Australia sẽ cung cấp cho các nước ở khu vực Thái Bình Dương số tiền 3 tỷ Đôla Australia, tương đương 2,18 tỷ USD, dưới dạng tài trợ và vốn vay ưu đãi để xây dựng cơ sở hạ tầng - hãng tin Reuters dẫn lời Thủ tướng Australia Scott Morrison tuyên bố ngày 8/11.

Đây được xem là một phần trong nỗ lực của Canberra nhằm tạo đối trọng với ảnh hưởng gia tăng của Trung Quốc trong khu vực. Australia và Trung Quốc vốn đang cạnh tranh ảnh hưởng tại các đảo quốc có dân số thưa thớt trên Thái Bình Dương - những nước kiểm soát vùng biển rộng lớn giàu tài nguyên.

Từ năm 2011 đến nay, Trung Quốc đã chi 1,3 tỷ USD vốn vay và viện trợ cho các nước Thái Bình Dương, theo đó trở thành nhà tài trợ lớn thứ nhì cho khu vực này, sau Australia. Điều đó đã khiến phương Tây lo ngại rằng nhiều đảo quốc nhỏ rốt cục có thể rơi vào tình trạng "nợ đầm đìa" và lệ thuộc vào Bắc Kinh.

Thủ tướng Morrison nói Australia sẽ lập một quỹ hạ tầng trị giá 2 tỷ Đôla Australia để đầu tư vào các lĩnh vực viễn thông, năng lượng giao thông và cấp nước. Ngoài ra, quỹ này sẽ có một bộ phận tài chính với số vốn 1 tỷ USD để cung cấp vốn vay cho các công ty tư nhân đầu tư vào khu vực Thái Bình Dương, trong trường hợp các công ty đó không thể vay vốn từ các nhà cho vay truyền thống.

Ông Morrison cũng cho biết Australia sẽ mở rộng sự hiện diện ngoại giao ở Thái Bình Dương, cử thêm nhân sự tới Palau, Marshall Islands, French Polynesia, Niue và Cook Islands.

Bên cạnh đó, Canberra sẽ tăng cường hợp tác quốc phòng và an ninh với các đảo quốc Thái Bình Dương thông qua các cuộc tập trận và huấn luyện chung mới.

Đây là bài phát biểu chính sách đối ngoại chi tiết đầu tiên của ông Morrison kể từ khi trở thành Thủ tướng thứ sáu của Australia trong vòng 1 thập kỷ qua vào tháng 8. Bài phát biểu không đề cập đến Trung Quốc nhưng giới quan sát hiểu rằng chính sách đối ngoại của ông Morrison nhằm tạo đối trọng với ảnh hưởng của Trung Quốc.

"Australia đang phản ứng với những gì Trung Quốc làm. Australia cần có thêm công cụ để tăng ảnh hưởng ở Thái Bình Dương", chuyên gia về quan hệ đối ngoại Jonathan Pryke thuộc Lowy Institute, một viện nghiên cứu của Australia, nhận định.

Mối quan hệ giữa Australia và đối tác thương mại lớn nhất của nước này là Trung Quốc đã trở nên căng thẳng kể từ khi Canberra cáo buộc Bắc Kinh can thiệp vào công việc nội bộ hồi cuối năm ngoái.

"Tuyên bố mới của Australia sẽ là một phép thử xem liệu nước này có thể cải thiện quan hệ với Bắc Kinh trong khi làm những điều trước đây từng khiến Trung Quốc không hài lòng", giáo sư quan hệ quốc tế Nick Bisley thuộc Đại học La Trobe ở Melbourne phát biểu.

Vào ngày thứ Năm, Ngoại trưởng Australia Marise Payne có cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc ở Bắc Kinh. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một Ngoại trưởng Australia đến Trung Quốc sau 2 năm.

Với mối lo về an ninh quốc gia, Australia trong những tháng gần đây dã rót vốn vào cơ sở hạ tầng ở Thái Bình Dương. Hồi tháng 5, nước này cho biết sẽ chi 200 triệu Đôla Australia để xây dựng các tuyến cáp Internet dưới biển đến Papua New Guinea (PNG) và Solomon Islands, trong bối cảnh lo ngại liên quan đến tập đoàn Trung Quốc Huawei.

Đầu tháng này, Australia nói sẽ giúp PNG phát triển một căn cứ hải quân, theo đó loại Trung Quốc khỏi cuộc đua nhằm giành quyền phát triển một cảng biển ở PNG. Nguồn tin ngoại giao nói với Reuters rằng Australia lo ngại cảng biển đó có thể được dùng để đón tàu quân sự tại các vùng biển có ý nghĩa chiến lược.