"Tháo gông" cho tài sản bảo đảm là sản phẩm trí tuệ
Anh Tú
16/04/2021, 19:53
Nghị định 21 có hiệu lực kể từ ngày 15/5 tới, cho phép định giá tài sản bảo đảm theo thị trường đối với sản phẩm trí tuệ
Quang cảnh Hội nghị
Ngày 15/4, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phối hợp với Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị triển khai Nghị định 21/2021/NĐ-CP quy định thi hành Bộ luật dân sự về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ.
Nghị định bao gồm 5 chương, 62 điều, quy định sát với hoạt động tín dụng, giao dịch tài sản bảo đảm, xử lý tài sản bảo đảm… của các ngân hàng, đặc biệt là các sản phẩm trí tuệ.
Cụ thể, tài sản dùng để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ gồm: tài sản hiện có hoặc tài sản hình thành trong tương lai, trừ trường hợp Bộ luật Dân sự, luật khác liên quan cấm mua bán, cấm chuyển nhượng hoặc cấm chuyển giao khác về quyền sở hữu tại thời điểm xác lập hợp đồng bảo đảm, biện pháp bảo đảm.
Đó là, tài sản bán trong hợp đồng mua bán tài sản có bảo lưu quyền sở hữu; tài sản thuộc đối tượng của nghĩa vụ trong hợp đồng song vụ bị vi phạm đối với biện pháp cầm giữ; tài sản thuộc sở hữu toàn dân trong trường hợp pháp luật liên quan có quy định.
Trước đây, các tổ chức tín dụng áp dụng Nghị định 163/2006/CP-NĐ về giao dịch bảo đảm và Nghị định 11/2012/NĐ-CP bổ sung, sửa đổi Nghị định 163.
Năm 2015, Bộ luật dân sự được ban hành mới và hoạt động giao dịch bảo đảm vẫn được thực hiện theo nghị định cũ. Tuy nhiên, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Ngân hàng cho hay, có nhiều bất cập, vướng mắc trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xung quanh vấn đề xử lý tài sản bảo đảm.
Chẳng hạn, có nhiều trường hợp bỏ hàng tỷ đồng để nghiên cứu sáng chế, sau đó, dùng sáng chế này để vay vốn ngân hàng, phát triển sáng chế đó lên mức cao hơn, có giá trị hơn nhưng đều bị các ngân hàng từ chối.
Các doanh nghiệp công nghệ thông tin hiện nay muốn phát triển, cần được các tổ chức tài chính hỗ trợ nhưng nhiều ngân hàng khó khăn trong việc định giá giá trị sáng chế và các sản phẩm về trí tuệ.
Ông Nguyễn Hồng Hải, Phó Cục trưởng Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm, Bộ Tư pháp
Bởi vậy, Nghị định 21 sắp có hiệu lực tới đây sẽ quy định cơ chế pháp lý xác định, mô tả tài sản bảo đảm; cơ chế pháp lý giải quyết việc đầu tư vào tài sản bảo đảm và cơ chế pháp lý giải quyết biến động về tài sản bảo đảm. Đây được coi là hành lang pháp lý cực kỳ quan trọng xử lý bất đồng giữa chủ nợ và con nợ trong quá trình xử lý tài sản bảo đảm.
Một vấn đề khác, mặc dù Nghị định 21 không quy định về thu giữ tài sản bảo đảm do hạn chế văn bản ở mức nghị định; tuy nhiên, để tháo gỡ vướng mắc này, Nghị định 21 quy định: khi xử lý tài sản bảo đảm, chỉ cần thực hiện theo đúng thỏa thuận trong hợp đồng, không cần có văn bản ủy quyền hoặc văn bản đồng ý của bên bảo đảm.
