Nửa năm triển khai vừa qua cho thấy một số nội dung của Thông tư 06 vẫn gây khó khăn, lúng túng cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện các thủ tục về lựa chọn nhà đầu tư...
Thông tư 06 vẫn gây khó khăn, lúng túng cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện các thủ tục về lựa chọn nhà đầu tư
Thông tư số 06/2020/TT-BKHĐT hướng dẫn thực hiện Nghị định số 25/2020/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư được ban hành đã góp phần tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động lựa chọn nhà đầu tư nói chung và các dự án đầu tư có sử dụng đất nói riêng.
DOANH NGHIỆP LÚNG TÚNG
Tuy nhiên, theo ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, nửa năm triển khai vừa qua cho thấy một số nội dung của Thông tư 06 vẫn gây khó khăn, lúng túng cho doanh nghiệp trong quá trình thực hiện các thủ tục về lựa chọn nhà đầu tư.
Đơn cử như quy định về giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu (m3) nhằm giảm thất thu ngân sách, tăng công khai, minh bạch nhưng thực tiễn nhiều doanh nghiệp phản ánh khoản nộp ngân sách của họ bị tăng lên hàng chục lần, thậm chí hàng trăm lần, dẫn đến dự án bị đình trệ.
Chia sẻ về các “phàn nàn” của doanh nghiệp, đại diện cơ quan soạn thảo, bà Quỳnh Lê, Phó Cục trưởng, Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cho biết mục đích của Thông tư 06 nhằm hướng dẫn cụ thể cách thức xác định giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu.
Khi Thông tư 06 ra đời, ban đầu có sự hồ hởi nhất định về phía doanh nghiệp, tuy nhiên từ tháng 2/2021 đến nay có sự phản hồi ngược lại. Có những tiếng nói khá lớn nghi ngờ, liệu cách thức và phương pháp xác định thông số giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu có vượt khả năng của hiện thực hay không?
Đặc biệt, vừa qua có một số phản hồi với Cục Quản lý đấu thầu cho rằng Thông tư 06 hướng dẫn sai Nghị định 25. Bà Lê giải thích, Thông tư 06 và Nghị định 25 được thực hiện trong bối cảnh có một số dự án đã qua bước sơ tuyển, đã có nhà đầu tư dự kiến chỉ định, đang chờ công cụ nên phụ lục V của Thông tư 06 không hướng dẫn Điều 90 là điều khoản chuyển tiếp của Nghị định 25.
Vậy căn cứ vào số liệu nào? Chúng ta dựa vào địa bàn hành chính cấp huyện, vì cấp huyện không mờ ảo về thông tin. Hơn nữa, hiện nay chúng ta đang thực hiện chuyển đổi sang nền kinh tế thị trường nhưng thông tin lại rất khập khiễng. Thông tin thị trường là một chuyện nhưng thông tin về giá nằm trong cơ sở dữ liệu đất đai lại là chuyện khác, bà Lê nói.
Và bối cảnh triển khai giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu dựa trên căn cứ pháp lý, pháp luật đất đai: UBND cấp tỉnh xác định giá đất cụ thể; nguyên tắc xác định giá đất phải phù hợp với giá đất phổ biến trên thị trường; nếu chỉ có một nhà đầu tư trúng đấu giá thì giao đất theo giá đất cụ thể. Nghĩa là Luật Đất đai khẳng định, giá đất cụ thể khi được xác định tại thời điểm đất sạch (do Nhà nước giải phóng mặt bằng).
Nhưng thực tiễn khi tìm hiểu số liệu, những số liệu căn cốt để tìm ra giá đất hầu như trắng. Ví dụ, chỉ số giá bất động sản chưa được chính thức công bố, cơ sở dữ liệu thông tin về đất đai chưa hình thành. "Với điều kiện như vậy, mà đòi hỏi phải có con số giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu thì là một thách thức với những người làm chính sách”, bà Lê nêu thực tế.
XÁC ĐỊNH GIÁ SÀN TRONG ĐẤU GIÁ CÒN BẤT CẬP
Vậy làm thế nào để có con số được thị trường (nhà đầu tư) chấp nhận? Nhà đầu tư luôn muốn chi phí càng giảm càng tốt.
Bà Lê dẫn chứng, các phản ánh của doanh nghiệp cho rằng, giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu cao. Lý do đưa ra, đối với các dự án chuyển tiếp, giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu tính theo công thức Nghị định 25 và Thông tư 06 cao hơn giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu được ước tính theo Nghị định số 30/2015/NĐ-CP ngày 17/3/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đấu thầu về lựa chọn nhà đầu tư và Thông tư 16.
"Đầu năm vừa qua một số địa phương có tình trạng “sốt” đất nên đẩy giá trị tham chiếu của đấu giá tăng. Một số khu đất ở một số địa phương không chỉ tăng 100% mà có nơi tăng đến 200%, cá biệt có nơi tăng 300%".
Bà Quỳnh Lê, Phó Cục trưởng, Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Việc xác định giá sàn trong đấu giá còn bất cập khiến chênh lệch giữa giá sàn và giá trúng đấu giá lớn dẫn tới giá trị tham chiếu cũng tăng. Một số phản ánh khác từ các địa phương cũng cho rằng, giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu cao cùng với tiền sử dụng đất mà nhà đầu tư phải nộp sẽ làm giảm khả năng thu hút đầu tư, đặc biệt là các địa bàn xa trung tâm.
Thông tư 06 có hai cách tính: địa phương tự xác định thông số; và áp dụng Phụ lục V. Điều này dẫn đến xác định giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu khác nhau khi áp dụng theo từng phương pháp.
Một số ý kiến cho rằng, giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu là phần trích lại lợi nhuận của nhà đầu tư từ dự án, trong khi đó việc xác định lợi nhuận của nhà đầu tư từ dự án là chưa có cơ sở, khiến nhà đầu tư gặp nhiều bất lợi như: thời gian thực hiện đầu tư kéo dài, thị trường bất động sản đi xuống, lượng tồn kho cao, thậm chí bị thua lỗ.
Mặt khác, việc căn cứ vào kết quả trúng đấu giá của các khu đất riêng lẻ (đã có hạ tầng) để xác định cho khu đất thực hiện dự án (chưa có hạ tầng) là chưa phản ánh yếu tố tương đồng với khu đất thực hiện dự án. Bên cạnh đó, thiếu sự phối hợp của các cơ quan liên quan trong xác định giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu.
Ông Nguyễn Văn Đệ, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hợp Lực
"Các địa phương nếu áp dụng cách tính giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu theo quy định tại điểm k khoản 2 Điều 47 Nghị định 25 của Chính phủ và hướng dẫn tại khoản 2 Điều 4 Thông tư 06 về hướng dẫn thực hiện Nghị định số 25, sẽ tạo ra sự khác biệt quá lớn".
Như Nghị định 25 hướng dẫn lấy hệ số điều chỉnh giá trị tăng bình quân sau trúng đấu giá của các khu đất, quỹ đất tham chiếu có tính đến yếu tố tương đồng vào tính toán giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu nhưng tại Thông tư số 06 lại hướng dẫn lấy tất cả các dự án đã đấu giá thành công trên địa bàn cấp huyện trong 2 năm.
Việc thiếu sự thống nhất giữa Nghị định và Thông tư hướng dẫn nêu trên dẫn đến việc thiếu sự công bằng giữa các doanh nghiệp trong cùng khoảng thời điểm là trước và sau hiệu lực của Thông tư số 06 và có thể dẫn đến nguy cơ đổ vỡ, phá sản của doanh nghiệp.
