Lạm phát leo thang ở Trung Quốc đang thu hẹp cơ hội để Ngân hàng Trung ương nước này (PBOC) có thể cắt giảm lãi suất và triển khai các biện pháp nới lỏng chính sách tiền tệ khác để hỗ trợ tăng trưởng – các chuyên gia kinh tế nhận định với hãng tin CNBC.

Số liệu công bố vào đầu tuần này cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số giá nhà sản xuất (PPI) của Trung Quốc đều tăng mạnh hơn dự báo trong tháng 3. Trong đó, CPI tăng 1,5% so với cùng kỳ năm ngoái, so với mức tăng 0,9% ghi nhận trong tháng 2. PPI tăng 8,3%, giảm so với mức tăng 8,8% của tháng 2, nhưng cao hơn dự báo mà giới phân tích đưa ra trước đó.

“Giá lương thực-thực phẩm và năng lượng tăng đang đặt ra giới hạn đối với PBOC trong việc cắt giảm lãi suất, cho dù nền kinh tế đang yếu đi nhanh chóng”, chuyên gia kinh tế trưởng Ting Lu của Nomura nhận định trong một báo cáo hôm thứ Hai.

Trong một báo cáo khác vào đầu tháng này, ông Lu và các cộng sự nhấn mạnh rằng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 1 năm ở Trung Quốc hiện chỉ nhỉnh hơn một chút so với tốc độ tăng của CPI. Điều này làm giảm giá trị tương đối của các khoản tiền gửi trong các ngân hàng ở Trung Quốc.

Nếu so sánh ở cấp độ quốc tế, lãi suất tăng lên ở Mỹ đang thu hẹp khoảng cách giữa lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm và lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 10 năm, theo đó làm suy giảm sức hấp dẫn tương đối của trái phiếu Trung Quốc. Nếu Trung Quốc cắt giảm lãi suất, thì chênh lệch đó càng rút ngắn, trái phiếu Trung Quốc càng giảm độ hấp dẫn.

Đầu tuần này, lần đầu tiên trong 12 năm, lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 10 năm lần đầu tiên giảm dưới lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ cùng kỳ hạn. Hôm thứ Hai, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm lên gần ngưỡng 2,8%, cao nhất 3 năm.  Lợi suất trái phiếu chính phủ Trung Quốc vượt ngưỡng 2,8% trong phiên ngày thứ Ba – theo dữ liệu từ Wind Information. Trước đó, trái phiếu chính phủ Trung Quốc kỳ hạn 10 năm thường cao hơn từ 1-2 điểm phần trăm so với trái phiếu kho bạc Mỹ cùng kỳ hạn.

“Chúng tôi cho rằng tháng 4 có thể là cơ hội cuối cùng để Trung Quốc cắt giảm lãi suất trong ngắn hạn trước khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tiến hành thu hẹp quy mô của bảng cân đối kế toán”, trưởng nghiên cứu vĩ mô và chiến lược của China Renaissance, ông Bruce Pang, phát biểu.

Biên bản cuộc họp tháng 3 của Fed công bố vào tuần trước cho thấy các nhà hoạch định chính sách tiền tệ Mỹ nhìn chung nhất trí sẽ cắt giảm khối trái phiếu khổng lồ mà Fed đang nắm giữ, và việc cắt giảm này có thể bắt đầu từ tháng 5, với tốc độ cắt giảm khoảng 1 nghìn tỷ USD mỗi năm.

Ngày thứ Ba, Bộ Lao động Mỹ công bố báo cáo lạm phát tháng 3. Theo đó, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nước này tăng 8,5% so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng mạnh nhất kể từ tháng 12/1981 – thời điểm CPI của Mỹ tăng 8,9%. Mức tăng này cao hơn so với đỉnh cũ là mức tăng 7,9% thiết lập vào tháng 2, đồng thời cao hơn mức dự báo tăng 8,4% mà giới chuyên gia kinh tế đưa ra trước đó, củng cố khả năng Fed đẩy nhanh thắt chặt chính sách tiền tệ.

“Nếu lạm phát tiếp tục tăng, Trung Quốc sẽ không còn nhiều dư địa để dùng chính sách tiền tệ hỗ trợ tăng trưởng kinh tế”, ông Pang nói.

Theo vị chuyên gia này, giới đầu tư ở Trung Quốc đang rất kỳ vọng vào một động thái cắt giảm lãi suất của PBOC, sau một số phát biểu của quan chức cấp cao nước này mới đây. Trong một cuộc họp Hội đồng Nhà nước vào tuần trước, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường nói nước này sẽ điều chỉnh chính sách tiền tệ “khi phù hợp” để hỗ trợ tăng trưởng.

Giá xăng dầu tăng 24,1% so với cùng kỳ năm ngoái là nguyên nhân lớn nhất đẩy CPI tháng 3 của Trung Quốc tăng. Giá rau củ tăng 17,2%. Trái lại, cú giảm 41,4% của giá thịt lợn so với cùng kỳ năm ngoái hãm bớt đà tăng của chỉ số.

“Tình hình lạm phát ở Trung Quốc tiếp tục là nguồn áp lực đối với tỷ suất lợi nhuận của doanh nghiệp Trung Quốc”, CEO Bruce Liu của công ty quản lý tài sản Esoterica Capital có trụ sở ở Bắc Kinh phát biểu. “Lạm phát cao là một nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc bán tháo vào hôm thứ Hai”.

Các chuyên gia của Citigroup cho rằng ngay trong tháng này, PBOC sẽ cắt giảm lãi suất tham chiếu hoặc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Theo Citigroup, làn sóng dịch Covid-19 kéo dài do biến chủng Omicron đang đòi hỏi PBOC nới lỏng chính sách.

“Theo quan điểm của chúng tôi, lạm phát sẽ không gây trở ngại đối với Trung Quốc trong vấn đề cắt giảm lãi suất ở thời điểm này. Nhưng sang nửa sau của năm nay, lạm phát sẽ là một vấn đề đáng ngại hơn của Trung Quốc”, một báo cáo của Citigroup nhận định.

Ngân hàng Mỹ này dự báo tốc độ tăng chỉ số PPI của Trung Quốc sẽ giảm do cơ sở so sánh cao của năm ngoái, và chỉ số này sẽ tăng 5,6% trong cả năm nay. Trái lại, CPI sẽ tăng tốc, có thể tăng 2,3% cả năm, do giá lương thực-thực phẩm và xăng dầu tiếp tục neo cao.