Dự án luật đặc biệt lên bàn Thường vụ Quốc hội
Dự án luật đầu tiên do một cá nhân đại biểu Quốc hội trình trong lịch sử Quốc hội Việt Nam
Đặc biệt ở chỗ dự án luật này không phải do một vị bộ trưởng hay trưởng ngành mà là do một đại biểu Quốc hội làm trưởng ban soạn thảo.
Đây cũng là dự án luật đầu tiên do một cá nhân đại biểu Quốc hội trình trong lịch sử Quốc hội Việt Nam.
Tiếp tục phiên họp thứ 13, sáng 18/8 Uỷ ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến lần đầu về dự án Luật Hành chính công. Trưởng ban soạn thảo là nữ đại biểu Trần Thị Quốc Khánh, uỷ viên Thường trực Uỷ ban Khoa học, công nghệ và môi trường của Quốc hội.
Một số chuyên gia nhận xét đây là dấu ấn lập pháp mới của Quốc hội. Vì, một số nhiệm kỳ trước cũng đã có đại biểu trình sáng kiến lập pháp, nhưng mới chỉ là đề nghị chứ chưa được Quốc hội quyết định đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.
Luật Hành chính công được đại biểu Khánh đề xuất từ năm 2013, và cũng có lúc tưởng như khó có thể được trình xin ý kiến Quốc hội.
Nhưng, Quốc hội khoá 14 đã đồng ý đưa dự luật này vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh. Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã quyết định thành lập ban soạn thảo do đại biểu Khánh làm trưởng ban.
Từ cuối 2016 - khi ban soạn thảo được thành lập - đã có nhiều hội nghị, hội thảo và nhiều tổ chức, cá nhân, trong đó có các chuyên gia pháp luật chung sức cùng đại biểu Khánh chuẩn bị dự án luật này.
Bà Khánh cho biết Ban soạn thảo dự án Luật Hành chính công đã gửi hồ sơ xin ý kiến Chính phủ và các bộ, ngành và đã nhận được ý kiến của 18/22 bộ, ngành, hầu hết ghi nhận sự cần thiết xây dựng Luật Hành chính công trong tình hình hiện nay. Chính phủ đã có dự thảo ý kiến ban đầu về dự án. Thường trực Ủy ban Pháp luật cũng đã có ý kiến ban đầu của nhóm nghiên cứu.
Tờ trình dự án luật nêu rõ, chưa bao giờ các nghị quyết của Đảng về tăng cường kiểm soát quyền lực, đẩy mạnh cải cách hành chính, thực hiện chính sách, pháp luật hành chính công được đặt ra cấp bách và đầy đủ, toàn diện như hiện nay. Đây là những cơ sở lý luận, khoa học và thực tiễn hết sức quan trọng cần phải được thể chế hóa, góp phần xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật đáp ứng đòi hỏi của cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Đại biểu Khánh cũng nêu rõ mục đích của luật là xác định rõ mối quan hệ, trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong hành chính công; bảo đảm kỷ cương, kỷ luật hành chính; xây dựng nền hành chính phục vụ, hiện đại, công khai, minh bạch, có hiệu lực, hiệu quả; tạo cơ sở để Nhân dân kiểm tra, giám sát, đánh giá hoạt động hành chính công, góp phần hội nhập quốc tế, phòng chống tham nhũng, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội bền vững. Trên cơ sở đó, góp phần tạo chuyển biến tích cực mối quan hệ giữa nhà nước và công dân (dòng này được tô đậm trong tờ trình - PV).
Gồm 7 chương với 54 điều, theo bà Khánh dự án luật có nhiều điểm mới so với pháp luật hiện hành. Đáng chú ý, trong điều 6 quy định về các hành vi tự nghiêm cấm đã nghiên cứu thể chế hóa 27 hành vi “tự diễn biến’, “tự chuyển hóa” (theo Nghị quyết số 04/NQ-TW ngày 30/10/2016 về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ).
Trưởng ban soạn thảo khẳng định, những quy định mới của dự án luật tạo hành lang pháp lý hữu hiệu, góp phần chuyển đổi nền hành chính “mệnh lệnh”, “giấy tờ”, “xin- cho” sang nền hành chính “phục vụ”, “điện tử”, “hợp tác công- tư”; thúc đẩy mạnh mẽ cải các hành chính, chống “sự trì trệ, vô cảm” (nhất là địa phương, cơ sở), nâng cao chất lượng, hiệu quả quản lý, hành chính công; đồng thời tạo thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.