Thị trường nghìn tỷ USD với taxi robot và sự chia rẽ của người dùng

Theo một Khảo sát của Trung tâm nghiên cứu Pew, gần hai phần ba người Mỹ cho biết họ sẽ không muốn đi xe chở khách không người lái nếu có cơ hội. Đó là vì cư dân ở những thành phố chưa có xe taxi tự lái vẫn chưa quen với công nghệ này trong khi những người ở các thành phố có xe taxi tự lái vẫn chưa quên những vụ tai nạn nghiêm trọng liên quan đến các công ty khác, như Cruise thuộc sở hữu của GM.

Giờ đây, Tesla, công ty ủng hộ xe tự lái lớn tiếng và lạc quan nhất trong số tất cả, sắp ra mắt xe taxi tự lái được mong đợi từ lâu sau nhiều năm hứa hẹn không thành hiện thực.

Công nghệ lái xe tự động hiện tại của công ty, nơi con người vẫn cầm lái, đã thu hút sự giám sát của các cơ quan quản lý và nhiều vụ kiện sau hàng trăm vụ tai nạn. Các chuyên gia cho biết một bài thuyết trình tuyệt vời từ CEO Elon Musk sẽ không đảm bảo mạng lưới xe taxi tự lái an toàn.

Việc ra mắt xe taxi robot sắp tới của Tesla đe dọa sẽ làm chệch hướng toàn bộ không gian xe tự hành.

Waymo thuộc sở hữu của Alphabet là công ty dẫn đầu trong lĩnh vực này, với tuyên bố rằng công ty đã đạt được hơn 22 triệu dặm không người lái. Công ty đã chứng minh rằng có nhu cầu tiêu dùng mạnh mẽ, với số chuyến đi trả phí hàng tuần ở San Francisco, Los Angeles, Phoenix và Austin tăng gấp đôi chỉ trong vài tháng. Waymo đã nỗ lực xây dựng danh tiếng của mình, ra mắt một trung tâm an toàn trực tuyến với dữ liệu cho thấy xe của công ty an toàn hơn người lái.

Bên cạnh Tesla, các đối thủ cạnh tranh khác cũng đang tìm cách tham gia vào cuộc đua.

Amazoncho biết họ đang chuẩn bị tung ra đội xe Zoox của mình và Cruise đang tiếp tục hoạt động sau một vụ tai nạn năm 2023 khiến các cơ quan quản lý phải đình chỉ đội xe. Các nhà đầu tư Phố Wall đã hướng tới tương lai không người lái, với một nhà phân tích cho rằng nếu không có AI tạo ra, năm 2024 sẽ là năm của xe taxi robot.

Khi các mạng lưới xe không người lái mở rộng quy mô, một trong những cuộc tranh luận gay gắt nhất là liệu dịch vụ chia sẻ chuyến đi có tồn tại được hay không. Robotaxi có thể khiến người tiêu dùng phải đặt câu hỏi liệu họ có thực sự muốn đặt xe Uber hoặc Lyft và nói chuyện với người lạ, ngồi trong xe của người khác và bo tiền cho người khác nếu có phương án thay thế không người lái hay không.

Uber thì đã phòng ngừa rủi ro bằng cách ký kết các thỏa thuận lớn với các công ty xe tự hành, nhưng không rõ các mối quan hệ đối tác đó sẽ kéo dài được bao lâu.

Một số nhà phân tích ước tính, mặc dù dịch vụ taxi robot thực tế hiện không có lãi, Waymo và các công ty xe tự hành khác như Cruise của General Motors và Zoox của Amazon đang cạnh tranh để giành thị phần trong một thị trường mà một ngày nào đó có thể có giá trị lên tới 5 nghìn tỷ USD.

Hiện tại, Waymo đang bỏ xa các đối thủ cạnh tranh. Sự thống trị của công ty đã tăng lên kể từ khi Cruise, đối thủ chính của công ty, được lệnh rút đội xe của mình khỏi đường sau khi một người đi bộ bị thương nghiêm trọng trong một vụ tai nạn liên quan đến một trong những chiếc xe của công ty tại San Francisco vào tháng 10.

"Vào thời điểm này, ngành công nghiệp xe tự lái hoàn toàn thực sự chỉ là một ngành công nghiệp của một: Waymo", John Krafcik, cựu giám đốc điều hành của Waymo và là thành viên hội đồng quản trị của công ty xe điện Rivian cho biết.

Không rõ Alphabet chi bao nhiêu tiền cho Waymo, nhưng một tập hợp các doanh nghiệp thử nghiệm của Alphabet bao gồm Waymo đã lỗ hoạt động khoảng 2 tỷ USD trong nửa đầu năm nay. Mark Mahaney, người đứng đầu nhóm nghiên cứu internet của Evercore ISI cho biết Waymo rất có thể đã chiếm một phần đáng kể trong khoản lỗ đó.

Waymo đang tính giá tương tự như Uber và Lyft, nhưng không giống như những công ty đó có biên lợi nhuận thấp nhất, Waymo phải trả tiền cho đội xe của mình, cùng với bất động sản để lưu trữ và sạc lại.

Thiết bị trên xe taxi robot thế hệ thứ năm của Waymo - xe điện Jaguar I-Pace - có giá lên tới 100.000 USD, Dmitri Dolgov, đồng giám đốc điều hành của Waymo, cho biết trên một podcast vào tháng 2/2024. Và mặc dù Waymo không phải trả tiền cho tài xế, nhưng công ty vẫn thuê các kỹ thuật viên hậu trường để theo dõi các chuyến đi.

Mặc dù Waymo đã tránh được nhiều sự giám sát của công chúng về vấn đề an toàn đã gây khó khăn cho Cruise, nhưng sự mở rộng nhanh chóng của công ty đã khiến một số chuyên gia an toàn và quan chức địa phương lo lắng, họ cho rằng công ty không minh bạch trong việc công khai dữ liệu giao thông của mình.

Luật pháp California thực tế không yêu cầu Waymo phải báo cáo tất cả dữ liệu giao thông của mình cho các cơ quan. Điều đó khiến các quan chức giao thông địa phương không biết gì khi xác định chính sách và một số chuyên gia an toàn đặc biệt lo lắng về việc taxi robot trục trặc trên đường cao tốc tốc độ cao.

Lời hứa về xe tự lái hoàn toàn vẫn còn khó nắm bắt. Đó có thể là một điều tốt, ít nhất là theo một nghiên cứu mới của Tổ chức AAA về An toàn Giao thông Mỹ phát hiện ra rằng phần lớn mọi người thực sự sợ xe tự lái. Thậm chí còn đáng ngạc nhiên hơn khi con số đó đã tăng lên trong những năm gần đây trong khi niềm tin của công chúng lại giảm.

Theo AAA, 66% số người được hỏi cho biết họ sợ xe tự lái. Con số này tăng so với mức 55% vào năm 2022. Tỷ lệ những người tin tưởng vào AV vẫn ổn định từ năm 2023 đến năm 2024 ở mức 9%, trong khi 25% không chắc chắn về chúng. Cả hai con số đều giảm so với lần lượt là 15 - 30% vào năm 2022.

Mặc dù người mua có thể cảm thấy mệt mỏi với xe ô tô robot, nhưng họ không phản đối một số hỗ trợ công nghệ sau tay lái. Những người trả lời cho biết họ quan tâm đến một số công nghệ, với hơn một nửa mở cửa cho phanh tự động, phanh tự động khi lùi và hỗ trợ giữ làn đường. Chỉ có 42% quan tâm đến hỗ trợ lái xe chủ động và 49% quan tâm đến kiểm soát hành trình thích ứng.