Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa ban hành Văn bản hợp nhất số 09/VBHN-BNNMT năm 2025, hợp nhất các quy định về việc giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân khai thác, sử dụng tài nguyên biển. Văn bản này có hiệu lực từ ngày 2/5/2025 và được xây dựng trên cơ sở hợp nhất các Nghị định số 40/2016/NĐ-CP, 11/2021/NĐ-CP và 65/2025/NĐ-CP.

Theo Văn bản hợp nhất số 09/VBHN-BNNMT, giao khu vực biển là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định cho tổ chức, cá nhân sử dụng một hoặc nhiều khu vực biển trong thời gian xác định để khai thác, sử dụng tài nguyên biển. Khu vực được giao là một phần vùng biển Việt Nam, có vị trí, ranh giới, tọa độ, diện tích và độ sâu rõ ràng, có thể bao gồm mặt biển, nước biển, đáy biển và lòng đất dưới đáy biển.

Việc giao biển phải đảm bảo không ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh, chủ quyền và các quyền, lợi ích quốc gia trên biển; đồng thời phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên. Việc sử dụng biển phải tuân thủ nguyên tắc khai thác hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả, gắn với bảo vệ môi trường, bảo tồn đa dạng sinh học và thích ứng với biến đổi khí hậu.

KHÔNG ĐƯỢC GÂY XUNG ĐỘT GIỮA CÁC HOẠT ĐỘNG KINH TẾ TRÊN MỘT KHU VỰC BIỂN

Trong Văn bản hợp nhất số 09/VBHN-BNNMT năm 2025, nêu rõ: Một vùng biển có thể được giao cho nhiều đối tượng với các mục đích khác nhau, miễn không gây xung đột với các hoạt động hợp pháp đang diễn ra. Trong trường hợp chỉ giao cho một tổ chức hoặc cá nhân, việc cấp phép phải dựa trên nhu cầu sử dụng cụ thể và được cơ quan chức năng phê duyệt theo đúng quy định.

Văn bản hợp nhất số 09/VBHN-BNNMT năm 2025 quy định rõ các trường hợp không được giao khu vực biển. Theo đó, sẽ từ chối giao nếu hoạt động sử dụng khu vực biển gây phương hại đến chủ quyền, quyền tài phán, an ninh, quốc phòng, trật tự an toàn trên biển hoặc vi phạm pháp luật Việt Nam.

Không giao khu vực biển nếu phạm vi đề xuất nằm trong các vùng cần bảo vệ đặc biệt như: khu quốc phòng, khu bảo tồn nghiêm ngặt, khu di tích lịch sử – văn hóa cấp I, khu dự trữ sinh quyển, rừng đặc dụng, rạn san hô, thảm cỏ biển, hoặc vùng an toàn quanh công trình dầu khí, trừ khi được pháp luật cho phép.

Ngoài ra, không được giao nếu hoạt động ảnh hưởng nghiêm trọng đến nghiên cứu khoa học, khai thác tài nguyên hợp pháp, hoặc gây tổn hại đến di sản văn hóa, danh lam thắng cảnh. Việc sử dụng vật liệu nổ, hóa chất độc, thiết bị nguy hiểm gây ô nhiễm môi trường biển cũng bị cấm, trừ khi được cơ quan có thẩm quyền cấp phép.

Theo Văn bản này, đối với dự án đầu tư đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư, cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư mà có thời hạn đầu tư trên 30 năm thì thời hạn giao khu vực biển được xem xét, quyết định trên 30 năm nhưng không vượt quá thời hạn đầu tư ghi trên văn bản chấp thuận hoặc quyết định chủ trương đầu tư, Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư, Giấy chứng nhận đầu tư (trừ dự án đầu tư nuôi trồng thủy sản trên biển).

Thời hạn giao khu vực biển để nuôi trồng thủy sản không quá 50 năm; thời hạn giao khu vực biển cho tổ chức, cá nhân Việt Nam thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ phục vụ nuôi trồng thủy sản không quá thời hạn nhiệm vụ khoa học và công nghệ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Thời hạn giao khu vực biển có thể được gia hạn nhiều lần nhưng tổng thời gian của các lần gia hạn không quá 20 năm.

NHIỀU HOẠT ĐỘNG KHÔNG PHẢI THỰC HIỆN THỦ TỤC GIAO KHU VỰC BIỂN

Văn bản hợp nhất số 09/VBHN-BNNMT năm 2025 nêu lên nhiều hoạt động không phải thực hiện thủ tục giao khu vực biển. Theo quy định, hoạt động khai thác thủy sản trên biển, bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản, bảo tồn biển không phải thực hiện thủ tục giao khu vực biển.

Ngoài ra, hàng loạt các hoạt động không phải thực hiện thủ tục giao khu vực biển như: khắc phục hậu quả trực tiếp do thiên tai, sự cố môi trường gây ra trên biển, xây dựng các công trình phòng, chống thiên tai do Nhà nước đầu tư hoặc do tổ chức, cá nhân đầu tư bằng nguồn vốn ngoài ngân sách nhà nước với mục đích phi lợi nhuận theo quy định của pháp luật về phòng, chống thiên tai.

Các hoạt động nghiên cứu khoa học đo đạc, quan trắc, điều tra, thăm dò, khảo sát trên biển do cơ quan nhà nước chủ trì thực hiện hoặc được thực hiện bằng nguồn ngân sách nhà nước, trừ trường hợp thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ phục vụ nuôi trồng thủy sản, cũng không phải làm thủ tục giao biển.

Khi thực hiện các hoạt động thăm dò dầu khí, nạo vét trong vùng nước cảng biển, cảng cá, khu neo đậu tránh trú bão cho tàu cá và luồng hàng hải (trừ hoạt động nạo vét có kết hợp thu hồi sản phẩm) theo quy định của pháp luật, chủ dự án không phải làm thủ tục giao biển.

Về thẩm quyền giao biển, văn bản quy định, Bộ Nông nghiệp và Môi trường quyết định giao khu vực biển trong trường hợp khu vực biển có phạm vi nằm ngoài vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo theo quy định; khu vực biển liên vùng; khu vực biển giao cho nhà đầu tư nước ngoài, tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài để nuôi trồng thủy sản.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có biển quyết định giao khu vực biển nằm trong phạm vi vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo; khu vực biển để nuôi trồng thủy sản nằm trong phạm vi vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo.

Với các khu vực biển nằm ngoài phạm vi vùng biển 6 hải lý tính từ đường mép nước biển thấp nhất trung bình trong nhiều năm của đất liền và các đảo, UBND cấp tỉnh giao khu vực biển nằm trong phạm vi quản lý hành chính trên biển của UBND cấp tỉnh đối với các dự án có sử dụng khu vực biển do UBND cấp tỉnh có biển quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư, chấp thuận chủ trương đầu tư, cấp giấy phép khai thác khoáng sản.