21:39 11/12/2021

Việt Nam gần như đã sẵn sàng cho sự phát triển số mạnh mẽ

Đỗ Phong

Một thị trường trẻ và đủ lớn để có thể nhanh chóng thương mại hóa các ý tưởng số mới, nhiều doanh nghiệp số năng động. Chỉ cần thêm một cú huých là Chính phủ hoàn thiện thể chế số, hợp pháp hoá các tài sản số, sản phẩm và dịch vụ số và được pháp luật bảo vệ, mở ra không gian đổi mới cho các doanh nghiệp công nghệ số, cho phép họ thử nghiệm trước khi đưa vào quản lý...

Phát biểu tại Diễn đàn Quốc gia phát triển doanh nghiệp công nghệ số chiều ngày 11/12, nhân ngày doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam (12/12), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã gửi lời chúc mừng tới cộng đồng 64.000 doanh nghiệp số Việt Nam với doanh thu năm 2021 ước đạt trên 135 tỷ USD.

GỌI TÊN CÁC BÀI TOÁN VÀ “GIAO” CHO DOANH NGHIỆP CÔNG NGHỆ SỐ

Tại Diễn đàn doanh nghiệp công nghệ số lần 1 vào năm 2019, các doanh nghiệp điện tử, viễn thông, công nghệ thông tin, công nghệ số được thống nhất dưới một cái tên là doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam.

Sau diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị về phát triển doanh nghiệp cộng nghệ số Việt Nam với 4 loại hình doanh nghiệp. Có doanh nghiệp làm chủ công nghệ lõi, doanh nghiệp phát triển sản phẩm, doanh nghiệp triển khai và doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Năm ngoái, tại Diễn đàn lần thứ 2 năm 2020, "Make in Vietnam" đã trở thành ngọn cờ, kêu gọi các doanh nghiệp thiết kế, sáng tạo, làm ra tại Việt Nam. Thay vì làm gia công lắp ráp thì hãy làm sản phẩm; giải bài toán Việt Nam và từ cái nôi Việt Nam đi ra toàn cầu.

Bộ trưởng giao nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia cho cộng đồng doanh nghiệp.
Bộ trưởng giao nhiệm vụ chuyển đổi số quốc gia cho cộng đồng doanh nghiệp.

Tại diễn đàn lần thứ 2, chúng ta đã trịnh trọng tuyên bố: “Không Make in Viet Nam thì Việt Nam không thể trở thành nước phát triển. Không Make in Viet Nam thì chúng ta không thể đi ra thế giới. Không Make in Viet Nam thì Việt Nam không thể tự cường. Không Make in Viet Nam thì Việt Nam không thể hùng cường thịnh vượng”. "Make in Việt Nam là tự hào Việt Nam", Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.

 
Các nền tảng này chính là hạ tầng của nền kinh tế số và giúp giữ lại tài nguyên dữ liệu của người Việt Nam. Những nền tảng số này sẽ giúp Việt Nam nhanh chóng trở thành một quốc gia số, tạo động lực tăng trưởng bền vững để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Năm 2021, mặc dù đại dịch Covid-19 bùng phát mạnh nhưng số lượng doanh nghiệp và doanh thu của các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam vẫn tăng trưởng gần 10%. Năm qua, đã có nhiều hơn các sản phẩm số Việt Nam tiêu biểu, hướng vào giải quyết các bài toán Việt Nam và có nhiều hơn các sản phẩm đi ra nước ngoài. Thứ hạng Việt Nam về công nghệ số cũng đã tăng lên.

Tại Diễn đàn lần thứ 3 năm nay, Bộ trưởng kêu gọi các doanh nghiệp công nghệ số hãy nhận lấy trách nhiệm phát triển các nền tảng chuyển đổi số quốc gia. Các nền tảng số quốc gia sẽ được nêu tên và được giao cho từng doanh nghiệp. Việc nhận phát triển các nền tảng số này là nhận sứ mệnh quốc gia.

Người đứng đầu ngành Thông tin và Truyền thông cho rằng, các nền tảng này chính là hạ tầng của nền kinh tế số và giúp giữ lại tài nguyên dữ liệu của người Việt Nam. Các nền tảng số được nêu tên trong diễn đàn này là những việc lớn, phục vụ cho công cuộc chuyển đổi số quốc gia. Những nền tảng số này sẽ giúp Việt Nam nhanh chóng trở thành một quốc gia số, tạo động lực tăng trưởng bền vững để Việt Nam trở thành quốc gia phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Những việc cụ thể được giao cho các đơn vị cụ thể, có mục tiêu, thời gian và cơ chế hỗ trợ. Đây là cách tiếp cận mới trong quản lý nhà nước. Những việc dù có khó đến mấy nhưng nếu được gọi tên một cách rõ ràng và được giao cho một đơn vị cụ thể thì có lẽ phần khó nhất đã được giải quyết.

Nói điều này, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng, trong thời đại công nghệ, nếu bài toán được gọi đúng tên, tường minh và kèm theo quy mô thị trường đủ lớn thì sẽ có doanh nghiệp giải được. Công bố bài toán của mình để kêu gọi giải pháp sáng tạo của cộng đồng doanh nghiệp là cách tiếp cận của hầu hết các quốc gia hiện nay. Nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn này của các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam là đóng vai trò trung tâm của quá trình chuyển đổi số.

