Phát biểu giải trình thêm các nội dung đại biểu Quốc hội quan tâm tại phiên thảo luận chiều 8/11, Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung đã trình bày rõ thêm về việc ban hành, triển khai các gói an sinh xã hội cũng như vấn đề về thị trường lao động trước tác động của đại dịch Covid-19. 

Về đánh giá vấn đề an sinh xã hội tại Việt Nam, Bộ trưởng cho biết thời gian qua hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam thời gian qua cơ bản đáp ứng được các yêu cầu và thực hiện quyền an sinh của người dân tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế.

Hệ thống an sinh xã hội của Việt Nam đã từng bước hình thành 3 chức năng cơ bản: Phòng ngừa, giảm thiểu và khắc phục rủi ro.

3 GÓI HỖ TRỢ LỚN ĐẠT NHIỀU HIỆU QUẢ

Về ban hành và triển khai các gói hỗ trợ thời gian qua, Bộ trưởng Dung báo cáo với Quốc hội rằng thời gian qua, công tác này đã được thực hiện tương đối chủ động, làm bài bản và thực hiện theo lộ trình, đi đôi với xử lý linh hoạt các phát sinh, tình huống cụ thể.

Cụ thể, với người yếu thế, ngay từ đầu năm, ta chủ động ban hành nghị định 20, thay thế nghị định 136, trong đó nâng mức hỗ trợ bình quân cho người yếu thế gấp 3 lần. Với người có công, chính phủ đã ban hành Nghị định 75 và đảm bảo 7/12 nhóm đối tượng được nâng mức hỗ trợ hàng tháng. Bộ trưởng cho biết, hiện tại các chính sách giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, đảm bảo đúng tiến độ Quốc hội quy định và hành điều chính chính sách tiền lương với hưu trí đang được triển khai.

Về hỗ trợ trong đại dịch, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, vừa qua, Đảng, Nhà nước, trực tiếp là thường vụ Quốc hội và Chính phủ đã chỉ đạo, ban hành nhiều chính sách hỗ trợ TP.HCM, Hà Nội, Đồng Nai, Bình Dương. Một số tỉnh, ban hành nhiều chủ trương, ngân sách với các gói ngân sách lớn và hàng triệu túi dân sinh để đảm bảo an sinh xã hội, đảm bảo người dân an tâm ở nhà tham gia phòng chống dịch, cũng như thực hiện phương châm an sinh xã hội là trọng yếu, là nhiệm vụ thường xuyên.

"Trong bối cảnh đó, chúng ta ban hành 3 gói chính sách lớn, nhiều chính sách chưa có tiền lệ và các chính sách tình thế trong bối cảnh đặc biệt để kịp thời đáp ứng các yêu cầu cấp bách. Tuy còn nhiều hạn chế, khuyết điểm, 3 gói đã cho nhiều kết quả", Bộ trưởng cho biết.

Cụ thể, gói hỗ trợ theo Nghị quyết 42, có trên 14 triệu đối tượng thụ hưởng; gói hỗ trợ theo Nghị quyết 68, qua 4 tháng triển khai đã phê duyệt 25.900 tỷ đồng, hỗ trợ cho 26,71 triệu đối tượng thụ hưởng. Gói hỗ trợ cho người lao động và người sử dụng lao động từ quỹ bảo hiểm thất nghiệp theo Nghị quyết của Chính phủ và Quốc hội đã rà soát hỗ trợ 363.000 người sử dụng lao động, hỗ trợ tiền từ kết dư quỹ bảo hiểm cho trên 8 triệu người lao động (đạt 85% người đủ điều kiện thụ hưởng) với 20.644 tỷ đồng.

Ngoài ra, với các gói hỗ trợ của địa phương và vận động trong nhân dân, chúng ta đã triển khai tốt chính sách an sinh xã hội, dù còn nhiều khó khăn thách thức.

THIẾU LAO ĐỘNG NHƯNG KHÔNG TRẦM TRỌNG

Về thị trường lao động, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết đại dịch ảnh hưởng rất lớn tới thị trường lao động. Tuy nhiên, điều đáng mừng là trong hơn 1 tháng qua, trong trạng thái mới, thích ứng linh hoạt an toàn hiệu quả với dịch, tình hình đang có tiến triển khả quan.

Theo báo cáo của các tỉnh phía Nam và kiểm tra rà soát, tình hình phục hồi sản xuất tại các khu công nghiệp, khu chế xuất 50-80%, số lao động phục hồi 70-75%, cá biệt có địa phương tới 90%.

"Như vậy, so với nhu cầu và yêu cầu đáp ứng đơn hàng, chúng ta còn thiếu lực lượng lao động nhưng không đến mức trầm trọng trong các khu công nghiệp, khu chế xuất. Do chúng ta đã chủ động thực hiện giải pháp nhất định. Ngoài ra, các địa phương cũng từng bước phục hồi sản xuất và chưa sử dụng hết công suất sản xuất", Bộ trưởng Lao động, Thương binh và Xã hội đánh giá.

Bộ trưởng cho biết, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội dự báo đến hết quý 1 và đầu quý 2/2022, nếu không có diễn biến phức tạp, thị trường lao động có khả năng phục hồi trở lại bình thường.

Ngoài ra, Bộ cũng đang xây dựng chương trình phục hồi và phát triển thị trường lao động, đi đôi với vấn đề an sinh xã hội và chia làm hai giai đoạn: phục hồi và bứt phá với những cơ chế, chính sách đề xuất phấn đấu "đủ mạnh, đủ lớn" để đưa vào chương trình tổng thể phục hồi kinh tế xã hội của đất nước.

Chương trình này tập trung vào 7 vấn đề lớn. Bao gồm hỗ trợ trực tiếp tiền mặt cho một số đối tượng, lực lượng lao động để góp phần phục hồi kích cầu tiêu dùng; Hỗ trợ hộ kinh doanh, người sử dụng lao động vay vốn hưu đãi khôi phục, duy trì phát triển sản xuất, tạo việc làm.

Cùng với đó, nâng cao hiệu quả ứng dụng dịch vụ công việc làm, hiệu quả đổi mới cung cầu lao động, phát triển thị trường lao động trực tuyến, giao dịch và kết nối việc làm; Hỗ trợ đào tạo, đào tạo lại, phát triển hệ thống đào tạo chất lượng cao, đầu tư phát triển các cơ sở. Chăm lo đối tượng yếu thế, tổn thương vì dịch bệnh. Hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về lao động, chuyển đổi số trong lĩnh vực dân cư và kết nối với thị trường lao động.

Bên cạnh đó, tập trung chăm lo phát triển nhà ở xã hội cho người nghèo, công nhân, và người lao động ở các khu nhập cư.