Theo số liệu thống kê sơ bộ của Cục Hải quan, trong tháng 4/2025, Việt Nam xuất khẩu 166.606 tấn cà phê, tương đương 965,83 triệu USD, giảm 8% về khối lượng, giảm 9,2% kim ngạch so với cùng kỳ năm 2024. Giá cà phê xuất khẩu trung bình tháng 4/2025 đạt 5.797 USD/tấn, giảm 1,3% so với tháng 3/2025.

Trong 4 tháng đầu năm 2025, Liên minh châu Âu (EU) là thị trường xuất khẩu cà phê lớn nhất của Việt Nam, khi chiếm tới 39% trong tổng kim ngạch xuất khẩu. Trong đó, Đức dẫn đầu, chiếm gần 17% trong tổng lượng và tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê của cả nước, với con số 112.843 tấn, tương đương 628,12 triệu USD, giá 5.566,4 USD/tấn, tăng 17% về lượng, tăng mạnh 97,6% về kim ngạch và tăng 69% về giá so với 4 tháng đầu năm 2024. Riêng tháng 4/2025, xuất khẩu sang Đức đạt 27.889 tấn, tương đương 153,51 triệu USD, giá 5.504 USD/tấn, giảm 18,6% về lượng, giảm 21,6% kim ngạch và giảm 3,6% về giá so với tháng 3/2025.

GIÁ CÀ PHÊ BIẾN ĐỘNG TRÁI QUY LUẬT

Trong 4 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu cà phê sang Italia đứng thứ hai trong các thị trường, giảm 21,8% về lượng, nhưng tăng 33,8% kim ngạch và tăng 71,1% về giá so với 4 tháng đầu năm 2024, đạt 57.798 tấn, tương đương 307,66 triệu USD, giá 5.323 USD/tấn. Italia chiếm 8,7% trong tổng lượng và chiếm 8,1% trong tổng kim ngạch xuất khẩu cà phê của cả nước 4 tháng đầu năm 2025.

Xuất khẩu cà phê sang thị trường Tây Ban Nha giảm 9,4% về lượng, nhưng tăng 67,1% kim ngạch và tăng 51,4% về giá so với 4 tháng đầu năm 2024, đạt 50.142 tấn, tương đương 292,55 triệu USD, giá trung bình 5.834,4 USD/tấn, chiếm 7,5% trong tổng lượng và chiếm 7,7% trong tổng kim ngạch.

Đối với thị trường Hoa Kỳ, Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam cho biết từ ngày 10/4/2025 đến ngày 12/5/2025, thị trường đã biến động mạnh do ảnh hưởng từ việc nước này áp thuế đối ứng lên mặt hàng cà phê nhập khẩu. Tuy nhiên, do Hoa Kỳ chỉ chiếm hơn 8% trong tổng giá trị xuất khẩu cà phê của Việt Nam, nên việc Hoa Kỳ áp thuế chưa gây tác động đáng lo ngại đến ngành hàng cà phê của Việt Nam.

“Việc Hoa Kỳ áp thuế tạm thời 10% lên mặt hàng cà phê từ tất cả các quốc gia khiến chi phí nhập khẩu tăng, ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng và tâm lý thị trường”, Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam lưu ý. Đồng thời, Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam cho biết Hiệp hội Cà phê quốc gia Hoa Kỳ (NCA) đã kêu gọi chính quyền miễn trừ thuế đối với mặt hàng cà phê và cảnh báo rằng giá cà phê tại Hoa Kỳ có thể tăng tới 50% trong thời gian tới, nếu không giảm thuế nhập khẩu. Những lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu và căng thẳng thương mại đã khiến các nhà đầu tư thận trọng hơn, dẫn đến việc giảm mua và gia tăng bán tháo trên thị trường cà phê.

Tuy nhiên, giá cà phê thời gian qua đã có những biến động trái quy luật. Thông thường các năm trước, vào mùa vụ thu hoạch rộ cà phê tại Việt Nam (từ tháng 11 năm trước đến hết tháng 4 năm sau), giá cà phê sẽ giảm. Từ tháng 5 đến tháng 10 là thời gian không thu hoạch cà phê, giá cà phê sẽ tăng. Thế nhưng năm nay, giá cà phê liên tục tăng rất mạnh vào thời gian thu hoạch rộ. Từ cuối tháng 4/2025 đến nay, đặc biệt thời điểm này đã kết thúc vụ thu hoạch cà phê, thì giá cà phê lại đang có dấu hiệm giảm.

Cụ thể, giá cà phê trong nước ngày 13/5/2025 tại khu vực Tây Nguyên giảm 400 - 500 đồng/kg so với cuối tuần trước, xuống còn 127.500 – 127.800 đồng/kg. So với cuối tháng 3/2025, hiện tại giá cà phê đã giảm 7.000 đồng/kg. Trên thế giới, giá cà phê đồng loạt giảm mạnh trên sàn giao dich London và New York trong phiên trực tuyến ngày 13/5/2025.

Tại London, giá cà phê Robusta kỳ giao hàng tháng 7/2025 giảm 174 USD/tấn (giảm 3,33%), xuống mức 5.052 USD/tấn so với ngày 12/5/2025. Tương tự, tại kỳ giao hàng tháng 9/2025, giảm 168 USD/tấn (giảm 3,24%), xuống mức 5.013 USD/tấn; tại kỳ giao hàng tháng 11/2025, giảm 161 USD/tấn (giảm 3,14%) so với ngày 12/5, xuống mức 4.961 USD/tấn so với ngày 12/5/2025.

