
Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025
Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".
Thứ Năm, 02/10/2025
Đức Anh
22/04/2025, 12:05
Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã điều chỉnh đề xuất thu phí cảng đối với tàu do Trung Quốc sản xuất đã đưa ra trước đó...
Theo thông báo trên Công báo liên bang Mỹ (Federal Register), đề xuất mức phí cập cảng đối với các tàu do Trung Quốc sản xuất 1,5 triệu USD mỗi lần vào cảng Mỹ đã được điều chỉnh giảm phạm vi áp dụng. Sự điều chỉnh này này diễn ra sau khi đề xuất trên vấp phải sự phản ứng dữ dội của các bên liên quan tại Mỹ.
Vận tải biển chiếm khoảng 80% thương mại toàn cầu, vận chuyển mọi mặt hàng từ thực phẩm, nội thất cho tới xi măng và than. Giới doanh nghiệp Mỹ lo rằng mức phí cập cảng cao ngất ngưởng như vậy sẽ gây bất lợi cho họ và khiến người tiêu dùng Mỹ tốn thêm khoảng 30 tỷ USD mỗi năm. Với quy định thu phí cảng với tất cả tàu do Trung Quốc sản xuất, hầu như tất cả các hãng vận tải biển đều phải trả phí.
Trong một thông cáo về việc áp phí này, đại diện thương mại Mỹ Jamieson Greer nói rằng tàu biển và hoạt động vận tải biển có vai trò quan trọng với an ninh kinh tế của Mỹ và dòng chảy thương mại tự do. "Các động thái của chính quyền Tổng thống Trump sẽ đảo ngược sự thống trị của Trung Quốc, giải quyết các mối đe dọa với chuỗi cung ứng của Mỹ và phát tín hiệu về nhu cầu với tàu biển do Mỹ sản xuất”, ông Greer nói.
Việc Mỹ thu phí với tàu do Trung Quốc góp phần làm leo thang căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Chính quyền Trump hiện áp thuế quan 145% với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Trong động thái mới nhất, dù vẫn giữ nguyên mức phí trên, chính quyền Trump quyết định sửa đổi phạm vi áp dụng nhằm giải quyết những lo ngại và làn sóng phản đối từ các bên liên quan trong ngành hàng hải toàn cầu, bao gồm cả các cảng, chủ tàu và các hãng vận chuyển Mỹ.
Theo các nhà phân tích, việc sửa đổi này cũng cho thấy một thực tế là các doanh nghiệp đóng tàu của Mỹ - hiện xuất xưởng khoảng 5 tàu mỗi năm - sẽ phải mất nhiều năm mới có thể cạnh tranh với Trung Quốc, nơi sản xuất hơn 1.700 tàu mỗi năm.
Theo điều chỉnh, các tàu chở hàng qua lại giữa cảng biển Mỹ và vùng Caribbean cũng như các vùng lãnh thổ của Mỹ sẽ được miễn trừ phí cập cảng nói trên. Tàu biển của Mỹ và Canada qua lại các cảng trong vùng Great Lakes cũng được miễn trừ. Tàu rỗng cập cảng Mỹ để chở các mặt hàng xuất khẩu như lúa mì và đậu nành cũng không phải nộp phí cảng.
Các hãng vận tải những loại hàng hóa tự hành như ô tô, máy móc… được hoàn phí nếu đặt hàng hoặc có kế hoạch nhận tàu biển với công suất tương đương do Mỹ sản xuất trong vòng 3 năm tới.
Bên cạnh đó, thời hạn thu phí với các tàu chở khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) cũng được điều chỉnh theo giai đoạn. Để được miễn phí cảng, các hãng tàu LNG Mỹ phải đáp ứng yêu cầu là vận chuyển 1% LNG xuất khẩu trên các tàu do Mỹ sản xuất và treo cờ Mỹ trong vòng 4 năm. Tỷ lệ này sẽ tăng lên 4% vào năm 2035 và 15% vào năm 2047.
Đề xuất ban đầu về việc thu phí dựa trên tỷ lệ tàu do Trung Quốc sản xuất trong đội tàu hoặc theo đơn hàng mua tàu biển Trung Quốc đã được hủy bỏ.
Theo dự kiến, Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) sẽ bắt đầu thu phí cập cảng đối với tàu do Trung Quốc sản xuất trong 6 tháng tới.
Bản đồ dưới đây thể hiện lạm phát cộng dồn từ năm 2020-2025 của các nền kinh tế trên thế giới, sử dụng dữ liệu tính tới tháng 6/2025 từ ngân hàng Deutsche Bank...
Theo một khảo sát của tờ báo Nikkei Asia, gần 98% lãnh đạo doanh nghiệp Nhật Bản đồng tình với chính sách của chính phủ về việc tăng cường tiếp nhận lao động nước ngoài...
Sản lượng công nghiệp và doanh thu bán lẻ của Nhật cùng giảm trong tháng 8, làm gia tăng khó khăn đối với Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) trong việc cân bằng giữa tăng trưởng và lạm phát...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: