Cục Báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông, vừa cho biết lần đầu tiên công bố kết quả khảo sát, đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí toàn quốc.

Bộ Chỉ số gồm 5 trụ cột và 42 tiêu chí. Tổng điểm đánh giá đạt tối đa là 100 điểm, trong đó thang điểm tối đa của các trụ cột là: Chiến lược: 18 điểm; Hạ tầng số, nền tảng số và an toàn thông tin: 24 điểm; Sự đồng nhất về tổ chức và chuyên môn: 20 điểm; Độc giả, khán giả, thính giả: 23 điểm; và Mức độ ứng dụng công nghệ số: 15 điểm.

Theo Cục Báo chí năm 2023 đã có 339 cơ quan báo chí hoàn thành đạt yêu cầu và được cấp tài khoản chính thức để thực hiện đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí cho đơn vị.

Trong đó, có 273 cơ quan báo chí, phát thanh truyền hình triển khai công tác đánh giá, đo lường mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí. Cụ thể, Khối Địa phương 59 đơn vị, Khối Trung ương 67, Khối Đài 60 và Khối Tạp chí Khoa học 87 đơn vị.

Kết quả tỷ lệ xếp hạng mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí năm 2023 cho thấy chỉ có 3,66% đơn vị đạt mức xuất sắc, 8,06% đạt mức tốt, 13,19% đạt mức khá, 12,09% đạt mức trung bình và 63% đạt mức yếu. Trong đó mức xuất sắc Khối Trung ương chiếm tỉ lệ cao nhất với 50%, Khối Đài 40% và Khối Địa phương chiếm 10%. Riêng mức yếu, cao nhất thuộc về Khối Tạp chí Khoa học chiếm 45,35%, Khối Trung ương 31,82%, Khối Địa phương 17,44% và Khối Đài 12,79%.

Nhận xét về kết quả khảo sát, Cục báo chí cho biết năm 2023 chỉ có 30,92% cơ quan báo chí tham gia khảo sát nhưng gồm có nhiều báo đài lớn, chiếm hơn 85% thị phần người đọc, xem, nghe và chiếm hơn 90% thị phần quảng cáo trên báo đài cả nước.

63% cơ quan báo chí khảo sát đạt mức trưởng thành chuyển đổi số ở mức yếu, tập trung nhiều ở khối tạp chí khoa học (45,35%), khối báo chí ở trung ương (31,82%).

Cũng theo kết quả khảo sát, nhận thức về tầm quan trọng của chuyển đổi số báo chí của lãnh đạo không ít cơ quan báo chí còn ở mức thấp. Theo đó, tỷ lệ báo chí chưa hoàn thành tập huấn 61,56%; Tỷ lệ báo chí chưa tham gia thực hiện việc tự đánh giá 69.05%; Người đứng đầu cơ quan là người chủ trì, chỉ đạo chuyển đổi số 34,8%; Cơ quan báo chí đã xây dựng chiến lược/ kế hoạch/ chương trình chuyển đổi số báo chí của cơ quan: 43,59%.

So với khối báo, khối đài chuyển đổi số nhanh hơn do yêu cầu về số hoá ngành truyền hình (mức độ yếu của khối các đài chỉ chiếm 12,79%).

Mức độ quan tâm của chủ quản đối với việc đầu tư cho chuyển đổi số còn ở mức thấp (25,27% cơ quan báo chí được chủ quản bố trí nguồn kinh phí chuyển đổi số).

Đa số cơ quan báo chí chưa thực hiện thu phí hoặc có thu phí nhưng hiệu quả kinh tế thấp, chưa hỗ trợ lại cho hoạt động của báo (2,56% báo chí có thu phí; tỷ lệ tăng doanh thu sau chuyển đổi số còn thấp: 15,02%);

Bên cạnh đó, ít quan tâm đến việc nâng cao trải nghiệm cho độc giả, khán giả, thính giả (16,12%); Chưa quan tâm đúng mức đến việc đảm bảo an toàn thông tin (định kỳ kiểm tra, đánh giá an toàn thông tin theo quy định chỉ chiếm 10,26%);

Đồng thời ít quan tâm đến bảo vệ bản quyền tác phẩm báo chí trên không gian mạng (chỉ có 4,03% cơ quan báo chí ứng dụng công nghệ để phát hiện, hỗ trợ ngăn chặn vi phạm bản quyền báo chí).

Tỷ lệ cơ quan báo chí ứng dụng công nghệ số để tối ưu hoá quy trình sản xuất tin bài còn ở mức thấp (ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các quy trình nghiệp vụ của tòa soạn và các bộ phận khác để tối ưu hóa hoạt động chỉ chiếm 12,82%; có ứng dụng hệ thống quản trị nội bộ CMS: 19,78%; có nền tảng phân tích, xử lý dữ liệu tập trung: 16,72%).

Trong năm 2024 và năm 2025, Cục Báo chí chí biết mục tiêu, chỉ tiêu chuyển đổi số báo chí ở mức yếu, trung bình giảm từ 75% xuống còn 60% (năm 2024) và 40% (năm 2025).

Tăng ở mức khá, tốt từ 22% lên thành 35% (năm 2024) và lên 50% (năm 2025); ở mức xuất sắc tăng từ 3,66% lên thành 5% (năm 2024) và 10% (năm 2025).

Cùng với việc công bố rộng rãi kết quả đánh giá mức độ trưởng thành chuyển đổi số báo chí tại Hội nghị báo chí toàn quốc; trên công thông tin của Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi số báo chí và trên báo chí; Cục Báo chí cũng kiến nghị, đề xuất thực hiện sơ kết 1 năm triển khai Chiến lược Chuyển đổi số báo chí, qua đó kiến nghị Chính phủ quan tâm, có cơ chế, chính sách thúc đẩy chuyển đổi số báo chí, nhất là quan tâm đầu tư cho các cơ quan báo chí chủ lực.

Thực hiện xã hội hoá hoạt động hỗ trợ chuyển đổi số báo chí, kêu gọi hỗ trợ cho các hoạt động tập huấn, thăm quan học tập kinh nghiệm và ký kết thoả thuận hợp tác với các tập đoàn báo chí, công ty công nghệ, truyền thông ở nước ngoài về chuyển đổi số báo chí.