Gửi kiến nghị đến kỳ họp thứ hai của Quốc hội khoá 14, cử tri Bà Rịa-Vũng Tàu và Bình Định kiến nghị Nhà nước cần có biện pháp quản lý tài sản công chặt chẽ hơn, vì hiện nay có tình trạng nể nang, xe công vụ mua vượt tiêu chuẩn cho phép; nhà công vụ cấp cho cán bộ nhưng sau khi chuyển công tác hoặc về hưu không trả lại cho nhà nước quản lý... 

Cử tri các tỉnh: An Giang, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Nẵng, Tiền Giang, Nghệ An kiến nghị bày tỏ sự đồng tình với chủ trương khoán xe ôtô công đối với một số chức danh lãnh đạo có tiêu chuẩn sử dụng xe ôtô công theo quy định và đề nghị Chính phủ sớm triển khai rộng rãi chủ trương này, nhằm tiết kiệm ngân sách.

Văn bản trả lời của Bộ Tài chính nêu rõ Thủ tướng đã giao Bộ Tài chính nghiên cứu, xây dựng hoàn thiện chính sách về tiêu chuẩn, định mức xe ô tô công theo hướng phấn đấu đến năm 2020 giảm từ 30%-50% số lượng xe ô tô phục vụ công tác chung đang được trang bị cho các Bộ, ngành, địa phương, trừ các đơn vị thuộc địa bàn miền núi, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn.

 Bộ cũng được giao xác định lộ trình thực hiện chế độ khoán kinh phí sử dụng xe ô tô áp dụng đối với chức danh thứ trưởng và tương đương, xe ô tô phục vụ công tác chung. 

Đồng thời, Thủ tướng cũng chỉ đạo bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ở Trung ương, chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng phương án khoán kinh phí sử dụng xe ô tô cho một số chức danh có tiêu chuẩn sử dụng xe ô tô của cơ quan, tổ chức, đơn vị thuộc phạm vi quản lý để tổ chức triển khai trên cơ sở lộ trình thực hiện chế độ khoán kinh phí sử dụng xe ô tô theo quy định của Thủ tướng.

Bộ Tài chính đang nghiên cứu, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để trình Thủ tướng sửa đổi quy định về khoán kinh phí sử dụng xe ô tô công theo lộ trình đối với một số nhóm chức danh ngoài địa bàn miền núi, hải đảo, vùng đặc biệt khó khăn - văn bản nêu rõ.

Cử tri An Giang, Hà Nội, Tp.HCM  Khánh Hòa, Thái Bình và nhiều tỉnh khác đã bày tỏ lo lắng về tình hình bội chi ngân sách nhà nước, nợ công. Đề nghị từ cử tri là Chính phủ thực hiện các giải pháp để đảm bảo nợ công ở mức an toàn, tăng cường kiểm tra, giám sát các trường hợp sử dụng khoản vay Chính phủ lãng phí, không hiệu quả, xác định trách nhiệm cụ thể cho cá nhân, tổ chức nếu có sai phạm và thông tin cho cử tri được biết, bởi đây là vấn đề rất hệ trọng đối với sự phát triển bền vững của quốc gia. 

Đặc biệt, cử tri cũng quan tâm đến thông tin Việt Nam vay Trung Quốc 300 triệu USD để xây dựng đường cao tốc Vân Đồn - Móng Cái, lo lắng “nợ công, nợ xấu gần vượt ngưỡng, nay tiếp tục vay nợ nước ngoài, hậu quả con cháu sẽ gánh trả nợ”, nên đề nghị Chính phủ nghiên cứu khả năng, tiềm lực của đất nước trước khi quyết định vay vốn nước ngoài. 

Trả lời kiến nghị này, Bộ Tài chính thừa nhận: do bội chi ngân sách còn cao, nhu cầu vốn đầu tư phát triển lớn nên nợ công tăng nhanh (khoảng 18,4% trong giai đoạn 2011-2015) và ước nợ công đến cuối năm 2016 là 64,73% GDP, gần sát trần là 65% GDP.

Bộ Tài chính cũng chỉ ra một số nguyên nhân nợ công tăng nhanh thời gian qua do: tăng trưởng kinh tế chậm lại, bình quân giai đoạn 2011-2015 đạt khoảng 5,91% trong khi giai đoạn 2006-2010 là 6,32%; đồng thời, để duy trì đà tăng trưởng hợp lý của nền kinh tế, Nhà nước đã thực hiện các chính sách ưu đãi (miễn, giảm, gia hạn) thuế và thu ngân sách để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất – kinh doanh, do đó đã ảnh hưởng đến tăng trưởng thu ngân sách nhà nước. Trong khi đó, nhu cầu chi ngân sách để thực hiện các nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh, an sinh xã hội, phát triển nông nghiệp nông thôn, cải cách tiền lương,... rất cao, tạo áp lực lớn đến cân đối ngân sách.

Theo đó, bội chi ngân sách một số năm phải chấp nhận duy trì ở mức cao, việc giải ngân vốn vay ODA cao hơn kế hoạch và tăng mức huy động vốn trái phiếu Chính phủ, tuy có tác động tích cực là bổ sung nguồn lực cho đầu tư phát triển, nhưng cũng làm tăng nợ công; quy mô GDP thực tế một số năm gần đây giảm so với kế hoạch đầu năm, khiến mức dư nợ tuyệt đối không tăng, nhưng tỷ lệ so GDP tăng;...

 Trong khi nợ công tăng nhanh, áp lực trả nợ trong ngắn hạn lớn, thì hiệu quả sử dụng vốn vay của một số chương trình, dự án đầu tư còn có bất cập, thiếu gắn kết giữa quyết định đầu tư với cân đối nghĩa vụ trả nợ, nợ đọng xây dựng cơ bản và ứng trước ngân sách còn lớn là những thách thức đặt ra trong quản lý nợ công của nước ta. 

Trước tình trạng này, hàng loạt biện pháp đã được Bộ Tài chính nêu như hoàn thiện thể chế, đặc biệt là các chính sách, công cụ, bộ máy quản lý nợ công để kiểm soát toàn diện rủi ro và hiệu quả nợ công. Nghiên cứu điều chỉnh phạm vi nợ công phù hợp với thông lệ, chuẩn mực quốc tế. Tiếp tục cơ cấu lại nợ công theo hướng kéo dài kỳ hạn, giảm áp lực trả nợ ngắn hạn và chi phí vay vốn. Kiểm soát chặt chẽ nợ công, nợ nước ngoài của quốc gia, bội chi và nợ của chính quyền địa phương, bảo đảm dự phòng cho các rủi ro tiềm ẩn. 

Giải pháp tiếp theo là giám sát chặt chẽ việc cho vay, sử dụng vốn của các quỹ tập trung ngoài ngân sách cho các mục đích của ngân sách, kể cả sử dụng dự trữ ngoại tệ của Nhà nước và vay Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Nâng cao hiệu quả sử dụng vốn vay, bảo đảm trả nợ đầy đủ, đúng hạn; kiên quyết không sử dụng vốn vay cho các mục đích và dự án đầu tư có hiệu quả kinh tế - xã hội thấp hoặc không rõ ràng...