CÚ HUÝCH ĐỂ THÚC ĐẨY CHUYỂN ĐỔI SỐ, PHÁT TRIỂN KINH TẾ SỐ

Ủy ban quốc gia về chuyển đổi số do Thủ tướng Chính phủ đứng đầu đã thể hiện cam kết mạnh mẽ của người đứng đầu chính phủ. Phiên họp đầu tiên của Ủy ban đã thống nhất các vấn đề về nhận thức, về cách tiếp cận Việt Nam, bám sát tầm nhìn và các chiến lược quốc gia, về hạ tầng số, công nghiệp công nghệ số, chính phủ số, kinh tế số và xã hội số; đồng thời đã đề ra một kế hoạch cụ thể cho năm 2022.

Theo Bộ trưởng, Việt Nam gần như đã sẵn sàng cho sự phát triển số mạnh mẽ. Một thị trường trẻ và đủ lớn để có thể nhanh chóng thương mại hóa các ý tưởng số mới, nhiều doanh nghiệp số năng động. Chỉ cần thêm một cú huých là Chính phủ hoàn thiện thể chế số, hợp pháp hoá các tài sản số, sản phẩm và dịch vụ số và được pháp luật bảo vệ, mở ra không gian đổi mới cho các doanh nghiệp công nghệ số, cho phép họ thử nghiệm trước khi đưa vào quản lý…

 
Doanh nghiệp công nghệ số là hạt nhân, là nòng cốt để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, để chuyển đổi tất cả các doanh nghiệp Việt Nam thành doanh nghiệp số, mọi tổ chức Việt Nam thành tổ chức số, mọi công dân Việt Nam thành công dân số.

Chuyển đổi số tạo ra 3 xu thế lớn: phi trung gian hóa, phi tập trung hóa, phi vật chất hóa.

Phi trung gian hóa thông qua kinh tế nền tảng như các sàn thương mại điện tử.

Phi tập trung hóa thông qua kinh tế chia sẻ như dịch vụ gọi xe công nghệ.

Phi vật chất hóa là ảo hóa các sản phẩm, dịch vụ vật lý.

“Cả 3 xu thế này đều làm cho nền kinh tế trở nên hiệu quả hơn và nâng cao năng lực cạnh tranh”, ông Hùng nhấn mạnh.

Kinh tế số là nền kinh tế dựa trên dữ liệu. Vì vậy, chính sách về dữ liệu có vai trò quyết định cho kinh tế số. Dữ liệu được ví như một loại đất đai mới. “Canh tác” đất đai này bằng công nghệ số sẽ tạo ra giá trị. Chuyển đổi số tạo ra một loại đất đai mới. Trong suốt chiều dài lịch sử, con người chỉ sử dụng tài nguyên mà chưa bao giờ tạo ra tài nguyên. Chính phủ sẽ có chiến lược về dữ liệu, tạo ra nhiều dữ liệu hơn và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp khai thác mang lại giá trị. Đi cùng với đó là quy định của Chính phủ về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Chuyển đổi số là sáng tạo của toàn dân. Để phát huy sức mạnh toàn dân, cách tốt nhất là công bố bài toán chuyển đổi số ở tầm Quốc gia, bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp. Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ là đầu mối để công bố các bài toán về chuyển đổi số Việt Nam.

Chuyển đổi số là cái mới nên chia sẻ về những thành công là cách tốt nhất để lan tỏa và đi nhanh. Không chỉ chia sẻ thành công mà các dự án, bài học thất bại. Một trang web quốc gia chia sẻ kinh nghiệm chuyển đổi số sẽ được thiết lập.

Doanh nghiệp công nghệ số là hạt nhân, là nòng cốt để thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, để chuyển đổi tất cả các doanh nghiệp Việt Nam thành doanh nghiệp số, mọi tổ chức Việt Nam thành tổ chức số, mọi công dân Việt Nam thành công dân số. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần thị trường, cần được tiếp cận và tham gia vào các dự án chuyển đổi số của cả nhà nước và các doanh nghiệp. Việc Bộ Thông tin và Truyền thông công khai các dự án chuyển đổi số sẽ góp phần thúc đẩy chuyển đổi số.

Để thúc đẩy chuyển đổi số đi nhanh, đúng hướng, một bộ chỉ số để đo lường và đánh giá là rất quan trọng. Việt Nam đã ban hành bộ chỉ số, tiến hành đánh giá và công bố lần đầu về chuyển đổi số chính quyền. Bộ chỉ số đo lường kinh tế số, xã hội số do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì và Bộ chỉ số đánh giá về chuyển đổi số các doanh nghiệp do Bộ Thông tin và Truyền thông chủ trì sẽ ban hành trong năm nay.

Các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đã có tên, có sứ mệnh và có nhiệm vụ, công việc cụ thể. Niềm tin mà đất nước, chính phủ đặt vào chúng ta là rất lớn. Do đó bây giờ cần hành động nhanh và hiệu quả, Bộ trưởng nói.