Tình trạng khan hiếm xăng dầu lan rộng, Bộ Tài chính đề nghị rà soát lại hệ thống phân phối
Dù hiện có hàng trăm doanh nghiệp phân phối và 36 doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu nhưng trên thị trường vẫn có tình trạng khan hiếm xăng dầu. Bộ trưởng Hồ Đức Phớc vừa đưa ra những gợi ý về giải pháp đảm bảo nguồn cung, ổn định giá xăng dầu từ phía Bộ Tài chính...
Thông tin về tình trạng khan hiếm xăng dầu đang diễn ra, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, cho biết căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn theo nghị định của Chính phủ giao, cơ quan quản lý nhà nước về xăng dầu là Bộ Công Thương. Còn Bộ Tài chính có trách nhiệm trong việc ban hành chi phí định mức đối với hoạt động kinh doanh xăng dầu và tham mưu cho Chính phủ để trình Quốc hội các khoản thuế phí đối với xăng dầu.
KỊP THỜI PHẢN ỨNG KHI GIÁ XĂNG DẦU LEO THANG
“Công tác quản lý doanh nghiệp đầu mối, doanh nghiệp phân phối và doanh nghiệp bán lẻ thuộc về trách nhiệm của Bộ Công Thương, do đó việc đảm bảo nguồn cung xăng dầu, đảm bảo các chi phí trung gian, tiết giảm chi phí quản trị doanh nghiệp xăng dầu thuộc trách nhiệm của Bộ Công thương và các doanh nghiệp”, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói.
Liên quan trách nhiệm của Bộ Tài chính, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, cho biết về thuế, Bộ Tài chính đã tham mưu cho Chính phủ trình Uỷ ban thường vụ Quốc hội giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu 3.000 đồng/lít, về mức sàn tối thiểu.
Bộ Tài chính cũng tham mưu Chính phủ giảm thuế nhập khẩu từ 20% xuống còn 10%, trình Chính phủ trình Quốc hội trong điều kiện giá xăng dầu tăng cao thì tiếp tục giảm 50% thuế tiêu thụ đặc biệt và giảm 50% thuế giá trị gia tăng.
Về chi phí định mức đối với kinh doanh xăng dầu, hiện nay quy định đối với 1 lít xăng, chẳng hạn như A92 là 975 đồng, sau khi có đề nghị của Bộ Công thương, Bộ Tài chính xin ý kiến các bộ, ngành, doanh nghiệp và thống nhất tăng lên 350 đồng. Như vậy, 1 lít xăng A92 hiện nay có chi phí định mức là 1.320 đồng.
"Chúng tôi luôn ủng hộ làm thế nào để tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp phân phối và doanh nghiệp bán lẻ, để đảm bảo nguồn xăng dầu phục vụ cho người dân và đảm bảo giá xăng dầu hạ, để thúc đẩy sản xuất kinh doanh và cải thiện đời sống cho người dân. Chúng tôi đã tham mưu rất kịp thời, chính xác đối với các chính sách để phản ứng trước vấn đề tăng giá xăng dầu", Bộ trưởng nhấn mạnh.
CẦN LÀM RÕ NGUYÊN NHÂN GÂY KHAN HÀNG
Ghi nhận trên đường Ngô Gia Tự, quận Long Biên, Hà Nội, nhiều ngày nay cửa hàng xăng dầu số 48 thuộc đại lý Tổng công ty xăng dầu quân đội luôn tạm ngưng phục vụ vào khung giờ chiều. Một nữ nhân viên tại cửa hàng cho hay cây xăng này bán khoảng 9.000 lít/ngày nhưng gần đây do khan hàng, cửa hàng nhập xăng vào buổi tối, chỉ bán đến cuối giờ sáng là hết hàng. Do đó, tình trạng bán xăng cầm chừng, "tắt - bật" diễn ra thường xuyên, khiến khách hàng chật vật tìm cửa hàng còn xăng để mua.
Đáng kể, tình trạng thiếu hụt nguồn cung lớn diễn ra ở nhiều tỉnh thành phía Nam. Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Đồng Nai, tính đến ngày 8/10 có 40 cửa hàng báo hết xăng, trong đó, có 5 cửa hàng hết cả xăng và dầu. Ngày 9/10, Cục Quản lý thị trường TP. HCM cho biết đang xảy ra tình trạng thiếu xăng dầu tại một số thời điểm, hiện tại có 54 cửa hàng tạm hết xăng dầu...
