Cắt giảm điều kiện kinh doanh và khác biệt của 2018

Hà Vũ

31/07/2018, 11:56

Đến tháng 6/2018, rất nhiều phương án (khoảng 11 bộ) đã được đưa ra với kết quả dự kiến cắt giảm, đơn giản hóa đều trên 50% tổng số điều kiện kinh doanh

Trưởng ban Pháp chế VCCI Đậu Anh Tuấn trình bày khái quát những mảng sáng - tối trong bức tranh pháo luật kinh doanh 6 tháng đầu năm 2018

Ngay trong năm đầu tiên của Chính phủ nhiệm kỳ mới, một "đợt sóng" rà soát về điều kiện kinh doanh đã diễn ra, nhưng đợt rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh của năm 2018 lại hoàn toàn khác biệt.

Đó là bình luận được nêu tại báo cáo điểm lại pháp luật kinh doanh 6 tháng đầu năm 2018 được công bố tại hội thảo do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) tổ chức sáng 31/7.

Tâm thế chủ động

Tháng 3/2016, Chính phủ được kiện toàn. Sau đó ba tháng, đồng loạt các bộ gấp rút xây dựng các nghị định về điều kiện kinh doanh để ban hành kịp thời điểm 1/7/2016. Đây là mốc thời gian có hiệu lực cuối cùng của các điều kiện kinh doanh ban hành không phù hợp với điều 7 Luật đầu tư 2014.

Hiểu đơn giản, gần 3000 điều kiện kinh doanh đang ở cấp thông tư sẽ hết hiệu lực sau ngày 1/7/2016. Chính vì vậy, các bộ phải thực hiện "một cuộc đua" với thời gian để ban hành kịp thời các nghị định về điều kiện kinh doanh trước thời điểm này.

Theo VCCI thì việc Luật đầu tư 2014 (có hiệu lực từ 1/7/2015) đưa ra thời hạn hiệu lực 1 năm cho các điều kiện kinh doanh ban hành trái thẩm quyền, được xem như là "tối hậu thư" và là chế tài mạnh mẽ đối với các điều kiện kinh doanh không phù hợp.

"Tuy nhiên, không hiểu lý do gì, hoạt động rà soát, xây dựng các nghị định về điều kiện kinh doanh lại thực hiện dồn dập - rất nhiều văn bản được xây dựng theo quy trình rút gọn, vào tháng cận cuối của kì hạn. Có gần 50 nghị định về điều kiện kinh doanh trong các lĩnh vực được ký ban hành và phát sinh hiệu lực vào ngày 1/7/2016", VCCI bình luận.

Hoạt động rà soát của năm 2016, theo báo cáo, được thực hiện trong bối cảnh khá đặc biệt, chưa thực sự mang tính chủ động từ phía các cơ quan quản lý nhà nước. Hoạt động này chưa thể hiện được tính chất của hoạt động rà soát điều kiện kinh doanh (chủ yếu là nâng điều kiện ở cấp thông tư lên nghị định để đảm bảo phù hợp về mặt thẩm quyền, còn chưa thực chất đánh giá về tính hợp lý, cần thiết của các điều kiện kinh doanh này).

Mặt khác, hoạt động này được thực hiện "một cách vội vã" vì vậy dù có muốn cũng khó lòng thực hiện được hết tính chất rà soát về điều kiện kinh doanh cần phải có.

Đợt rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh của năm 2018 lại hoàn toàn khác biệt. Cùng tính chất là rà soát, nhưng lại được thực hiện trong tâm thế chủ động, quyết liệt của các cơ quan quản lý nhà nước, từ Chính phủ đến các Bộ, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc nhấn mạnh tại hội thảo.

Phân tích từ VCCI thì Bộ Công Thương được xem là cơ quan đi đầu trong hoạt động rà soát các điều kiện kinh doanh, bằng việc đưa ra phương án cắt giảm, đơn giản hóa 675 điều kiện, chiếm hơn 55% số điều kiện trong toàn ngành công thương.

Bộ cũng đồng thời gấp rút soạn thảo và trình ban hành nghị định về điều kiện kinh doanh để hiện thực hóa các phương án này. Đây được xem là hành động rà soát mở đầu cho làn sóng cải cách lần này.

Thông tin từ hội thảo cho thấy, đến tháng 6/2018, rất nhiều phương án (khoảng 11 bộ) đã được đưa ra với kết quả dự kiến cắt giảm, đơn giản hóa đều trên 50% tổng số điều kiện kinh doanh - phù hợp với mục tiêu của Chính phủ đặt ra từ đầu năm.

