Án tham nhũng: Tài sản thu hồi còn tranh chấp, khó thi hành

Ngày 6/12/2024, Viện chiến lược và Khoa học thanh tra (Thanh tra Chính phủ) tổ chức hội thảo khoa học chủ đề “Đánh giá công tác phòng chống tham nhũng tại Việt Nam theo các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc".

KẾT QUẢ PHÒNG CHỐNG THAM NHŨNG ĐẠT NHIỀU CHUYỂN BIẾN TÍCH CỰC

Theo TS. Nguyễn Quốc Văn, Viện trưởng Viện chiến lược và Khoa học Thanh tra, công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực của Việt Nam đến nay đạt được nhiều chuyển biến, đột phá mạnh mẽ.

Năm 2024, nhiều vụ án, vụ việc tham nhũng, tiêu cực nghiêm trọng, phức tạp, dư luận xã hội quan tâm, nhất là các vụ án, vụ việc thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực theo dõi được tích cực đẩy nhanh tiến độ xác minh, điều tra.

Báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng năm 2024 cho thấy, các cơ quan điều tra đã thụ lý điều tra 1.538 vụ án/3.897 bị can phạm tội tham nhũng. Tổng số tài sản thiệt hại trong các vụ án đang thụ lý, điều tra trên 4.759 tỷ đồng, 47.704,2 m2 đất và 138,4 ha đất; đã thu hồi trên 684 tỷ đồng, 16.695 m2 đất và 967,4 ha đất; tạm giữ, kê biên, phong toả, ngăn chặn giao dịch trên 1.184,8 tỷ đồng và nhiều bất động sản, tài sản có giá trị khác. Đã kết thúc điều tra, đề nghị truy tố 856 vụ án/2.686 bị can.

Tòa án nhân dân các cấp giải quyết theo thủ tục sơ thẩm 1.154 vụ /3.201 bị cáo về các tội phạm tham

Bên cạnh đó, Chính phủ tiếp tục tập trung chỉ đạo rà soát, sửa đổi, bổ sung, ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật quan trọng về quản lý kinh tế - xã hội và phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Việc thực hiện công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong tổ chức, hoạt động của cơ quan, đơn vị nhất là trong các lĩnh vực dễ xảy ra tiêu cực, tham nhũng cũng đạt nhiều chuyển biến tích cực.

Kết quả kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, giải quyết khiếu nại, xử lý tố cáo, phòng chống tham nhũng được công khai theo quy định của pháp luật. Các bộ, ngành, địa phương đã kiểm tra tại 97.654 cơ quan, tổ chức, đơn vị về công khai, minh bạch, phát hiện và xử lý 807 cơ quan, tổ chức, đơn vị vi phạm.

Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương đã ban hành 19.451 văn bản; huỷ bỏ hoặc sửa đổi, bổ sung 6.152 văn bản về định mức, tiêu chuẩn, chế độ. Tiến hành 17.245 cuộc kiểm tra việc thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ; phát hiện 609 vụ việc và 751 người vi phạm; đã xử lý hành chính 289 người; chuyển xử lý hình sự 3 người; kiến nghị thu hồi 292,3 tỷ đồng, đã thu hồi được 30,6 tỷ đồng.

Việc cải cách hành chính, ứng dụng khoa học công nghệ, đặc biệt là việc triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 (Đề án 06/CP) phục vụ hiệu quả người dân, doanh nghiệp, góp phần chủ động, phòng ngừa “tham nhũng vặt”, “chi phí không chính thức”…

Các đơn vị chuyên trách chống tham nhũng trong cơ quan Thanh tra Chính phủ, Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao tiếp tục phát huy vai trò tham mưu cho Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, tiêu cực trong xây dựng và hoàn thiện thể chế; chủ động nắm tình hình, đẩy nhanh tiến độ giải quyết một số vụ án, vụ việc tham nhũng hoặc có dấu hiệu tham nhũng.

Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục; triển khai nhiều hoạt động hợp tác quốc tế về phòng chống tham nhũng, tiêu cực…

“Những kết quả đạt được trong thời gian qua minh chứng khẳng định quyết tâm thực hiện quan điểm: “Nói đi đôi với làm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, bất kể người đó là ai, và không chịu sự tác động, sức ép của bất kỳ tổ chức, cá nhân nào” trong phòng chống tham nhũng, tiêu cực.

Điều này đã để lại dấu ấn tốt, tạo hiệu ứng tích cực, lan toả mạnh mẽ trong toàn xã hội, được nhân dân đồng tình, hưởng ứng, đánh giá cao, cộng đồng quốc tế ghi nhận và góp phần bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội bền vững”, TS Nguyễn Quốc Văn nhấn mạnh.

VẪN CÒN HẠN CHẾ, VƯỚNG MẮC

Theo TS Nguyễn Quốc Văn, bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn nhiều khó khăn, vướng mắc như việc khắc phục những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến các lĩnh vực như tài chính, ngân hàng, chứng khoán, trái phiếu, đất đai, tài nguyên khoáng sản, xây dựng, đấu thầu, đấu giá, xây dựng pháp luật... còn chậm so với yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được triển khai thực hiện toàn diện. Một số nơi, người đứng đầu chưa quan tâm thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật về công khai, minh bạch và trách nhiệm giải trình trong hoạt động công vụ.

Việc truy bắt đối tượng bỏ trốn ra nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn. Công tác giám định, định giá tài sản có chuyển biến tích cực, nhưng vẫn còn một số trường hợp chưa đáp ứng được yêu cầu về chất lượng và tiến độ.

Giá trị tài sản phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, tiêu cực còn tồn đọng lớn, nhiều tài sản có tranh chấp quyền sở hữu chưa được các cơ quan có thẩm quyền làm rõ về pháp lý, gây khó khăn cho thi hành án…