Hãng đánh giá tín nhiệm Moody’s vừa tuyên bố cắt giảm một bậc điểm tín nhiệm trái phiếu Chính phủ Việt Nam. Động thái này của Moody’s được đưa ra chỉ 2 ngày sau khi một hãng đánh giá tín nhiệm lớn khác là Standard & Poor’s đưa ra những đánh giá tích cực về hệ thống ngân hàng của Việt Nam.

Báo cáo ra ngày hôm nay, 28/9, của Moody’s cho biết, điểm tín nhiệm trái phiếu do Chính phủ Việt Nam phát hành bằng ngoại tệ và nội tệ bị tổ chức này hạ về mức ‘B2’ từ mức ‘B1’ trước đó. Triển vọng của định mức tín nhiệm mới này là ‘ổn định’.

Hai lý do chính dẫn tới việc Moody’s hạ điểm tín nhiệm trái phiếu Chính phủ Việt Nam mà tổ chức này đưa ra bao gồm: Thứ nhất, khả năng xảy ra rủi ro đối với bảng cân đối kế toán của Chính phủ Việt Nam đã gia tăng do xuất hiện thêm nhiều điểm yếu trong hệ thống ngân hàng. Và thứ hai, triển vọng tăng trưởng trong trung hạn của nền kinh tế Việt Nam có thể yếu đi do khả năng cung cấp vốn tín dụng hệ thống ngân hàng giảm.

Moody’s cho rằng, khả năng dễ bị thương tổn của hệ thống ngân hàng Việt Nam đã gia tăng sau một thời gian tăng trưởng tín dụng bùng nổ kéo dài và chính sách thắt chặt được thực thi sau đó. Báo cáo dẫn chứng rằng, trong thời gian 5 năm từ 2007-2011, tăng trưởng tín dụng ở Việt Nam trung bình là 33,7% mỗi năm, vượt xa mức tăng trưởng GDP danh nghĩa 21,3% và tăng trưởng GDP thực tế 6,6% mỗi năm.

“Việc hạn chế tăng trưởng vốn vay cả về số lượng và chất lượng từ đầu năm ngoái, mặc dù giúp giảm bớt áp lực tăng trưởng nóng, đã góp phần dẫn tới sự sa sút của chất lượng tài sản trong hệ thống ngân hàng của Việt”, Moody’s nhận xét.

Tổ chức này cho rằng, với sự thiếu vắng của các giải pháp từ khu vực tư nhân, thì có khả năng chi phí tái cấp vốn cho hệ thống ngân hàng Việt Nam ít nhất sẽ có một phần do Chính phủ trang trải. Điều này có thể sẽ gây ảnh hưởng tới tình hình tài chính của Chính phủ.

“Do mức độ ràng buộc giữa các ngân hàng trong hệ thống và sự cần thiết phải đảm bảo niềm tin của người gửi tiền, Chính phủ Việt Nam có khả năng sẽ thực hiện mức độ hỗ trợ”, báo cáo viết.

Theo Moody’s, việc các ngân hàng Việt Nam suy giảm khả năng cấp vốn tín dụng để hỗ trợ tăng trưởng diễn ra giữa lúc nhu cầu của thị trường bên ngoài suy yếu. Trong 8 tháng đầu năm nay, tăng trưởng tín dụng gần như đi ngang bất chấp chính sách tiền tệ được nới lỏng hơn.

Tổ chức này cũng đánh giá rằng, do những chi phí có thể xảy ra liên quan tới tái cấp vốn cho hệ thống ngân hàng, Chính phủ Việt Nam sẽ bị hạn chế khả năng phản ứng bằng chính sách tài khóa để hỗ trợ cho tăng trưởng.

Moody’s đánh giá, Việt Nam đã có một số thành công trong việc lập lại ổn định kinh tế vĩ mô như lạm phát giảm, cán cân thanh toán tương đối khỏe mạnh, dự trữ ngoại hối tăng… Nhưng Moody’s cho rằng, những yếu tố này chưa đủ để bù đắp những yếu kém trong hệ thống ngân hàng.

Phần nào trái với quan điểm của Moody’s, vào hôm 26/9, Standard & Poor’s đã có những đánh giá tích cực đối với hệ thống ngân hàng của Việt Nam. Theo đó, Standard & Poor’s  cải thiện mức đánh giá rủi ro quốc gia đối với ngành ngân hàng (BICRA) của Việt Nam. Cùng với đó, 3 ngân hàng thương mại của Việt Nam cũng vừa được tổ chức này nâng hạng tín nhiệm.

Trước đó, vào đầu tháng 6, Standard & Poor’s đã nâng triển vọng tín nhiệm của Việt Nam lên ‘ổn định’ từ mức ‘tiêu cực’ trước đó. Standard & Poor’s cho biết, việc điều chỉnh triển vọng tín nhiệm cho Việt Nam phản ánh đánh giá của tổ chức này về sự suy giảm những rủi ro đối với ổn định kinh tế vĩ mô và tài chính ở Việt Nam.