TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Hoa Kỳ vẫn dẫn đầu về đầu tư mạo hiểm vào AI, bất chấp môi trường bất lợi
Từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2025, các quỹ đầu tư mạo hiểm đã rót 69,7 tỷ USD vào các startup AI và học máy tại Bắc Mỹ thông qua 1.528 thương vụ...
Mặc dù một số chuyên gia nhận định rằng môi trường nghiên cứu và phát triển (R&D) trí tuệ nhân tạo (AI) đang ngày càng trở nên khắc nghiệt, Bắc Mỹ vẫn là khu vực thu hút phần lớn vốn đầu tư mạo hiểm (VC) vào AI, theo dữ liệu từ PitchBook, một công ty theo dõi đầu tư.
BẮC MỸ ÁP ĐẢO VỀ VỐN ĐẦU TƯ AI TOÀN CẦU
Từ tháng 2 đến tháng 5 năm 2025, các quỹ đầu tư mạo hiểm đã rót 69,7 tỷ USD vào các startup AI và học máy tại Bắc Mỹ thông qua 1.528 thương vụ. Trong cùng kỳ, các startup AI tại châu Âu chỉ nhận được 6,4 tỷ USD qua 742 thương vụ, còn các startup tại châu Á nhận được mức đầu tư khiêm tốn hơn nhiều, với 3 tỷ USD qua 515 thương vụ. Những con số này cho thấy sự chênh lệch rõ rệt về dòng vốn đầu tư vào AI giữa các khu vực.
Năm 2024, các startup Bắc Mỹ đã chiếm 75,6% tổng vốn đầu tư mạo hiểm vào AI trên toàn cầu, tương đương 106,24 tỷ USD. Xu hướng này thậm chí còn gia tăng trong năm 2025, với Bắc Mỹ chiếm tới 86,2% (79,74 tỷ USD) tổng vốn đầu tư mạo hiểm vào AI trên toàn thế giới. Điều này củng cố vị thế của Bắc Mỹ, đặc biệt là Hoa Kỳ, như một trung tâm không thể tranh cãi của đầu tư AI, bất chấp những thách thức về chính trị và quy định.
THÁCH THỨC CHÍNH SÁCH
Dưới thời Tổng thống Donald Trump, Hoa Kỳ đã áp dụng một số chính sách gây tranh cãi, làm dấy lên lo ngại về tương lai của nghiên cứu AI. Chính quyền đã cắt giảm mạnh ngân sách cho các khoản tài trợ khoa học liên quan đến nghiên cứu AI cơ bản, gây khó khăn cho các sinh viên quốc tế chuyên ngành AI muốn học tập tại Mỹ, và đe dọa đóng cửa các phòng thí nghiệm AI tại các trường đại học bằng cách đóng băng hàng tỷ USD vốn liên bang. Ngoài ra, các chính sách thương mại, bao gồm các mức thuế trả đũa, đã tạo ra một thị trường bất ổn, không thuận lợi cho các dự án AI mới đầy rủi ro.
Trong một bài đăng trên nền tảng X vào tháng 3 năm 2025, nhà tiên phong AI và chủ nhân giải Nobel Geoffrey Hinton đã kêu gọi trục xuất tỷ phú Elon Musk khỏi Hội Hoàng gia Anh (British Royal Society) vì cho rằng ông Musk, người từng tư vấn cho nhóm cắt giảm chi phí của Trump, đang “gây thiệt hại nghiêm trọng cho các tổ chức khoa học tại Mỹ”. Những chính sách này đã tạo ra sự không chắc chắn và rối loạn cho các nhà sáng lập, nhà đầu tư và nhà nghiên cứu AI tại Hoa Kỳ.
Bất chấp những thách thức, Hoa Kỳ vẫn là điểm đến hàng đầu cho các nhà đầu tư mạo hiểm vào AI. Các nhà đầu tư, dù có thể mệt mỏi với sự khó lường của chính quyền Trump, vẫn đặt niềm tin vào khả năng đổi mới của Mỹ để mang lại lợi nhuận lớn nhất. Sự tập trung của các tài năng hàng đầu, cơ sở hạ tầng công nghệ phát triển, và thị trường tiêu thụ lớn có thể là những lý do chính khiến Bắc Mỹ tiếp tục thống trị.
TÌNH HÌNH ĐẦU TƯ AI TẠI CHÂU ÂU VÀ CHÂU Á
Tuy nhiên, tình hình hiện tại cũng đặt ra câu hỏi về tính bền vững của sự thống trị này. Nếu các chính sách hạn chế tiếp tục kéo dài, liệu châu Âu, châu Á hoặc các khu vực khác có thể tận dụng cơ hội để thu hẹp khoảng cách? Hiện tại, chưa có dấu hiệu rõ ràng của một cuộc “di cư” vốn đầu tư khỏi Bắc Mỹ, nhưng sự thay đổi có thể đến trong tương lai nếu các khu vực khác cải thiện môi trường đầu tư và hỗ trợ cho AI.
Với bối cảnh chính trị bất ổn tại Mỹ, nhiều người kỳ vọng châu Âu sẽ nổi lên như một điểm đến hấp dẫn hơn cho đầu tư AI. Liên minh châu Âu (EU) đã cam kết chi hàng trăm tỷ euro để hỗ trợ phát triển AI trong các quốc gia thành viên và đã có một số startup AI thành công như Mistral, H và Aleph Alpha. Tuy nhiên, chưa có dấu hiệu nào cho thấy dòng vốn đầu tư mạo hiểm đang chuyển dịch mạnh mẽ sang châu Âu. Số lượng và giá trị các thương vụ đầu tư vào AI tại châu Âu vẫn thấp hơn nhiều so với Bắc Mỹ.
Tình hình tại châu Á cũng không khả quan hơn. Mặc dù khu vực này có các startup AI nổi bật như DeepSeek và Butterfly Effect (công ty đứng sau nền tảng Manus), hoạt động đầu tư mạo hiểm tại Trung Quốc và khu vực châu Á nói chung vẫn còn hạn chế. Một trong những yếu tố góp phần vào tình trạng này là các biện pháp kiểm soát xuất khẩu, khiến một số quốc gia châu Á gặp khó khăn trong việc tiếp cận các chip AI cần thiết.
Dù đối mặt với những trở ngại về chính sách và quy định, Bắc Mỹ, đặc biệt là Hoa Kỳ, vẫn là tâm điểm của đầu tư mạo hiểm vào AI trên toàn cầu. Với gần 86% tổng vốn đầu tư AI trong năm 2025, khu vực này cho thấy sức hút mạnh mẽ đối với các nhà đầu tư. Tuy nhiên, sự bất ổn từ các chính sách của chính quyền Trump có thể là một yếu tố cần theo dõi, khi các khu vực như châu Âu và châu Á đang nỗ lực để trở thành những trung tâm AI toàn cầu.
