Theo báo cáo của Tổng cục Thống kê công bố ngày 29/3, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 3/2023 giảm 0,23% so với tháng trước. So với tháng 12/2022, CPI tháng ba tăng 0,74% và so với cùng kỳ năm trước tăng 3,35%.

Trong 11 nhóm hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng chính, có 6 nhóm hàng giảm giá so với tháng trước, 5 nhóm hàng tăng giá.

Trong 6 nhóm hàng giảm giá, nhóm giáo dục giảm mạnh nhất với 1,71%, tác động làm CPI chung giảm 0,11 điểm phần trăm. Phân tích nguyên nhân giảm mạnh của nhóm này, Tổng cục Thống kê cho rằng do ngày 20/12/2022, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 165/NQ-CP, yêu cầu các địa phương giữ ổn định mức thu học phí năm học 2022-2023 như năm học 2021-2022 để tiếp tục hỗ trợ cho người dân nên một số địa phương điều chỉnh giảm mức học phí sau khi đã thu theo Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 của Chính phủ. Chính vì vậy, nhóm dịch vụ giáo dục giảm 1,95%.

Tiếp đến là nhóm hàng ăn và dịch vụ ăn uống giảm 0,58%, kéo CPI chung giảm 0,19 điểm phần trăm. Trong đó, chỉ số giá nhóm lương thực tăng 0,28%, tác động tăng 0,01 điểm phần trăm; thực phẩm giảm 1%, tác động giảm 0,21 điểm phần trăm; ăn uống ngoài gia đình tăng 0,11%, tác động tăng 0,01 điểm phần trăm.

Do ảnh hưởng của đợt điều chỉnh giá vào ngày 01/3/2023, 13/3/2023 và 21/3/2023 làm giá xăng, dầu giảm 0,36% kéo nhóm giao thông giảm 0,16%, tác động làm CPI chung giảm 0,01 điểm phần trăm. Thống kê cũng cho thấy, giá vận tải hành khách bằng đường bộ giảm 0,03%, giá vận tải đường sắt giảm 24,78%.

Ở chiều ngược lại, giá dịch vụ bảo dưỡng phương tiện đi lại tăng 0,06%; phí thuê ô tô, xe máy tự lái tăng 0,08%; phí học bằng lái xe tăng 0,35%.

Nhóm đồ uống và thuốc lá giảm 0,05% do quy luật giảm tiêu dùng sau Tết Nguyên đán. Nhóm may mặc, mũ nón, giày dép giảm 0,02% chủ yếu do thời tiết các tỉnh phía Bắc ấm dần lên và nhu cầu tiêu dùng của người dân giảm.

Cũng theo Tổng cục thống kê, tính chung quý 1/2023, CPI tăng 4,18% so với cùng kỳ năm trước. Nguyên nhân chủ yếu do nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng quý I năm 2023 tăng 7,17% so với cùng kỳ năm trước, tác động làm CPI tăng 1,35 điểm phần trăm do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá thuê nhà ở tăng cao.

Bên cạnh đó, giá các mặt hàng thực phẩm tăng 4,41% khiến CPI tăng 0,94 điểm phần trăm, chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán tăng.

Học phí giáo dục tăng 10,13% (tác động làm CPI tăng 0,62 điểm phần trăm) do một số địa phương đã tăng học phí trở lại sau khi đã miễn, giảm học phí trong năm học 2021-2022 để chia sẻ khó khăn với người dân trong đại dịch.

Giá gạo trong nước tăng 2,24% tác động làm CPI tăng 0,06 điểm phần trăm theo giá gạo xuất khẩu và nhu cầu tiêu dùng gạo nếp và gạo tẻ ngon trong dịp Tết Nguyên đán tăng cao.

Báo cáo của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy, lạm phát cơ bản tháng ba tăng 0,22% so với tháng trước, tăng 4,88% so với cùng kỳ năm trước.

Tính cả quý 1/2023, lạm phát cơ bản bình quân tăng 5,01% so với bình quân cùng kỳ năm 2022, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 4,18%).

Nguyên nhân chủ yếu do bình quân giá xăng dầu trong nước quý 1/2023 giảm 11,09% so với cùng kỳ năm trước là yếu tố kiềm chế tốc độ tăng của CPI nhưng thuộc nhóm hàng được loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản.

Số liệu thống kê cho thấy, giá vàng trong nước biến động ngược chiều với giá vàng thế giới. Giá vàng thế giới biến động tăng do giới đầu tư tài chính lo ngại rủi ro sẽ lan rộng từ sự sụp đổ một số ngân hàng trên thế giới.

Tính đến ngày 25/3/2023, bình quân giá vàng thế giới ở mức 1902,44 USD/ounce, tăng 2,37% so với tháng 02/2023. Trong nước, chỉ số giá vàng tháng ba giảm 0,56% so với tháng trước; giảm 2,36% so với cùng kỳ năm trước; bình quân quý I năm 2023, chỉ số giá vàng trong nước tăng 1,25%.

Đồng USD tháng 3/2023 trên thị trường thế giới tăng sau khi FED thông báo nâng lãi suất tham chiếu thêm 0,25 điểm phần trăm đưa mức lãi suất lên mức 4,75%-5% và chỉ số giá tiêu dùng tháng 02/2023 của Mỹ được công bố.

Tính đến ngày 25/3/2023, chỉ số đô la Mỹ trên thị trường quốc tế đạt mức 103,93 điểm, tăng 0,5% so với tháng trước. Trong nước, giá đô la Mỹ bình quân trên thị trường tự do quanh mức 23.862 VND/USD. Chỉ số giá đô la Mỹ tháng ba tăng 0,47% so với tháng trước; tăng 3,5% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân quý 1/2023, chỉ số giá USD trong nước tăng 3,45%.