Phát biểu tại buổi họp mặt, thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước và với tình cảm cá nhân, Thủ tướng gửi lời cảm ơn chân thành sâu sắc nhất tới các thế hệ thầy cô giáo trên cả nước - những người gánh vác một sự nghiệp hết sức quan trọng, trong một nghề cao cả nhất là trồng người.

GIÁO DỤC LÀ QUỐC SÁCH HÀNG ĐẦU

Dẫn câu ca dao, tục ngữ của cha ông "Con ơi nhớ lấy lời này/Ơn cha nghĩa mẹ công thầy chớ quên” và “Muốn sang thì bắc cầu kiều/Muốn con hay chữ phải yêu lấy thầy”, Thủ tướng nhấn mạnh truyền thống tốt đẹp này đã được tiếp nối qua các thế hệ, tỏa sáng trong mọi thời đại, là mạch nguồn bền bỉ nuôi dưỡng tinh thần hiếu học, coi trọng giáo dục của nhân dân ta.

Thủ tướng cũng nêu rõ, lúc sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã thể hiện sự hiểu biết, khát vọng và tầm nhìn lớn lao, sâu sắc về giáo dục: “Không có thầy giáo thì không có giáo dục. Không có giáo dục, không có cán bộ thì không nói gì đến kinh tế văn hóa”.

"Trong suốt những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn coi 'Giáo dục là quốc sách hàng đầu'. Nhà nước đã dành nhiều nguồn lực ưu tiên đầu tư cho phát triển sự nghiệp giáo dục", người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh.

Theo ông, các chính sách tập trung đổi mới toàn diện giáo dục, trong đó chú trọng quan tâm chăm lo phát triển đội ngũ nhà giáo, nhất là các thầy cô giáo ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo.

Mặc dù còn đối mặt với nhiều khó khăn, ngành giáo dục và đào tạo đã đóng góp to lớn trong việc bồi dưỡng nhân cách đạo đức cho thế hệ trẻ, giúp phát triển con người, nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực, đóng góp chung vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, để đất nước ta có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín như ngày nay.

Theo Thủ tướng, những năm gần đây, giáo dục Việt Nam ngày càng đạt nhiều kết quả tích cực, khẳng định vị thế quan trọng dẫu rằng phía trước còn rất nhiều việc phải làm, phải đổi mới. Chất lượng giáo dục ngày càng được nâng lên ở tất cả các cấp học, nhiều trường đại học cải thiện vị trí xếp hạng trong khu vực và quốc tế, nhiều học sinh đạt giải thưởng cao trong các kỳ thi quốc tế...

KHÔNG KHUẤT PHỤC TRƯỚC KHÓ KHĂN, XEM COVID-19 LÀ CÚ HÍCH ĐỂ ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

Thủ tướng cũng nhìn nhận những ảnh hưởng nghiêm trọng của đại dịch Covid-19 tới đời sống xã hội, trong đó giáo dục và đào tạo là một trong những ngành bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Tuy nhiên, ông cho rằng đây cũng là cú hích để chúng ta thay đổi tư duy quản lý, phát huy sự sáng tạo trong mỗi cá nhân, gia đình, nhà trường và toàn ngành giáo dục, nâng cao khả năng thích ứng với hoàn cảnh mới và là cơ hội thúc đẩy chuyển đổi số, đổi mới trong giáo dục.

Thủ tướng ghi nhận, trong bối cảnh dịch bệnh, các thầy cô giáo đã phát huy sáng tạo tìm mọi cách để đưa bài học, kiến thức đến với học trò. Đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp, ngành đã tổ chức triển khai kỳ thi THPT quốc gia nghiêm túc, an toàn và đảm bảo yêu cầu chống dịch, được dư luận đánh giá cao. Cả nước ghi nhận sự cố gắng nỗ lực này của toàn ngành.

"Thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước, tôi ghi nhận và biểu dương những thành tích và nỗ lực vượt qua khó khăn, thử thách của đội ngũ nhà giáo trên cả nước. Các thầy cô giáo và ngành giáo dục đã biến nguy cơ, thách thức thành cơ hội và động lực để đổi mới giáo dục", Thủ tướng ghi nhận.

Trước những khó khăn do dịch bệnh gây ra, Thủ tướng cho biết Chính phủ luôn trăn trở và chỉ đạo để có giải pháp tháo gỡ.

Ông cho biết đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo phải phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành liên quan giải quyết từng bước những khó khăn, bất cập của ngành giáo dục.

Trong đó, tập trung giải quyết các vấn đề liên quan đến chính sách, chế độ đối với giáo viên, nhất là giáo viên mầm non ngoài công lập, giáo viên vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, cải thiện cơ sở vật chất để nâng cao chất lượng dạy và học, đổi mới sách giáo khoa, đổi mới thi cử bảo đảm khoa học, chất lượng, hiệu quả, có chính sách thu hút nhân tài, tăng cường dạy kỹ năng sống, chú trọng nâng cao hiệu quả, chất lượng các môn học lịch sử, ngoại ngữ, tin học... 

Tất cả những điều đó để đạt được mục tiêu cuối cùng là phát triển con người, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cho đất nước, cho sự nghiệp trồng người, phục vụ hai nhiệm vụ chiến lược là xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

"Bộ Giáo dục và Đào tạo cần có cơ chế ưu tiên cao nhất để có những thầy cô giáo là những sinh viên ưu tú nhất phục vụ sự nghiệp trồng người", Thủ tướng nhấn mạnh.

