5 ngân hàng toàn cầu vừa bị Liên minh châu Âu (EU) phạt tổng cộng 1,07 tỷ Euro, tương đương 1,2 tỷ USD, vì hành vi thông đồng trong chiến lược giao dịch ngoại hối nhằm thao túng tỷ giá các đồng tiền - Bloomberg đưa tin.

Nhóm ngân hàng phải nộp tiền phạt cho cơ quan chống độc quyền của EU bao gồm Citigroup, Royal Bank of Scotland (RBS), JPMorgan Chase, Barclays và Mitsubishi UFJ.

Trong đó, Citigroup là ngân hàng chịu mức phạt nặng nhất 311 triệu Euro, tiếp đó là RBS với 249 triệu Euro, và JPMorgan Chase với 229 triệu Euro. Barclays bị phạt 210 triệu Euro, còn Mitsubishi UFJ lĩnh án phạt 70 triệu Euro.

Theo thông tin từ cơ quan chức năng, các nhà giao dịch ngoại hối của 5 ngân hàng trên đã thiết lập 2 phòng trò chuyện trực tuyến (chatroom) để trao đổi thông tin nhạy cảm và các kế hoạch giao dịch nhằm mục đích đưa ra các quyết định mua, bán các đồng tiền sao cho có lợi nhất cho mình. Nhiều người trong số các nhà giao dịch này quen biết nhau thông qua một lần gặp gỡ trên chuyến tàu từ Essex tới London.

"Hoạt động giao dịch tỷ giá giao ngay là một trong những thị trường lớn nhất thế giới, với quy mô nhiều tỷ Euro mỗi ngày", Cao ủy về cạnh tranh của EU, bà Margreth Vestager, phát biểu. "Việc xử phạt các ngân hàng này gửi đi một thông điệp rõ ràng rằng ủy ban sẽ không dung thứ những hành vi thông đồng ở bất kỳ bộ phận nào của thị trường tài chính".

Dù khá lớn, mức phạt dành cho nhóm ngân hàng trên vẫn thấp hơn án phạt 1,3 tỷ Euro mà EU từng dành cho một nhóm ngân hàng thao túng lãi suất Euribor và án phạt kỷ lục 3,8 tỷ Euro dành cho một nhóm nhà sản xuất xe tải có hành vi thông đồng.

Ngân hàng UBS thoát án phạt vì là nhà băng đầu tiên thông báo với nhà chức trách về hành vi thông đồng của các nhà giao dịch.

Hoạt động thao túng tỷ giá của giới giao dịch toàn cầu đã bị phơi bày trong loạt bài báo của hãng tin Bloomberg vào năm 2013, dẫn tới các cuộc điều tra của nhà chức trách ở nhiều quốc gia gồm Mỹ, Anh và Thụy Sỹ. Hơn 10 định chế tài chính đến nay đã phải nộp phạt tổng cộng hơn 11,8 tỷ USD, chưa kể 2,3 tỷ USD tiền bồi thường cho khách hàng và nhà đầu tư.

Trong bê bối mới nhất, các nhà giao dịch của 5 ngân hàng dùng phòng trò chuyện trực tuyến để trao đổi thông tin về lệnh mua-bán của khách hàng, chênh lệch giá mua-bán, trạng thái rủi ro, và chi tiết của các hoạt động giao dịch hiện tại hoặc dự kiến. Có lúc, các nhà giao dịch nhất trí dừng một hoạt động giao dịch để tránh ảnh hưởng đến hoạt động của một người khác trong nhóm. Có 11 đồng tiền được nhóm này giao dịch, gồm Euro, USD, Bảng Anh và Yên Nhật.

Ngoài vụ này, cơ quan chức năng EU còn đang điều tra 8 ngân hàng vì nghi án thao túng giao dịch trái phiếu chính phủ các nước châu Âu trong thời gian 2007-2012. Trong số này có các ngân hàng UniCredit và RBS.

Ngoài ra, nhà chưc trách cũng đang nghi có sự thông đồng trên thị trường giao dịch quyền chọn tỷ giá. Ngân hàng HSBC trong một báo cáo hồi tháng 2 năm nay cho biết đã bị cơ quan chức năng thẩm vấn.