Chia sẻ thêm một số nội dung cơ bản cần quan tâm trong áp dụng, thi hành Nghị định 21, ông Nguyễn Hồng Hải cho rằng: Nghị định 21 đã thể chế hóa cách tiếp cận vật quyền của Bộ luật dân sự 2015 như quyền truy đòi. "Điều 7 Nghị định 21 quy định việc chuyển dịch tài sản bảo đảm dù đã phát sinh hiệu lực pháp lý với người thứ ba thì không làm thay đổi hoặc chấm dứt quyền truy đòi của bên nhận bảo đảm đối với tài sản trừ trường có sự thỏa thuận khác hoặc Bộ luật dân sự 2015 hoặc luật khác liên quan có quy định", ông Hải nói.
Ngoài ra, Bộ luật dân sự 2015 đã tách bạch thời điểm có hiệu lực của hợp đồng và hiệu lực đối kháng với người thứ 3 nhằm đảm bảo quyền lợi của bên nhận tài sản bảo đảm.
Theo đó, hợp đồng thế chấp tài sản có hiệu lực từ thời điểm giao kết, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Việc thế chấp tài sản phát sinh hiệu lực đối kháng với người thứ ba kể từ thời điểm đăng ký. Theo đó, sau khi giao kết hợp đồng thế chấp, bên nhận thế chấp cần phải đăng ký giao dịch bảo đảm để đảm bảo quyền lợi. Bất kỳ một bên thứ 3 nào khác trước khi tham gia giao dịch đối với tài sản này buộc phải biết tình trạng pháp lý tài sản. Nếu bên thứ ba chấp nhận giao dịch thì khi có tranh chấp phát sinh về tài sản thế chấp bên nhận thế chấp được quyền ưu tiên trong việc xử lý tài sản thế chấp.
Đọc thêm
Hơn 3.000 xã đã chi trả quà tặng Quốc khánh, giải ngân 10.428 tỷ đồng
Tính đến 11 giờ ngày 1/9/2025, các địa phương đã chi trả hơn 10.428 tỷ đồng quà tặng Quốc khánh, đạt 96,99% tổng kinh phí. Trong đó hơn 3.000 xã đã hoàn tất việc trao quà, nhiều tỉnh như Huế, Bắc Ninh, Cà Mau hoàn thành 100% kế hoạch…
Việt Nam có thể trở thành quốc gia có thu nhập cao trước năm 2045
Trong năm tài chính có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 - 30/6/2026 của Ngân hàng Thế giới, Việt Nam vẫn được xếp vào nhóm các nền kinh tế có mức thu nhập trung bình thấp. Đến cuối năm 2026, Việt Nam sẽ
vượt qua mức thu nhập trung bình thấp (tức là vào nhóm thu nhập trung bình cao). Việt Nam muốn trở thành nước thu nhập cao vào cuối năm 2045 thì tăng trưởng trung bình GDP (giá cố định) từ năm 2025-
2044 phải đạt tối thiểu là 5,0%/năm. Nếu tăng trưởng trung bình GDP trong giai đoạn 2025-2044 là 6,0%/năm; 7,0%/năm; 8,0%/năm thì Việt Nam sẽ trở thành quốc gia có thu nhập cao lần lượt vào cuối năm 2042; 2040; 2038.
Đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 35+36-2025
Mời quý độc giả đón đọc Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 35+36-2025 phát hành ngày 01-14/09/2025 với nhiều chuyên mục hấp dẫn...
Ba phương án xử lý khoản thuế tối thiểu toàn cầu nộp thừa
Chính phủ vừa ban hành Nghị định 236/2025/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều về thuế tối thiểu toàn cầu, hiệu lực từ 15/10/2025 và áp dụng cho kỳ tài chính năm 2024. Nghị định quy định rõ đối tượng nộp thuế, các trường hợp loại trừ, cùng nguyên tắc kê khai, nộp, bù trừ và hoàn thuế…
Một doanh nghiệp bất ngờ niêm yết giá vàng miếng bán ra tại 131 triệu đồng/lượng
Chốt phiên sáng ngày 30/8, giá bán vàng miếng SJC phổ biến 130,6 triệu đồng/lượng. Duy chỉ có một doanh nghiệp ở phía Nam niêm yết giá bán 131 triệu đồng/lượng, cao hơn hẳn so với mặt bằng chung...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: