Cấp phép kiểm toán chứng khoán: Câu chuyện của UHY
Một số điểm cần làm rõ về trường hợp Công ty UHY được chấp thuận cho phép thực hiện kiểm toán với các tổ chức kinh doanh chứng khoán
Chuyện Công ty TNHH Dịch vụ kiểm toán và tư vấn UHY được Ủy ban Chứng khoán chấp thuận cho phép thực hiện kiểm toán đối với các tổ chức phát hành, tổ chức niêm yết và tổ chức kinh doanh chứng khoán vẫn đang là đề tài nóng trong giới kiểm toán hiện nay.
Mặc dù đã có những giải thích từ phía Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán về việc cấp phép cho trường hợp đặc biệt này song nhiều ý kiến đã đưa ra các thông tin để chứng minh rằng UHY chưa đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định hiện hành.
Gần đây, chúng tôi liên tục nhận được thư của một số bạn đọc phản ánh về trường hợp trên. Nội dung thư đề cập đến yêu cầu đảm bảo các điều kiện theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính cũng như tính hợp lý trong chia tách công ty theo Luật doanh nghiệp.
Một bạn đọc giấu tên (daoducktv@yahoo.com) cho rằng UHY chưa đủ năm hoạt động theo quy định. Cụ thể, theo quy định tại điều 5, Quyết định số 76/2004/TT-BTC ngày 22/9/2004 của Bộ Tài chính về Quy chế lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán được chấp thuận, thì công ty kiểm toán phải đáp ứng điều kiện: “đã thành lập và hoạt động tại Việt Nam tối thiểu là 5 năm tính đến ngày nộp đơn đăng ký tham gia”.
Nhưng bạn đọc cho rằng UHY có giấy phép kinh doanh cấp ngày 29/8/2006, thay đổi lần cuối ngày 13/4/2007 và cho đến ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có quyết định trên thì mới thành lập chưa được 1 năm.
Trước thắc mắc này, Ban Quản lý phát hành (Ủy ban Chứng khoán), trả lời rằng nếu xét riêng thì UHY chưa đủ điều kiện về thời gian hoạt động, nhưng nếu tính đến lịch sử hình thành của công ty này với tiền thân là Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tài chính quốc tế IFC (thành lập năm 2001) thì “có thể coi công ty đã có thời gian hoạt động từ năm 2001”, và như vậy hoàn toàn đủ điều kiện như quy định.
Ông Đặng Trần Tùng, đại diện UHY, cũng đã có thư gửi đến tòa soạn và giải thích rằng UHY là thành viên của Hãng kiểm toán UHY Quốc tế, được thành lập trên cơ sở tách một phần lớn về bộ phận (khoảng 80% nhân sự) từ IFC.
Ban lãnh đạo cao nhất của IFC (Hội đồng thành viên góp vốn) đã quyết định tách phần lớn IFC gia nhập thành viên của Hãng kiểm toán UHY Quốc tế (UHY International), có biên bản họp hội đồng thành viên và đã được thống nhất trong toàn bộ Hội đồng thành viên của IFC ngày 10/8/2006.
Sau những phản hồi nói trên, chúng tôi tiếp tục nhận được thư của tác giả Ngọc Tuấn, Thạc sỹ luật tại Hà Nội (banquyen@gmail.com). Theo tác giả này, UHY không thể coi là công ty được tách ra từ IFC theo những phân tích sau:
Theo quy định tại Điều 151 Luật Doanh nghiệp, công ty TNHH có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản hiện có (gọi là công ty bị tách) để thành lập một hoặc một công ty mới cùng loại (công ty được tách), chuyển một phần quyền và nghĩa vụ của công ty bị tách sang công ty được tách mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách.
Hội đồng thành viên của công ty bị tách thông qua quyết định tách công ty và phải có các nội dung chủ yếu về tên, địa chỉ trụ sở chính của công ty bị tách; tên công ty được tách sẽ thành lập; phương án sử dụng lao động; giá trị tài sản, các quyền và nghĩa vụ được chuyển từ công ty bị tách sang công ty được tách; thời hạn thực hiện tách công ty.
Quyết định tách công ty phải được gửi đến tất cả các chủ nợ và thông báo cho người lao động biết trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày thông qua quyết định. Hồ sơ đăng ký kinh doanh phải kèm theo quyết định tách công ty.
Với các công ty được thành lập trên cơ sở được tách ra từ một công ty khác thì trong đăng ký kinh doanh của công ty đều ghi nhận nội dung được tách ra từ công ty nào.
Tuy nhiên, tra cứu website của Sở Kế hoạch Đầu tư Hà Nội, UHY có giấy phép kinh doanh cấp ngày 29/8/2006 và các thành viên sáng lập đều là các cá nhân. Thông tin về đăng ký kinh doanh của UHY không có thành viên góp vốn nào là Hãng Kiểm toán UHY Quốc tế, cũng không có bất kỳ nội dung nào thể hiện UHY là công ty được thành lập trên cơ sở tách ra từ IFC.
Chính vì vậy, việc đại diện của UHY khẳng định “UHY là thành viên của Hãng Kiểm toán UHY Quốc tế, được thành lập trên cơ sở tách một phần lớn về bộ phận từ IFC” là không đúng. Đại diện UHY cho rằng việc tách ra đã thể hiện hoàn toàn trên Biên bản họp Hội đồng thành viên của IFC ngày 10/8/2006 là không chính xác về mặt pháp lý.
Việc Ban quản lý phát hành của Ủy ban Chứng khoán cho rằng nếu tính tiền thân công ty là IFC thì có thể coi Công ty UHY đã có thời gian hoạt động từ năm 2001, đủ điều kiện như quy định là không đúng.
Về mặt pháp lý, UHY được thành lập từ một nhóm các cá nhân trước đây là thành viên của IFC chứ không phải UHY được tách ra từ IFC. UHY và IFC hoàn toàn không có mối quan hệ nào về mặt pháp lý. Vì vậy, việc coi UHY đã có thời gian hoạt động từ năm 2001 là không đúng và không đảm bảo quy định tại Điều 5, Quyết định số 76/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Tuần qua, chúng tôi tiếp tục nhận được thư của bạn đọc yêu cầu phản ánh “phát hiện” mới về trường hợp của UHY. Đó là trong trường hợp UHY được tách ra từ IFC thì vẫn chưa đảm bảo được điều kiện về thâm niên trong hoạt động kiểm toán.
Thư của tác giả Minh Hải (minhhaicpa@gmail.com) cho biết, IFC mặc dù thành lập từ năm 2001, nhưng chỉ hoạt động kiểm toán từ tháng 6/2004, chưa đủ 5 năm theo quy định. Trước tháng 6/2004, IFC “không phải là công ty kiểm toán”, mà là tư vấn tài chính, chức năng kiểm toán không có trong Giấy đăng ký kinh doanh.
Hiện tại, những thông tin trên đang chờ phản hồi từ Ủy ban Chứng khoán và UHY với những giải thích cụ thể để đảm bảo minh bạch trong thực hiện quản lý hoạt động kiểm toán phát hành, niêm yết. Mặt khác, cũng cần những kết luận cụ thể để tránh những ảnh hưởng có thể có đối với uy tín và hoạt động kinh doanh của công ty này.
Mặc dù đã có những giải thích từ phía Bộ Tài chính, Ủy ban Chứng khoán về việc cấp phép cho trường hợp đặc biệt này song nhiều ý kiến đã đưa ra các thông tin để chứng minh rằng UHY chưa đáp ứng đủ các điều kiện theo quy định hiện hành.
Gần đây, chúng tôi liên tục nhận được thư của một số bạn đọc phản ánh về trường hợp trên. Nội dung thư đề cập đến yêu cầu đảm bảo các điều kiện theo quy định hiện hành của Bộ Tài chính cũng như tính hợp lý trong chia tách công ty theo Luật doanh nghiệp.
Một bạn đọc giấu tên (daoducktv@yahoo.com) cho rằng UHY chưa đủ năm hoạt động theo quy định. Cụ thể, theo quy định tại điều 5, Quyết định số 76/2004/TT-BTC ngày 22/9/2004 của Bộ Tài chính về Quy chế lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán được chấp thuận, thì công ty kiểm toán phải đáp ứng điều kiện: “đã thành lập và hoạt động tại Việt Nam tối thiểu là 5 năm tính đến ngày nộp đơn đăng ký tham gia”.
Nhưng bạn đọc cho rằng UHY có giấy phép kinh doanh cấp ngày 29/8/2006, thay đổi lần cuối ngày 13/4/2007 và cho đến ngày Ủy ban Chứng khoán Nhà nước có quyết định trên thì mới thành lập chưa được 1 năm.
Trước thắc mắc này, Ban Quản lý phát hành (Ủy ban Chứng khoán), trả lời rằng nếu xét riêng thì UHY chưa đủ điều kiện về thời gian hoạt động, nhưng nếu tính đến lịch sử hình thành của công ty này với tiền thân là Công ty TNHH Kiểm toán và Tư vấn tài chính quốc tế IFC (thành lập năm 2001) thì “có thể coi công ty đã có thời gian hoạt động từ năm 2001”, và như vậy hoàn toàn đủ điều kiện như quy định.
Ông Đặng Trần Tùng, đại diện UHY, cũng đã có thư gửi đến tòa soạn và giải thích rằng UHY là thành viên của Hãng kiểm toán UHY Quốc tế, được thành lập trên cơ sở tách một phần lớn về bộ phận (khoảng 80% nhân sự) từ IFC.
Ban lãnh đạo cao nhất của IFC (Hội đồng thành viên góp vốn) đã quyết định tách phần lớn IFC gia nhập thành viên của Hãng kiểm toán UHY Quốc tế (UHY International), có biên bản họp hội đồng thành viên và đã được thống nhất trong toàn bộ Hội đồng thành viên của IFC ngày 10/8/2006.
Sau những phản hồi nói trên, chúng tôi tiếp tục nhận được thư của tác giả Ngọc Tuấn, Thạc sỹ luật tại Hà Nội (banquyen@gmail.com). Theo tác giả này, UHY không thể coi là công ty được tách ra từ IFC theo những phân tích sau:
Theo quy định tại Điều 151 Luật Doanh nghiệp, công ty TNHH có thể tách bằng cách chuyển một phần tài sản hiện có (gọi là công ty bị tách) để thành lập một hoặc một công ty mới cùng loại (công ty được tách), chuyển một phần quyền và nghĩa vụ của công ty bị tách sang công ty được tách mà không chấm dứt tồn tại của công ty bị tách.
Hội đồng thành viên của công ty bị tách thông qua quyết định tách công ty và phải có các nội dung chủ yếu về tên, địa chỉ trụ sở chính của công ty bị tách; tên công ty được tách sẽ thành lập; phương án sử dụng lao động; giá trị tài sản, các quyền và nghĩa vụ được chuyển từ công ty bị tách sang công ty được tách; thời hạn thực hiện tách công ty.
Quyết định tách công ty phải được gửi đến tất cả các chủ nợ và thông báo cho người lao động biết trong thời hạn mười lăm ngày, kể từ ngày thông qua quyết định. Hồ sơ đăng ký kinh doanh phải kèm theo quyết định tách công ty.
Với các công ty được thành lập trên cơ sở được tách ra từ một công ty khác thì trong đăng ký kinh doanh của công ty đều ghi nhận nội dung được tách ra từ công ty nào.
Tuy nhiên, tra cứu website của Sở Kế hoạch Đầu tư Hà Nội, UHY có giấy phép kinh doanh cấp ngày 29/8/2006 và các thành viên sáng lập đều là các cá nhân. Thông tin về đăng ký kinh doanh của UHY không có thành viên góp vốn nào là Hãng Kiểm toán UHY Quốc tế, cũng không có bất kỳ nội dung nào thể hiện UHY là công ty được thành lập trên cơ sở tách ra từ IFC.
Chính vì vậy, việc đại diện của UHY khẳng định “UHY là thành viên của Hãng Kiểm toán UHY Quốc tế, được thành lập trên cơ sở tách một phần lớn về bộ phận từ IFC” là không đúng. Đại diện UHY cho rằng việc tách ra đã thể hiện hoàn toàn trên Biên bản họp Hội đồng thành viên của IFC ngày 10/8/2006 là không chính xác về mặt pháp lý.
Việc Ban quản lý phát hành của Ủy ban Chứng khoán cho rằng nếu tính tiền thân công ty là IFC thì có thể coi Công ty UHY đã có thời gian hoạt động từ năm 2001, đủ điều kiện như quy định là không đúng.
Về mặt pháp lý, UHY được thành lập từ một nhóm các cá nhân trước đây là thành viên của IFC chứ không phải UHY được tách ra từ IFC. UHY và IFC hoàn toàn không có mối quan hệ nào về mặt pháp lý. Vì vậy, việc coi UHY đã có thời gian hoạt động từ năm 2001 là không đúng và không đảm bảo quy định tại Điều 5, Quyết định số 76/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính.
Tuần qua, chúng tôi tiếp tục nhận được thư của bạn đọc yêu cầu phản ánh “phát hiện” mới về trường hợp của UHY. Đó là trong trường hợp UHY được tách ra từ IFC thì vẫn chưa đảm bảo được điều kiện về thâm niên trong hoạt động kiểm toán.
Thư của tác giả Minh Hải (minhhaicpa@gmail.com) cho biết, IFC mặc dù thành lập từ năm 2001, nhưng chỉ hoạt động kiểm toán từ tháng 6/2004, chưa đủ 5 năm theo quy định. Trước tháng 6/2004, IFC “không phải là công ty kiểm toán”, mà là tư vấn tài chính, chức năng kiểm toán không có trong Giấy đăng ký kinh doanh.
Hiện tại, những thông tin trên đang chờ phản hồi từ Ủy ban Chứng khoán và UHY với những giải thích cụ thể để đảm bảo minh bạch trong thực hiện quản lý hoạt động kiểm toán phát hành, niêm yết. Mặt khác, cũng cần những kết luận cụ thể để tránh những ảnh hưởng có thể có đối với uy tín và hoạt động kinh doanh của công ty này.