Chính phủ Anh ngày 14/4 thông báo đã đóng băng nhiều tài sản thuộc sở hữu của hai tỷ phú Nga với tổng trị giá 10 tỷ Bảng (tương đương hơn 13 tỷ USD).

Hai tỷ phú này là Eugene Tenenbaum và David Davidovich, hai người thân cận với tỷ phú Nga Roman Abramovich – chủ sở hữu câu lạc bộ bóng đá Chelsea và nằm trong danh sách cá nhân bị trừng phạt của nhiều nước phương Tây.

Theo người phát ngôn Chính phủ Anh, đây là vụ đóng băng tài sản lớn nhất trong lịch sử Anh. Động thái này diễn ra một ngày sau khi “thiên đường thuế” Jersey – một hòn đảo tự trị phụ thuộc Anh, tuyên bố đã đóng băng số tài sản hơn 7 tỷ USD bị nghi ngờ có mối liên hệ với ông Abramovich.

Theo đó, tổng giá trị tài sản bị đóng băng của 3 tỷ phú lên tới hơn 20 tỷ USD. Ngoài việc bị đóng băng tài sản, ông Davidovich cũng bị cấm nhập cảnh vào Anh.

Các quan chức Anh cho biết việc Jersey đóng băng tài sản của Abramovich và Anh đóng băng tài sản của Tanenbaum và Davidovich là hành động phối hợp với nhau. Việc này nhằm cắt đứt nguồn tiền tiềm tàng mà Tổng thống Nga Vladimir Putin có thể kêu gọi để tài trợ cho cuộc chiến mà Moscow phát động tại Ukraine hồi cuối tháng 2 năm nay.

“Chúng tôi đang ghìm bánh răng trên cỗ máy chiến tranh của ông Putin và nhắm vào những người thân cận nhất với điện Kremlin”, Ngoại trưởng Anh Liz Truss cho biết trong một tuyên bố thông báo về việc đóng băng tài sản ngày 14/4. “Chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện các biện pháp trừng phạt cho đến khi  thất bại ở Ukraine. Không ai hay bất kỳ điều gì có thể ngăn cản được”.

Nước Anh, đặc biệt là thủ đô London, từ lâu là một “kinh đô” đối với các tỷ phú Nga và nhiều ngôi nhà nổi tiếng tại London là căn nhà thứ hai của các nhà tài phiệt Nga. 

Các biện pháp trừng phạt của Anh đối với Abramovich đang buộc tỷ phú này bán câu lạc bộ Chelsea – được ông mua năm 2003 với giá hơn 180 triệu USD. The CNBC, thương vụ bán câu lạc bộ này có trị giá nhiều tỷ USD và sắp hoàn tất. 4 khách mua tiềm năng đang chạy đua để sở hữu Chelsea - một trong những câu lạc bộ bóng đá thành công nhất châu Âu.

Không giống với tài sản dễ nhận thấy như Chelsea, các công ty cổ phần thuộc quyền kiểm soát của Davidovich và Tenenbaum thuộc về một bộ phận khác, bí mật hơn trong "đế chế" kinh doanh của Abramovich.

Tuần qua, nhiều thiên đường thuế nhỏ như Jersey và Cayman Islands đồng loạt thông báo đã đóng băng hàng chục tỷ USD tài sản thuộc sở hữu của những nhà tài phiệt Nga bị cấm vận tại hệ thống ngân hàng ở nước họ. Jersey từ lâu được xem là một thiên đường thuế cho các doanh nghiệp nước ngoài bí ẩn. Không ít người nằm trong nhóm giàu nhất thế giới đã cất giữ tài sản của họ trên hòn đảo này thông qua mạng lưới công ty vỏ bọc.

Theo nhà chức trách Anh, ông Tenenbaum và Davidovich đều có liên quan tới một công ty được đăng ký ở Jersey có tên Evrington Investments Limited. Công ty này có mối liên hệ với ông Abramovich.

Dữ liệu doanh nghiệp cho thấy hôm 24/2 – ngày Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine, ông Abramovich đã chuyển quyền kiểm soát Evrington Investments sang cho Tenenbaum. Gần một tháng sau đó, Tenenbaum chuyển quyền kiểm soát công ty Davidovich.

Cũng trong ngày 24/2, ông Abramovich đã chuyển quyền kiểm soát của một công ty khác, có tên Norma Investments, cho Davidovich. Trước đây, ông Abramovich từng dùng Norma Investments đề đầu tư vào các công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực năng lượng trên thế giới, theo Wall Street Journal.

Tỷ phú này không chỉ chuyển nhượng các công ty. Một trong những du thuyền lớn nhất của ông Abramovich, có tên Aquamarine, cũng được chuyển giao cho Davidovich vào ngày 24/2, theo điều tra của tờ Guardian. Trên giấy tờ, siêu du thuyền này thuộc sở hữu của một công ty có tên MHC Jersey Ltd., được đăng ký ở Jersey.

Trong khi đó, Davidovich xác nhận với tờ Guardian rằng ông là chủ sở hữu của cả MHC và siêu du thuyền Aquamarine.