Trong phương án hầu hết các điều kiện kinh doanh hiện hành trong các lĩnh vực đều được đánh giá để cân nhắc xem giữ lại hay bãi bỏ/sửa đổi. Các điều kiện kinh doanh đã được nhìn nhận ở nhiều góc độ, đặc biệt yếu tố tác động đến trật tự công quy định tại khoản 1 điều 7 Luật đầu tư 2014 đã được sử dụng làm tiêu chí để xem xét, đánh giá.

Như vậy có thể thấy, đợt rà soát năm 2018 đã thể hiện được đúng tinh thần của hoạt động rà soát, có tính cải cách, hướng đến môi trường kinh doanh thuận lợi, VCCI đánh giá.

Tuy nhiên, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế VCCI khi trình bày khái quát về báo cáo nêu thực tế, đối với đợt rà soát này, sự cởi mở đối với cộng đồng doanh nghiệp giữa các cơ quan soạn thảo là khác nhau.

Có những bộ rất thiện chí, trong quá trình soạn thảo, đã công khai phương án, phối hợp với đại diện của cộng đồng tổ chức lấy ý kiến doanh nghiệp và có những giải trình rất minh bạch về việc tiếp thu hay không tiếp thu các ý kiến góp ý.

Nhưng, có những bộ VCCI chỉ nhận biết được thông tin về phương án cắt giảm, đơn giản hóa điều kiện kinh doanh/nghị định về điều kiện kinh doanh qua Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng Chính phủ hoặc khi tham gia họp thẩm định tại Bộ Tư pháp. Như, Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Dù, đích thân Thủ tướng đã chỉ đạo VCCI tham gia vào quá trình rà soát, cắt giảm điều kiện kinh doanh.

Ông Tuấn cũng cho rằng cần tăng cường cơ chế kiểm soát, bởi việc cắt giảm điều kiện nào, đơn giản hóa điều kiện nào đều dựa vào đánh giá của cơ quan chủ trì. Kể cả khi, phương án được lấy ý kiến, việc tiếp thu hay không tiếp thu các ý kiến góp ý cũng dựa vào ý chí của cơ quan soạn thảo mà không có bất kì một cơ quan nào xem xét, ông Tuấn nhấn mạnh.

Đọc thêm

Diễn đàn Kinh tế Mùa thu 2025 có chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số”

Diễn đàn kinh tế TP. Hồ Chí Minh (HEF) lần thứ 6 chính thức có tên “Diễn đàn Kinh tế Mùa thu 2025”, sẽ tập trung vào chủ đề “Chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên số”, do Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo...

Quốc hội xem xét điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030

Sáng 7/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Quốc hội nghe Tờ trình của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính về điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021 – 2030...

Bốn trường hợp được miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết ngày 31/12/2030

Miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với diện tích đất nông nghiệp được Nhà nước giao cho tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, đơn vị sự nghiệp và các đơn vị khác đang trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp…

Bà Bùi Thị Minh Hoài giữ chức Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam khóa X

Bà Bùi Thị Minh Hoài được Hội nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam hiệp thương cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.

Vi phạm quy định vận hành cắt, giảm lũ bị phạt tới 250 triệu đồng

Từ ngày 25/12/2025, theo quy định mới, mức phạt tiền tối đa đối với một hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước là 250 triệu đồng đối với cá nhân và mức phạt này sẽ tăng gấp đôi lên 500 triệu đồng đối với tổ chức...

Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam

Việt Nam đáp ứng các tiêu chí nâng hạng từ thị trường chứng khoán cận biên lên thị trường mới nổi.

Bài viết mới nhất

Phát triển thị trường chứng khoán từ dấu mốc nâng hạng

Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025

Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".

Bài viết mới nhất

Khai mở các động lực tăng trưởng mới

Thương hiệu Mạnh Việt Nam 2025

Khởi xướng từ năm 2003, chương trình THƯƠNG HIỆU MẠNH VIỆT NAM đã trở thành sự kiện thường niên lớn nhất do Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times tổ chức, dành cho cộng đồng các Doanh nghiệp Việt Nam.

Bài viết mới nhất

Vinh danh 10 doanh nhân Việt Nam tiêu biểu Hành trình Đất nước Đổi mới - Hội nhập - Vươn tầm

VnEconomy Interactive

Interactive là một sản phẩm báo chí mới của VnEconomy vừa được ra mắt bạn đọc từ đầu tháng 3/2023 đã gây ấn tượng mạnh với độc giả bởi sự mới lạ, độc đáo. Đây cũng là sản phẩm độc quyền chỉ có trên VnEconomy.

Bài viết mới nhất

Đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 43-2025

Trợ lý thông tin kinh tế Askonomy - Asko Platform

Trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo, đặc biệt là generative AI, phát triển mạnh mẽ, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy đã tiên phong ứng dụng công nghê để mang đến trải nghiệm thông tin đột phá với chatbot AI Askonomy...