Tương tự, giá cà phê Arabica trên sàn New York quay đầu giảm mạnh. Cụ thể, tại kỳ giao hàng tháng 7/2025 giảm 14.40 cent/Ib (giảm 3,82%), xuống mức 372.95 cent/Ib; kỳ giao hàng tháng 9/2025 giảm 14cent/Ib (giảm 3,66%), xuống mức 368.45 cent/Ib; kỳ giao hàng tháng 12/2025 giảm 13.20 cent/Ib (giảm 3,52%) so với ngày 12/5/2025.

Mặc dù giá cà phê giảm, song ông Lê Đức Huy, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, cho biết lượng cà phê tồn trong dân hiện nay không còn nhiều. Với kết quả xuất khẩu 4 tháng đầu năm 2025 lên tới 3,8 tỷ USD, dự báo ngành cà phê Việt Nam hoàn toàn có thể chạm mốc 7 tỷ USD trong năm 2025, một con số chưa từng có tiền lệ, khẳng định vị thế của Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê Robusta hàng đầu thế giới.

PHÂN TÍCH VÀ DỰ BÁO THỊ TRƯỜNG CÀ PHÊ

Các phân tích về thị trường cà phê trên thế giới cho thấy, trong tuần thứ 19 của năm 2025 (tính từ ngày 5 đến ngày 12/5/2025), giá cà phê đã mắc kẹt trong một khung hẹp do tác động từ chính sách thuế quan của Hoa Kỳ. Hiện, Hoa Kỳ đã áp dụng mức thuế quan phổ cập 10% từ ngày 10/4/2025 đối với tất cả các mặt hàng nhập khẩu, bao gồm cà phê và đang đàm phán các thỏa thuận thương mại riêng biệt với các quốc gia khác nhau. Trong khi đó trước đây, cà phê chưa từng phải đối mặt với thuế quan của Hoa Kỳ như hiện tại, kể từ thời thuộc địa. Đây là lúc mà cả người rang xay và nhà cung cấp cà phê đều đang phải vật lộn để xử lý vấn đề về thuế.

Theo hợp đồng của Hiệp hội Cà phê nhân Hoa Kỳ, hầu hết các lô hàng cà phê đến Hoa Kỳ, chi phí thuế quan áp dụng tại thị trường đích “sẽ do người mua chịu”. Tuy nhiên, hãng tin Reuters dẫn lời một thương nhân cà phê có trụ sở tại châu Âu vận chuyển hạt cà phê đến Hoa Kỳ, cho biết chưa có ai (về mặt thương mại) “nhấn nút” hoảng loạn, vì các quy tắc rất rõ ràng.

Rất nhiều thương nhân nhập khẩu tại Hoa Kỳ yêu cầu các đối tác cung cấp hàng cho họ phải trả chi phí thuế quan mà Chính phủ Hoa Kỳ đang áp dụng, thế nhưng lại không chấp nhận tăng giá cà phê. Đây là nguyên nhân khiến giá cà phê mất đà tăng mạnh, hiện đang có dấu hiệu quay đầu theo hướng giảm giá.

Theo một tài liệu mà hãng tin Reuters có được, nhà sản xuất thực phẩm Kraft Heinz, nơi bán cà phê với thương hiệu hàng đầu của Hoa Kỳ Maxwell House, đã yêu cầu các nhà cung cấp cà phê của mình thông báo trước 60 ngày trước khi tăng giá do thuế quan của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump. Theo thông báo của Kraft Heinz, công ty này đã yêu cầu các nhà cung cấp chỉ tăng giá nếu thuế quan được áp dụng vĩnh viễn và ngay lập tức phải giảm giá nếu thuế quan được gỡ bỏ, điều này nhấn mạnh đến cuộc đấu tranh mà các công ty Hoa Kỳ phải đối mặt để ngăn chặn hậu quả từ các chính sách thương mại thất thường và mang tính trừng phạt của Tổng thống Trump.

“Thông tin từ tài liệu này cũng dập tắt hy vọng của các nhà đầu tư vào các công ty có trụ sở tại Hoa Kỳ và các quan chức chính quyền Trump rằng các công ty có sức mua lớn như Kraft Heinz có thể đàm phán các thỏa thuận tốt hơn từ các nhà cung cấp của họ để giúp bù đắp thiệt hại từ thuế quan”, Reuters nhận định.

Theo Tờ Food Navigator nhận định, thực ra xu hướng tăng giá cà phê Arabica vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Những bất ổn như thời tiết khó lường đã ảnh hưởng đến năng suất, gây sức ép lên thị trường. Hạn hán trong thời gian qua ở các nước sản xuất chính như Brazil sẽ tiếp tục gây áp lực giảm nguồn cung, sẽ khiến giá cà phê Arabica khó giảm.

Food Navigator cũng đưa ra nhận định: nếu kết thúc đàm phán giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, Hoa Kỳ đưa ra ngưỡng thuế đối ứng với cà phê Việt Nam ở mức từ 28% trở lên, thì xuất khẩu cà phê của Việt Nam sẽ gặp bất lợi so với cà phê Brazil do Brazil sẽ được hưởng mức thuế thấp hơn. Khi đó, giá cà phê Robusta sẽ giảm mạnh, trong khi cà phê Arabica sẽ vẫn giữ được giá bán cao...

Nội dung đầy đủ của bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 20-2025, phát hành ngày 19/05/2025. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:  

https://postenp.phaha.vn/tap-chi-kinh-te-viet-nam/detail/1384