Ví dụ, cùng một dự án có quy mô 175 ha, nếu tính giá trị m3 theo Nghị định 25 thì giá trị khoản tiền mà nhà đầu tư phải nộp vào ngân sách khoảng 2 tỷ đồng. Nhưng nếu tính toán theo Phụ lục V, Thông tư 06, thì giá trị m3 phải nộp cho ngân sách lên tới 580 tỷ đồng, tức là gấp 290 lần so với cách tính của Nghị định 25.
Do đó, tôi đề xuất bỏ Phụ lục V và giao quyền cho tỉnh trong việc xác định giá trị đề xuất nộp ngân sách nhà nước tối thiểu. Nếu bỏ phụ lục V và chúng ta tính theo tỷ lệ %, đã đầy đủ cơ chế thị trường, vì đấu thầu đã là cơ chế thị trường.
Ông Nguyễn Văn Đệ, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hợp Lực
"Các địa phương nếu áp dụng cách tính giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu theo quy định tại điểm k khoản 2 Điều 47 Nghị định 25 của Chính phủ và hướng dẫn tại khoản 2 Điều 4 Thông tư 06 về hướng dẫn thực hiện Nghị định số 25, sẽ tạo ra sự khác biệt quá lớn".
Như Nghị định 25 hướng dẫn lấy hệ số điều chỉnh giá trị tăng bình quân sau trúng đấu giá của các khu đất, quỹ đất tham chiếu có tính đến yếu tố tương đồng vào tính toán giá trị nộp ngân sách nhà nước tối thiểu nhưng tại Thông tư số 06 lại hướng dẫn lấy tất cả các dự án đã đấu giá thành công trên địa bàn cấp huyện trong 2 năm.
Việc thiếu sự thống nhất giữa Nghị định và Thông tư hướng dẫn nêu trên dẫn đến việc thiếu sự công bằng giữa các doanh nghiệp trong cùng khoảng thời điểm là trước và sau hiệu lực của Thông tư số 06 và có thể dẫn đến nguy cơ đổ vỡ, phá sản của doanh nghiệp.
Ví dụ, cùng một dự án có quy mô 175 ha, nếu tính giá trị m3 theo Nghị định 25 thì giá trị khoản tiền mà nhà đầu tư phải nộp vào ngân sách khoảng 2 tỷ đồng. Nhưng nếu tính toán theo Phụ lục V, Thông tư 06, thì giá trị m3 phải nộp cho ngân sách lên tới 580 tỷ đồng, tức là gấp 290 lần so với cách tính của Nghị định 25.
Do đó, tôi đề xuất bỏ Phụ lục V và giao quyền cho tỉnh trong việc xác định giá trị đề xuất nộp ngân sách nhà nước tối thiểu. Nếu bỏ phụ lục V và chúng ta tính theo tỷ lệ %, đã đầy đủ cơ chế thị trường, vì đấu thầu đã là cơ chế thị trường.
Luật sư Nguyễn Hồng Chung, Chuyên gia chính sách đầu tư, Chủ tịch HĐQT DVL Ventures
Để đảm bảo phù hợp với quy định tại Nghị định 25, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay cần đẩy mạnh khuyến khích, thu hút đầu tư, Luật sư Nguyễn Hồng Chung Chuyên gia chính sách đầu tư, Chủ tịch HĐQT DVL Ventures kiến nghị sửa đổi quy định về việc xác định giá trị chênh lệch địa tô tại dự thảo Thông tư 06 theo hướng cho phép người có thẩm quyền và bên mời thầu được chủ động hơn trong việc xác định các khu đất tham chiếu để tính giá trị thu địa tô chênh lệch, xác định thời gian tham chiếu không quá hai năm kể từ ngày trình duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.
Việc xác định hệ số điều chỉnh cần dựa trên cơ sở so sánh các khu đất quỹ đất tương đồng (3-5 khu) được xác định là hệ số điều chỉnh mức giá do các yếu tố khác biệt của các thửa đất so sánh với thửa đất cần định giá. Chỉ số này được vận dụng tính toán tỷ lệ theo các tiêu chí khi so sánh mức tăng giảm giá trị của bất động sản so sánh với đối tượng so sánh và tính giá trị bình quân theo phương pháp bình quân gia quyền.
