TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Thủ tướng: Chú ý tình trạng hợp thức hóa “đất vàng” có rừng
“Cây gỗ chứ có phải cây kim đâu mà không phát hiện được, liệu có tiêu cực trong vấn đề này không?”
Nói về diện tích rừng tại một số khu vực tiếp tục giảm, nạn phá rừng trái pháp luật chậm được ngăn chặn tại một số địa phương, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc bình luận: “Cây gỗ chứ có phải cây kim đâu mà không phát hiện được, liệu có tiêu cực trong vấn đề này không?”.
Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về “Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng và các giải pháp thực hiện trong thời gian tới” ngày 14/10, bên cạnh những tồn tại của công tác bảo vệ rừng, Thủ tướng cũng nhắc nhở các bộ ngành, địa phương phải chấm dứt tình trạng hợp thức hóa giao quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật, phải chú ý đến tình trạng hợp thức hóa những “khu vực đất vàng” có rừng ở xung quanh những đô thị lớn.
3 chủ trương lớn
Chủ trì hội nghị, Thủ tướng biểu dương chủ trương xã hội hóa nghề rừng đã dần được hiện thực hóa, nâng cao thu nhập, sinh kế cho người làm nghề rừng. Hiện nay, đối với một số địa phương, rừng đã trở thành thế mạnh.
“Vừa rồi, tôi có đi lên Tây Bắc bằng máy bay, đi đồng bằng sông Cửu Long, thấy màu xanh thì mừng lắm”, Thủ tướng bày tỏ khi diện tích rừng cả nước tiếp tục tăng lên. Năm 2016 tăng 315.826 ha, độ che phủ rừng tăng 0,35% so với năm 2015. Giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản năm 2016 đạt 7,3 tỷ USD, xuất siêu 5,4 tỷ USD.
Tuy nhiên, ông cũng nêu hàng loạt những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý và bảo vệ rừng. Trong đó đáng chú ý là diện tích rừng khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm, tình trạng phá rừng trái pháp luật chậm được ngăn chặn tại một số địa phương; một số địa phương vẫn cho chuyển mục đích sử dụng rừng với diện tích lớn nhưng không tuân thủ quy định của pháp luật. Thậm chí có công trình thủy điện phát triển chưa được cấp phép đã phá rừng, ảnh hưởng đến sinh thái.
Nguyên nhân của tình trạng trên, theo Thủ tướng là là do nhận thức, chủ rừng buông lỏng, năng lực quản lý Nhà nước, sự phối hợp giữa các cấp các ngành, trong khi địa phương thiếu cương quyết trong xử lý.
Tại hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh 3 chủ trương lớn cần thực hiện nghiêm trên toàn quốc.
Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm việc đóng cửa rừng, không khai thác gỗ rừng tự nhiên. Các bộ, ngành, các địa phương phải quán triệt, phổ biến, giải thích để các tổ chức, cá nhân được giao rừng tự nhiên hiểu rõ chủ trương dừng khai thác gỗ rừng tự nhiên, tạo hành động nhất quán các cấp, các ngành.
Thứ hai, kiểm soát chặt chẽ các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng theo đúng tinh thần Chỉ thị số 13-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Nghị quyết số 71/NQ-CP của Chính phủ. Tạm dừng chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên nghèo sang trồng cây công nghiệp, cây nông nghiệp, xây dựng thủy điện nhỏ, kể cả các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa thực hiện.
Cuối cùng là không cải tạo rừng khộp nghèo, nghèo kiệt khi chưa có đánh giá, khảo nghiệm khoa học. Không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển. Không chuyển rừng đặc dụng sang rừng phòng hộ, rừng sản xuất.
“Chúng ta cần thiết phát triển du lịch nhưng việc chuyển mục đích phải được xem xét kỹ”, Thủ tướng nói.
