Theo thông báo trên Công báo liên bang Mỹ (Federal Register), đề xuất mức phí cập cảng đối với các tàu do Trung Quốc sản xuất 1,5 triệu USD mỗi lần vào cảng Mỹ đã được điều chỉnh giảm phạm vi áp dụng. Sự điều chỉnh này này diễn ra sau khi đề xuất trên vấp phải sự phản ứng dữ dội của các bên liên quan tại Mỹ.

Vận tải biển chiếm khoảng 80% thương mại toàn cầu, vận chuyển mọi mặt hàng từ thực phẩm, nội thất cho tới xi măng và than. Giới doanh nghiệp Mỹ lo rằng mức phí cập cảng cao ngất ngưởng như vậy sẽ gây bất lợi cho họ và khiến người tiêu dùng Mỹ tốn thêm khoảng 30 tỷ USD mỗi năm. Với quy định thu phí cảng với tất cả tàu do Trung Quốc sản xuất, hầu như tất cả các hãng vận tải biển đều phải trả phí.

Trong một thông cáo về việc áp phí này, đại diện thương mại Mỹ Jamieson Greer nói rằng tàu biển và hoạt động vận tải biển có vai trò quan trọng với an ninh kinh tế của Mỹ và dòng chảy thương mại tự do. "Các động thái của chính quyền Tổng thống Trump sẽ đảo ngược sự thống trị của Trung Quốc, giải quyết các mối đe dọa với chuỗi cung ứng của Mỹ và phát tín hiệu về nhu cầu với tàu biển do Mỹ sản xuất”, ông Greer nói.

Việc Mỹ thu phí với tàu do Trung Quốc góp phần làm leo thang căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Chính quyền Trump hiện áp thuế quan 145% với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.

Trong động thái mới nhất, dù vẫn giữ nguyên mức phí trên, chính quyền Trump quyết định sửa đổi phạm vi áp dụng nhằm giải quyết những lo ngại và làn sóng phản đối từ các bên liên quan trong ngành hàng hải toàn cầu, bao gồm cả các cảng, chủ tàu và các hãng vận chuyển Mỹ.

Theo các nhà phân tích, việc sửa đổi này cũng cho thấy một thực tế là các doanh nghiệp đóng tàu của Mỹ - hiện xuất xưởng khoảng 5 tàu mỗi năm - sẽ phải mất nhiều năm mới có thể cạnh tranh với Trung Quốc, nơi sản xuất hơn 1.700 tàu mỗi năm.

Theo điều chỉnh, các tàu chở hàng qua lại giữa cảng biển Mỹ và vùng Caribbean cũng như các vùng lãnh thổ của Mỹ sẽ được miễn trừ phí cập cảng nói trên. Tàu biển của Mỹ và Canada qua lại các cảng trong vùng Great Lakes cũng được miễn trừ. Tàu rỗng cập cảng Mỹ để chở các mặt hàng xuất khẩu như lúa mì và đậu nành cũng không phải nộp phí cảng.

Các hãng vận tải những loại hàng hóa tự hành như ô tô, máy móc… được hoàn phí nếu đặt hàng hoặc có kế hoạch nhận tàu biển với công suất tương đương do Mỹ sản xuất trong vòng 3 năm tới.

Bên cạnh đó, thời hạn thu phí với các tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cũng được điều chỉnh theo giai đoạn. Để được miễn phí cảng, các hãng tàu LNG Mỹ phải đáp ứng yêu cầu là vận chuyển 1% LNG xuất khẩu trên các tàu do Mỹ sản xuất và treo cờ Mỹ trong vòng 4 năm. Tỷ lệ này sẽ tăng lên 4% vào năm 2035 và 15% vào năm 2047.

Đề xuất ban đầu về việc thu phí dựa trên tỷ lệ tàu do Trung Quốc sản xuất trong đội tàu hoặc theo đơn hàng mua tàu biển Trung Quốc đã được hủy bỏ.

Theo dự kiến, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) sẽ bắt đầu thu phí cập cảng đối với tàu do Trung Quốc sản xuất trong 6 tháng tới.