Luật sư Nguyễn Hồng Chung, Chuyên gia chính sách đầu tư, Chủ tịch HĐQT DVL Ventures
Để đảm bảo phù hợp với quy định tại Nghị định 25, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay cần đẩy mạnh khuyến khích, thu hút đầu tư, Luật sư Nguyễn Hồng Chung Chuyên gia chính sách đầu tư, Chủ tịch HĐQT DVL Ventures kiến nghị sửa đổi quy định về việc xác định giá trị chênh lệch địa tô tại dự thảo Thông tư 06 theo hướng cho phép người có thẩm quyền và bên mời thầu được chủ động hơn trong việc xác định các khu đất tham chiếu để tính giá trị thu địa tô chênh lệch, xác định thời gian tham chiếu không quá hai năm kể từ ngày trình duyệt hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu.
Việc xác định hệ số điều chỉnh cần dựa trên cơ sở so sánh các khu đất quỹ đất tương đồng (3-5 khu) được xác định là hệ số điều chỉnh mức giá do các yếu tố khác biệt của các thửa đất so sánh với thửa đất cần định giá. Chỉ số này được vận dụng tính toán tỷ lệ theo các tiêu chí khi so sánh mức tăng giảm giá trị của bất động sản so sánh với đối tượng so sánh và tính giá trị bình quân theo phương pháp bình quân gia quyền.
Chất lượng Thông tư, văn bản thấp do 6 cái “kính chuyển”
16:42, 25/06/2021
"Thông tư 40 có thể gây nhiều tác động lớn tới các sàn thương mại điện tử"
07:04, 18/06/2021
Dự thảo Thông tư Quản lý thuế: Tạo thuận lợi chứ không gây khó hơn
22:26, 23/03/2021
Đọc thêm
Tháo gỡ những “điểm nghẽn” trong 15 Luật thuộc ngành Nông nghiệp và Môi trường
Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng và lấy ý kiến cho dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật thuộc lĩnh vực nông nghiệp và môi trường, nhằm đảm bảo quản lý minh bạch, đồng bộ, khả thi và giảm tối đa thủ tục chồng chéo…
Xăng dầu đồng loạt tăng giá
Trong kỳ điều hành ngày 18/9, giá xăng dầu được điều chỉnh tăng khá mạnh so với kỳ trước (11/9). Cụ thể, xăng E5RON92 tăng 230 đồng/lít, xăng RON95-III tăng 208 đồng/lít; các loại dầu cũng có mức tăng từ 40 đồng/kg - 176 đồng/lít..
Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo: Động lực phát triển nông nghiệp xanh, bền vững
Chuyển đổi số trong nông nghiệp đang được xem là "chìa khóa" giúp nâng cao năng suất, giảm chi phí và đáp ứng xu hướng tiêu dùng xanh, song thực tế vẫn đối diện nhiều thách thức: hạ tầng công nghệ còn yếu, nhân lực nông thôn thiếu kỹ năng số, dữ liệu ngành phân tán... Đây là những "nút thắt" cần tháo gỡ để nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, thông minh và cạnh tranh hơn…
Tăng cường kết nối du lịch với tỉnh Thiểm Tây (Trung Quốc)
Việt Nam và Trung Quốc là hai nước láng giềng núi sông liền kề, tình hữu nghị lâu đời đã trở thành nền tảng bền vững. Vì thế, Thiểm Tây rất coi trọng việc thúc đẩy hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực văn hóa – du lịch...
Tạo chính sách hỗ trợ doanh nghiệp quản trị tài nguyên nước hiệu quả
Quản trị tài nguyên nước đang trở thành một yêu cầu sống còn đối với sự phát triển kinh tế, an ninh năng lượng. Mặc dù đã có những chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn nhiều thách thức, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: