08:40 02/09/2021

Điều gì khiến Mỹ vứt bỏ ít nhất 15,1 triệu liều vaccine trong 6 tháng?

An Huy

Mỹ đã vứt bỏ ít nhất 15,1 triệu liều vaccine Covid-19 trong thời gian từ ngày 1/3 đến nay. Con số này lớn hơn nhiều so với những gì đã được biết đến trước đó, nhưng vẫn có thể ít hơn so với con số thực tế....

Ảnh minh hoạ - Ảnh: Bloomberg.
Ảnh minh hoạ - Ảnh: Bloomberg.

Theo tin từ NBC News, số liệu do Trung tâm Kiểm soát và ngăn ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) công bố ngày 1/9 cho thấy trong khoảng thời gian nói trên, 4 chuỗi cửa hiệu dược phẩm toàn quốc của Mỹ đều vứt bỏ trên 1 triệu liều vaccine Covid mỗi chuỗi.

Trong đó, Walgreens vứt bỏ nhiều vaccine hơn bất kỳ chuỗi hiệu thuốc, tiểu bang hay nhà cung cấp vaccine nào khác, với gần 2,6 triệu liều bị bỏ đi. CVS vứt bỏ 2,3 triệu liều; Walmart vứt bỏ 1,6 triệu liều; và Rite Aid vứt bỏ 1,1 triệu liều.

Số liệu từ CDC là số liệu do các chuỗi hiệu thuốc, tiểu bang và các nhà vaccine khác cung cấp. Số liệu này chưa đầy đủ vì còn thiếu một số bang và nhà cung cấp khác, và không nêu rõ lý do của việc vứt bỏ vaccine. Số liều vaccine bị vứt bỏ chỉ chiếm một phần nhỏ so với tổng số liều đã được tiêm ở Mỹ.

Theo NBC News, có một số lý do dẫn tới việc các điểm tiêm chủng vứt bỏ vaccine, như lọ thuốc bị nứt, lỗi trong quá trình pha thuốc, tủ đông chứa thuốc bị trục trặc, số liều thuốc trong một lọ nhiều hơn số người cần tiêm, hoặc lọ thuốc chứa ít liều hơn lẽ ra phải có…

Báo cáo về hàng triệu liều vaccine Covid bị vứt bỏ ở Mỹ có thể gây lo ngại, nhất là trong bối cảnh biến chủng Delta lây lan nhanh ở nước này đặt ra yêu cầu phải đẩy mạnh chiến dịch tiêm chủng. Ngoài ra, nhiều quốc gia khác trên thế giới đang chật vật xoay sở vaccine để tiêm cho người dân.

“Còn rất nhiều người ở bán cầu Nam chưa được tiêm vaccine. Tỷ lệ được tiêm ở châu Phi vẫn dưới 10%. Đó là một sự bất bình đẳng lớn”, giáo sư Sharifah Sekalala thuộc Đại học Warwick, Anh - một nhà nghiên cứu về bất bình đẳng trong bệnh truyền nhiễm - phát biểu.

Tính đến ngày 1/9, Mỹ đã phân bối 438 triệu liều vaccine trên toàn quốc, và tính đến ngày 3/8, nước này đã tặng 111,7 triệu liều vaccine cho các quốc gia khác.

Nhu cầu vaccine ở Mỹ tăng lên trong tháng 8, khi nhiều người đi tiêm phòng hơn khi chứng kiến số ca nhiễm mới và số ca nhập viện tăng mạnh do biến chủng Delta. Tuy vậy, riêng trong tháng 8, Mỹ đã vứt bỏ ít nhất 3,8 triệu liều vaccine Covid - theo dữ liệu của CDC.

Cũng theo dữ liệu trên, các tiểu bang, nhà thuốc và nhà cung cấp vaccine khác ở Mỹ vứt bỏ ít nhất 4,4 triệu liều vaccine trong tháng 6 và 4,7 triệu liều trong tháng 7.

Lượng vaccine bị vứt bỏ ở Mỹ thậm chí lớn hơn nhiều so với số vaccine mà nhiều nước nghèo hơn có được để tiêm cho người dân. Chẳng hạn, đất nước Georgia, một điểm nóng Covid, đến nay mới tiêm được 1,1 triệu liều vaccine cho dân số 4,9 triệu người. Đất nước Nepal đang điêu đứng vì biến chủng Delta mới tiêm được 9,7 triệu liều cho dân số 30,4 triệu người.

“Đây là một vấn đề về bình đẳng. Một nước rất giàu có khả năng tiếp cận vaccine dễ dàng đang vứt vaccine đi, và những nước khác vẫn đang phải chờ vaccine”, giáo sư Tim Doran thuộc Đại học York, Anh, nhấn mạnh.

Một yếu tố dẫn tới tình trạng lãng phí vaccine Covid là cách những vaccine này được đóng lọ. Hầu hết các vaccine ngừa bệnh khác đều được đóng theo quy cách mỗi lọ một liều. Trong khi đó, tuỳ vào thiết bị được dùng để rút thuốc, vaccine Covid của Moderna có thể có tới 15 liều trong một lọ. Vaccine Pfizer có tới 6 liều trong 1 lọ, và vaccine Johnson & Johnson có tới 5 liều trong 1 lọ.

Khi một lọ vaccine được mở để tiêm cho một khách hàng tại một hiệu thuốc ở Mỹ, thời gian bắt đầu đếm ngược. Một lọ vaccine Moderna chỉ để được tối đa 12 tiếng sau khi mở, trong khi vaccine Pfizer và Johnson & Johnson chỉ để được 6 tiếng.

Việc có nhiều liều vaccine trong cùng một lọ thuốc và thời gian để được không lâu sau khi mở có thể là một nguyên nhân quan trọng dẫn tới một số lượng lớn liều vaccine bị vứt bỏ.

Số liệu vừa công bố chi tiết và đầy đủ hơn so với những gì công chúng được biết trước đây về tình trạng vứt bỏ vaccine Covid ở Mỹ.

Hồi tháng 4, một cuộc điều tra của Kaiser Health News kết luận rằng Mỹ vứt bỏ gần 200.000 liều vaccine Covid trong thời gian từ tháng 12/2020 đến tháng 3/2021. Một cuộc điều tra khác của The New York Times nói có khoảng 1 triệu liều vaccine Covid bị vứt bỏ tại 10 bang trong thời gian từ tháng 12/2020-7/2021.