Để đảm bảo nguồn cung xăng dầu, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, cho rằng làm thế nào để quản lý tốt các doanh nghiệp đầu mối là rất quan trọng.
Nước ta hiện có đến 36 doanh nghiệp đầu mối, trong khi các quốc gia lớn như Nhật Bản cũng chỉ có 5 doanh nghiệp đầu mối; hay doanh nghiệp phân phối cũng có đến hàng trăm doanh nghiệp. Vậy làm thế nào để xây dựng bộ máy một cách linh hoạt, hiệu quả và giảm được các chi phí trung gian, cung cấp nguồn xăng dầu từ doanh nghiệp đầu mối xuống đến các cửa hàng bán lẻ một cách thuận lợi nhất?.
Đây là một vấn đề đặt ra và Bộ Tài chính cũng trao đổi, phối hợp với Bộ Công Thương để Bộ Công Thương tăng cường công tác quản lý.
Trước đó, ngày 7/10, Bộ Tài chính cũng có văn bản trả lời Bộ Công Thương về về chi phí định mức trong giá cơ sở xăng dầu.
Trong đó, Bộ Tài chính cho biết hiện nay nhà nước không quy định chiết khấu trong hoạt động kinh doanh xăng dầu vì yếu tố này chủ yếu phục thuộc vào cung cầu thị trường, diễn biến giá xăng dầu thế giới, sản lượng tồn kho xăng dầu của các thương nhân đầu mối và phương thức bán hàng của hai bên.
Trường hợp giá xăng dầu thế giới có xu hướng giảm có thể tác động làm giảm giá xăng dầu trong nước, nếu các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu có sản lượng tồn kho lớn thì các thương nhân đầu mối có thể tăng chiết khấu để bán hàng và ngược lại.
Ngoài ra, chiết khấu xăng dầu có thể còn phụ thuộc vào chính sách bán hàng và năng lực kinh doanh của thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu mà đại lý, tổng đại lý ký hợp đồng trực tiếp.
Trước nhận định của Bộ Công Thương cho rằng việc chưa điều chỉnh premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu trong nước về đến cảng dẫn đến việc phân bổ mức chiết khấu trong hệ thống kinh doanh bị hạn chế, nhiều cửa hàng bán lẻ xăng dầu không có chiết khấu để bảo đảm bù đắp chi phí và duy trì hoạt động kinh doanh, bảo đảm cung ứng xăng dầu liên tục cho thị trường, Bộ Tài chính khẳng định điều này là chưa đủ cơ sở và chưa đúng với diễn biến thực tế thị trường hiện nay.
Vì vậy, tại văn bản này, Bộ Tài chính đề nghị: "Bộ Công Thương đánh giá, làm rõ nguyên nhân khó khăn về nguồn hàng. Đồng thời, rà soát, đánh giá hệ thống phân phối kinh doanh xăng dầu, hệ thống trung gian để có giải pháp phù hợp và tiết kiệm chi phí; chỉ đạo các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu đảm bảo nguồn cung xăng dầu trong nước trong mọi tình huống".
Ngoài ra, "Bộ Công Thương nghiên cứu phương án giảm mức trích lập và kết hợp sử dụng Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (nếu cần thiết) theo quy định, để việc điều chỉnh premium trong nước và chi phí đưa xăng dầu từ nhà máy lọc dầu về đến cảng không tác động đến giá cơ sở xăng dầu kỳ điều hành", Bộ Tài chính đề nghị.
Trong kỳ điều hành ngày 3/10 vừa qua, các doanh nghiệp xăng dầu đồng loạt giảm mạnh giá bán. Cụ thể, giá xăng E5 giảm 1.050 đồng/lít, giá bán ra là 20.730 đồng/lít. Giá xăng RON95 giảm 1.140 đồng/lít, giá bán là 21.440 đồng/lít. Giá dầu diesel giảm 330 đồng/lít, giá bán là 22.200 đồng/lít. Như vậy, với đợt giảm giá này, giá xăng đã giảm về mốc của tháng 9/2021.
Dù giá xăng hạ nhiệt sau nhưng thời gian qua, thị trường xăng dầu trong nước gặp bất ổn về nguồn cung, đặc biệt là tại nhiều tỉnh, thành khu vực phía Nam. Nhiều cây xăng phải tạm ngừng hoạt động do không nhập được hàng, một số cây xăng khác phải hoạt động cầm chừng do gián đoạn nguồn cung. Hàng loạt doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu vẫn tiếp tục kêu vì thua lỗ, phải đóng cửa do chiết khấu thấp, bằng 0 hoặc thậm chí âm.