“Kiên quyết chấm dứt tình trạng không kiểm soát được chất lượng đào tạo. Cần tạo ra cơ chế và động lực trong quản lý Nhà nước và quản lý của các cơ sở đào tạo để thực hiện mục tiêu đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo".

Đây là nội dung được nêu rõ tại chỉ thị số 296/CT- TTG ngày 27/2 của Thủ tướng Chính phủ về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn 2010 -2012.

Tại chỉ thị này, người đứng đầu Chính phủ đánh giá, giáo dục đại học còn bộc lộ nhiều hạn chế và yếu kém, chất lượng đào tạo nhìn chung còn thấp, chưa theo kịp đòi hỏi phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Nguyên nhân căn bản chính là sự yếu kém trong quản lý về giáo dục đại học và sự yếu kém trong quản lý của bản thân các trường đại học, cao đẳng.

Để đổi mới quản lý giáo dục đại học, Thủ tướng giao Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện 12 yêu cầu. Theo đó, yêu cầu đầu tiên là tổ chức thảo luận trong tất cả các cơ sở giáo dục đại học: Vì sao phải nâng cao chất lượng đào tạo, làm gì để đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo trong giai đoạn hiện nay?

Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính rà soát lại chỉ tiêu rà soát lại các chỉ tiêu phát triển hệ thống giáo dục đại học đến năm 2020. Tăng cường công tác dự báo để các mục tiêu và chỉ số phát triển giáo dục đại học có tính khả thi, làm cơ sở xây dựng chiến lược phát triển giáo dục giai đoạn 2011 – 2020, chỉ thị nêu rõ.

Yêu cầu tiếp theo là ban hành các văn bản về thành lập trường, tuyển sinh, đào tạo, quản lý tài chính, chất lượng, trong đó làm rõ trách nhiệm và chế độ của nhà giáo trong đào tạo và nghiên cứu khoa học... để các trường thực hiện quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm trước xã hội.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn và kiểm tra các trường áp dụng mức trần học phí mới theo hướng tăng học phí phải gắn với nâng cao chất lượng đào tạo.

Bên cạnh đó, Bộ cũng cần phối hợp với Bộ Xây dựng nhanh chóng triển khai quy hoạch xây dựng các trường đại học, ký túc xá sinh viên, đặc biệt tại vùng Thủ đô Hà Nội và vùng Tp.HCM.

Nhiệm vụ quan trọng khác được giao cho Bộ Giáo dục và Đào tạo là tham mưu cho Chính phủ phân công, phân cấp quản lý các trường đại học, cao đẳng theo hướng làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương. Cần tăng bộ máy giúp việc cho tỉnh để kiểm tra, giám sát các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn. Cùng với đó là tăng cường sự giám sát của xã hội.

Bộ cũng chịu trác nhiệm kiểm tra đôn đốc việc thực hiện các cam kết của các trường đại học, cao đẳng trong đề án thành lập trường về cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên, chương trình học. Có cơ chế xử lý nghiêm khắc với các trường sau ba năm thành lập không đáp ứng yêu cầu. Đẩy mạnh thanh tra hoạt động đào tạo liên kết.

Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy mạnh việc đánh giá và kiểm định chất lượng giáo dục đại học theo hướng đẩy nhanh tiến độ tự đánh giá của các trường, xây dựng tiêu chuẩn và hình thành một số cơ quan kiểm định chất lượng độc lập.

Một số yêu cầu khác được nêu tại chỉ thị bao gồm việc nâng cao năng lực đội ngũ quản lý, hiệu quả công tác nghiên cứu khoa học, hướng dẫn các  trường xây dựng chiến lược phát triển…

Thủ tướng chỉ thị các bộ, ngành chủ động phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo chỉ đạo các cơ sở giáo dục đại học trực thuộc xây dựng và triển khai thực hiện chương trình hành động về đổi mới quản lý giáo dục đại học giai đoạn 2010 – 2012.