Hiện tại các bộ, ngành đang thực hiện quyết liệt các giải pháp đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở tất cả các cấp học. Phương châm là: “Lấy học sinh làm trung tâm”, chú trọng phát triển nhân cách đạo đức, tính sáng tạo của học sinh.

Thủ tướng nhấn mạnh, muốn vậy cần phải tiếp tục lấy “nhà trường làm nền tảng”, “lấy thầy cô giáo làm động lực” để thực hiện thành công phương châm “lấy học sinh làm trung tâm”. Trong quá trình đó, yêu cầu là phải “học thật, thi thật, nhân tài thật”.

BỐN VẤN ĐỀ CẦN SỚM GIẢI QUYẾT ĐỂ "GỠ KHÓ"  

Trên cơ sở những chia sẻ và phân tích trên, Thủ tướng nhấn mạnh một số vấn đề Chính phủ cần giải quyết sớm để tạo điều kiện cho ngành giáo dục thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh.

Thứ nhất, về vấn đề học trực tuyến. Chính phủ nhất quán quan điểm không thể để các cháu học trực tuyến quá lâu, giao Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Y tế phối hợp với các địa phương có phương án, giải pháp khắc phục việc này theo lộ trình từng bước thận trọng, chắc chắn nhưng phải phải hết sức khẩn trương, đảm bảo an toàn chống dịch.

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu thí điểm kết hợp học trực tiếp với học trực tuyến căn cứ vào tình hình dịch bệnh từng khu vực và mức độ bao phủ vaccine.

Thứ hai, đối với giáo viên. Chính phủ tiếp tục yêu cầu các bộ, ngành liên quan rà soát chính sách hỗ trợ đối với giáo viên, nhất là giáo viên mầm non và ngoài công lập.

"Trên thực tế, các chính sách hỗ trợ đã được thực hiện nhưng chúng ta cần rà soát lại, đề xuất các phương án phù hợp và giải quyết các vấn đề phát sinh. Trong đó, một vấn đề rất quan trọng cần được quan tâm hơn nữa là sự tôn vinh với các thầy cô giáo bằng nhiều hình thức sâu sắc, rộng rãi hơn để toàn xã hội nhận thức hơn nữa vai trò, vị trí của ngành giáo dục và người giáo viên nhân dân", Thủ tướng nêu rõ.

Thứ ba, đối với các cháu học sinh. Chính phủ yêu cầu Bộ Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các bộ, ngành, địa phương liên quan quan tâm hơn nữa đến các cháu. Thực tế nhiều nơi đã thực hiện giảm học phí cho các cháu nhưng vẫn có một số nơi chưa làm.

Thủ tướng đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các cơ sở giáo dục rà soát lại, phối hợp với các cơ quan chức năng, các địa phương hỗ trợ các cháu và gia đình, nhất là ở những tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng nặng nề do dịch.

"Mục tiêu của chúng ta là không để cháu nào phải bỏ học do đại dịch, do hoàn cảnh, không để ai bị bỏ lại phía sau trong thực hiện quyền được học tập", người đứng đầu Chính phủ khẳng định.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng đề nghị Ngân hàng Chính sách xã hội đẩy mạnh chương trình cho vay ưu đãi đối với học sinh, sinh viên. Đồng thời, đối với các cháu mồ côi do Covid-19, các bộ, ngành liên quan cần rà soát, đề xuất chính sách quan tâm đến các cháu một cách căn cơ, bài bản và dài hơi.

Ông yêu cầu các Bộ, ngành tiếp tục rà soát để khắc phực các tồn tại, hạn chế, tiếp tục tháo gỡ để giảm bớt nỗi đau, chăm lo tốt hơn cho học sinh, đồng thời mong các thầy cô quan tâm đến yếu tố tâm lý để giúp các cháu vượt qua giai đoạn khó khăn nhất.

Thủ tướng cũng đề nghị các bộ, ngành rà soát và điều chỉnh chính sách đối với trẻ em mồ côi, trẻ em trong các trung tâm bảo trợ xã hội.

Với phụ huynh học sinh, Thủ tướng chia sẻ những khó khăn, thách thức thời gian qua và mong các bậc phụ huynh cùng với chính quyền, nhà trường linh hoạt tháo gỡ các khó khăn, tạo điều kiện cho sự nghiệp trồng người đạt mục tiêu đề ra. Ông nhấn mạnh chúng ta phải chung tay, càng khó khăn, thách thức càng nỗ lực phấn đấu vươn lên, vượt qua, khẳng định và trưởng thành, không bị khuất phục bởi bất cứ khó khăn, thử thách nào, đây là truyền thống vô giá của dân tộc ta.

Thứ tư, về điều kiện trang thiết bị cho dạy học trực tuyến. Với tình hình diễn biến dịch hiện nay, Thủ tướng nhấn mạnh phải xây dựng nhiều phương án ứng phó với dịch bệnh trong việc dạy và học.

Để thuận lợi cho các cháu học trực tuyến, nhất là vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa, Thủ tướng yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông và các bộ, ngành liên quan tiếp tục nâng cấp hạ tầng viễn thông và hỗ trợ sóng miễn phí, trang thiết bị học cho các cháu, triển khai chương trình “Sóng và máy tính cho em” hiệu quả hơn để các cháu không vì thiếu điều kiện mà không được học trực tuyến.

Về các đề xuất, kiến nghị tại buổi gặp mặt, Thủ tướng yêu cầu Văn phòng Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan liên quan tổng hợp, báo cáo, đề xuất Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc theo tinh thần “Không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm”.