Một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ vừa ra tuyên bố chung lên án các hành động gần đây của Trung Quốc trên biển Đông là gây rối và hối thúc đồng nghiệp thông qua nghị quyết tái khẳng định ủng hộ của Mỹ về tự do hàng hải.

Theo hãng tin Reuters, nhóm 6 thượng nghị sỹ trên thuộc Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, gồm ba thượng nghị sỹ đảng Dân chủ là Robert Menendez (bang New Jersey), Ben Cardin (bang Maryland), Patrick Leahy (bang Vermont) và ba thượng nghị sỹ đảng Cộng hòa gồm Marco Rubio (bang Florida), Jim Risch (bang Idaho) và John McCain (bang Arizona).

Trong tuyên bố chung đưa ra ngày 9/5, các thượng nghị sĩ trên đã mô tả việc Trung Quốc di chuyển giàn khoan dầu khí biển sâu Hải Dương 981 (HD-981) vào vùng biển thuộc chủ quyền Việt Nam và "những thủ đoạn gây hấn tiếp sau đó" của những tàu thuyền nước này, bao gồm việc đâm vào các tàu thuyền của phía Việt Nam, là điều thực sự rất đáng quan ngại.

"Những hành động này đe dọa dòng chảy thương mại tự do toàn cầu trong một khu vực có tầm quan trọng sống còn", tuyên bố chung của nhóm các thượng nghị sỹ Mỹ nhấn mạnh, đồng thời cho rằng tự do hàng hải rất quan trọng đối với sự thịnh vượng của nước Mỹ cũng như sự an toàn của toàn bộ khu vực.

"Chúng tôi hối thúc chính quyền làm rõ với Trung Quốc ở cấp cao nhất rằng, các yêu sách và tranh chấp lãnh thổ cần phải được giải quyết một cách hòa bình, thông qua ngoại giao và phù hợp với luật pháp quốc tế. Các hành động đơn phương nhằm thay đổi nguyên trạng hoặc sử dụng vũ lực, cưỡng bức và hăm dọa đều không thể chấp nhận và sẽ dẫn tới bất ổn".

Trước đó, trong tháng 4, nhóm thượng nghị sỹ này cũng đã đề xuất một nghị quyết tái khẳng định sự ủng hộ của Mỹ đối với vấn đề tự do hàng hải trong khu vực, và thúc giục các bên có liên quan trong bất cứ cuộc tranh chấp chủ quyền lãnh thổ nào cùng tìm kiếm giải pháp hòa bình cho những vấn đề tranh chấp này.

Cũng liên quan tới việc Trung Quốc tiến hành khoan thăm dò và hăm dọa tàu Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa, theo hãng tin AP, ngày 9/5, Hạ nghị sỹ Eliot Engel, thành viên cao cấp của đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ, đã cáo buộc Trung Quốc có những "hành động khiêu khích không cần thiết" và cách hành xử của nước này "mang tính thù địch".

Ông Engel kêu gọi, Trung Quốc và Việt Nam tiến hành các cuộc hội đàm trực tiếp, đồng thời nói rằng Mỹ có lợi ích trong việc bảo đảm cho biển Đông an toàn, ổn định và hòa bình cho tất cả các nước trong khu vực.