Rừng phải có chủ
Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về “Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng và các giải pháp thực hiện trong thời gian tới” ngày 14/10, bên cạnh những tồn tại của công tác bảo vệ rừng, Thủ tướng cũng nhắc nhở các bộ ngành, địa phương phải chấm dứt tình trạng hợp thức hóa giao quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật, phải chú ý đến tình trạng hợp thức hóa những “khu vực đất vàng” có rừng ở xung quanh những đô thị lớn.
3 chủ trương lớn
Chủ trì hội nghị, Thủ tướng biểu dương chủ trương xã hội hóa nghề rừng đã dần được hiện thực hóa, nâng cao thu nhập, sinh kế cho người làm nghề rừng. Hiện nay, đối với một số địa phương, rừng đã trở thành thế mạnh.
“Vừa rồi, tôi có đi lên Tây Bắc bằng máy bay, đi đồng bằng sông Cửu Long, thấy màu xanh thì mừng lắm”, Thủ tướng bày tỏ khi diện tích rừng cả nước tiếp tục tăng lên. Năm 2016 tăng 315.826 ha, độ che phủ rừng tăng 0,35% so với năm 2015. Giá trị xuất khẩu đồ gỗ và lâm sản năm 2016 đạt 7,3 tỷ USD, xuất siêu 5,4 tỷ USD.
Tuy nhiên, ông cũng nêu hàng loạt những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý và bảo vệ rừng. Trong đó đáng chú ý là diện tích rừng khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm, tình trạng phá rừng trái pháp luật chậm được ngăn chặn tại một số địa phương; một số địa phương vẫn cho chuyển mục đích sử dụng rừng với diện tích lớn nhưng không tuân thủ quy định của pháp luật. Thậm chí có công trình thủy điện phát triển chưa được cấp phép đã phá rừng, ảnh hưởng đến sinh thái.
Nguyên nhân của tình trạng trên, theo Thủ tướng là là do nhận thức, chủ rừng buông lỏng, năng lực quản lý Nhà nước, sự phối hợp giữa các cấp các ngành, trong khi địa phương thiếu cương quyết trong xử lý.
Tại hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh 3 chủ trương lớn cần thực hiện nghiêm trên toàn quốc.
Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm việc đóng cửa rừng, không khai thác gỗ rừng tự nhiên. Các bộ, ngành, các địa phương phải quán triệt, phổ biến, giải thích để các tổ chức, cá nhân được giao rừng tự nhiên hiểu rõ chủ trương dừng khai thác gỗ rừng tự nhiên, tạo hành động nhất quán các cấp, các ngành.
Thứ hai, kiểm soát chặt chẽ các dự án chuyển mục đích sử dụng rừng theo đúng tinh thần Chỉ thị số 13-CT/TW của Ban Bí thư Trung ương Đảng và Nghị quyết số 71/NQ-CP của Chính phủ. Tạm dừng chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên nghèo sang trồng cây công nghiệp, cây nông nghiệp, xây dựng thủy điện nhỏ, kể cả các dự án đã được phê duyệt nhưng chưa thực hiện.
Cuối cùng là không cải tạo rừng khộp nghèo, nghèo kiệt khi chưa có đánh giá, khảo nghiệm khoa học. Không chuyển mục đích sử dụng rừng ven biển. Không chuyển rừng đặc dụng sang rừng phòng hộ, rừng sản xuất.
“Chúng ta cần thiết phát triển du lịch nhưng việc chuyển mục đích phải được xem xét kỹ”, Thủ tướng nói.
Rừng phải có chủ
Lãnh đạo Chính phủ cũng yêu cầu các địa phương chỉ đạo công tác thanh tra, kiểm tra, rà soát các tụ điểm phá rừng. Điều tra, xử lý nghiêm các vụ vi phạm theo quy định của pháp luật. Công khai kết quả xử lý để toàn xã hội tham gia, giám sát.
Kiểm điểm, xử lý nghiêm chủ rừng, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm quản lý bảo vệ rừng và người đứng đầu thiếu trách nhiệm, không phát hiện ngăn chặn kịp thời để tổ chức ngăn chặn hành vi phá rừng. Kiên quyết loại phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi cơ quan công quyền.
Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng phá rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng không đúng quy định, nhất là đối với một số địa phương đã có kết luận thanh tra, kiểm tra trong thời gian qua. Phân công, phân cấp trách nhiệm quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp cho chính quyền cơ sở, không để “cha chung không ai khóc”.
Các địa phương tiếp tục giải quyết tình trạng di dân tự do, không để người dân phá rừng lấy đất sản xuất. Triển khai có hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng và bán quyền phát khí thải, tăng thu nhập cho người làm nghề rừng, giảm áp lực khai thác rừng tự nhiên. Từng bước khôi phục, phát triển diện tích, chất lượng rừng, nhất là phòng hộ đầu nguồn, ven biển.
Khẩn trương rà soát để giao, cho thuê đối với diện tích rừng và đất lâm nghiệp do UBND cấp xã đang quản lý, hoàn thành vào năm 2020 với tinh thần “rừng, đất rừng phải có chủ, có người chịu trách nhiệm”.
Đối với các bộ, ngành, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn các tổ chức có liên quan, nhất là lực lượng kiểm lâm. Chấm dứt tình trạng hợp thức hóa giao quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật. Các lực lượng kiểm lâm, công an, quân đội phải có sự phân công, xác định trách nhiệm cụ thể.
Bộ Công Thương chỉ đạo rà soát quy hoạch hệ thống thủy điện trên toàn quốc. Dừng cấp phép đầu tư các công trình thủy điện nhỏ có chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên. Trường hợp đặc biệt, cấp thiết phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định. Kiên quyết thu hồi giấy phép, dừng hoạt động đối với những dự án không chấp hành trồng rừng thay thế và nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng, nhất là khu vực Tây Nguyên.
Kiểm điểm, xử lý nghiêm chủ rừng, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm quản lý bảo vệ rừng và người đứng đầu thiếu trách nhiệm, không phát hiện ngăn chặn kịp thời để tổ chức ngăn chặn hành vi phá rừng. Kiên quyết loại phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi cơ quan công quyền.
Kiểm điểm làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xảy ra tình trạng phá rừng, chuyển mục đích sử dụng rừng không đúng quy định, nhất là đối với một số địa phương đã có kết luận thanh tra, kiểm tra trong thời gian qua. Phân công, phân cấp trách nhiệm quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp cho chính quyền cơ sở, không để “cha chung không ai khóc”.
Các địa phương tiếp tục giải quyết tình trạng di dân tự do, không để người dân phá rừng lấy đất sản xuất. Triển khai có hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng và bán quyền phát khí thải, tăng thu nhập cho người làm nghề rừng, giảm áp lực khai thác rừng tự nhiên. Từng bước khôi phục, phát triển diện tích, chất lượng rừng, nhất là phòng hộ đầu nguồn, ven biển.
Khẩn trương rà soát để giao, cho thuê đối với diện tích rừng và đất lâm nghiệp do UBND cấp xã đang quản lý, hoàn thành vào năm 2020 với tinh thần “rừng, đất rừng phải có chủ, có người chịu trách nhiệm”.
Đối với các bộ, ngành, Thủ tướng yêu cầu kiện toàn các tổ chức có liên quan, nhất là lực lượng kiểm lâm. Chấm dứt tình trạng hợp thức hóa giao quyền sử dụng đất do phá rừng trái pháp luật. Các lực lượng kiểm lâm, công an, quân đội phải có sự phân công, xác định trách nhiệm cụ thể.
Bộ Công Thương chỉ đạo rà soát quy hoạch hệ thống thủy điện trên toàn quốc. Dừng cấp phép đầu tư các công trình thủy điện nhỏ có chuyển mục đích sử dụng rừng tự nhiên. Trường hợp đặc biệt, cấp thiết phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ quyết định. Kiên quyết thu hồi giấy phép, dừng hoạt động đối với những dự án không chấp hành trồng rừng thay thế và nghĩa vụ chi trả dịch vụ môi trường rừng, nhất là khu vực Tây Nguyên.
