Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh vừa có công văn đề nghị tỉnh Hưng Yên phối hợp xử lý ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại hệ thống công trình thủy lợi Bắc Hưng Hải.

Được xây dựng từ những năm 1958, hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, còn được gọi là đại thủy nông Bắc Hưng Hải, có chiều dài hơn 232km từng là công trình thủy lợi lớn nhất miền Bắc; là niềm tự hào của người dân các tỉnh Bắc Ninh, Hải Dương, Hưng Yên, nhưng hiện nay Bắc Hưng Hải đã trở thành “dòng sông chết”.

Dù Bắc Ninh đã triển khai nhiều giải pháp như quy hoạch quản lý chất thải, xây dựng hệ thống xử lý nước thải sinh hoạt, tăng cường kiểm soát nguồn thải, thanh tra môi trường và nâng cao nhận thức cộng đồng, chất lượng nước tại hệ thống Bắc Hưng Hải vẫn ô nhiễm nghiêm trọng.

Nguyên nhân chính là nước thải sinh hoạt từ các hộ dân chưa được xử lý hoặc xử lý không đạt quy chuẩn, cùng với việc một số cơ sở sản xuất, kinh doanh nhỏ lẻ xả nước thải trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý.

Ngày 21/3/2025, UBND tỉnh Bắc Ninh ban hành Kế hoạch số 171/KH-UBND, tập trung tăng cường quản lý, kiểm tra và giám sát ô nhiễm môi trường, phòng cháy chữa cháy và cứu hộ tại các làng nghề, cụm công nghiệp và các cơ sở gây ô nhiễm nghiêm trọng.

Kế hoạch đặt mục tiêu xử lý dứt điểm ô nhiễm tại hệ thống Bắc Hưng Hải, đặc biệt tại cụm công nghiệp Xuân Lâm, hoàn thành trong tháng 4/2025. Tuy nhiên, do Bắc Ninh nằm ở hạ nguồn của hệ thống, tỉnh nhấn mạnh rằng sự hợp tác từ Hưng Yên ở thượng nguồn là yếu tố then chốt để ngăn chặn và đẩy lùi ô nhiễm.

UBND tỉnh Bắc Ninh đề nghị Hưng Yên chỉ đạo các sở, ngành và địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, phối hợp với các cơ quan truyền thông và đoàn thể để công tác này đạt hiệu quả cao hơn.

Đồng thời, Hưng Yên cần tăng cường thanh tra, kiểm tra và xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức xả chất thải chưa qua xử lý ra hệ thống Bắc Hưng Hải, yêu cầu doanh nghiệp đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn trước khi xả thải, đồng thời đình chỉ hoạt động các cơ sở không đủ điều kiện theo quy định.

Bên cạnh đó, Hưng Yên được đề nghị tối ưu hóa quy trình vận hành các công trình tiêu nước để giảm tác động ô nhiễm, khuyến cáo các đơn vị khai thác và người dân về trách nhiệm bảo vệ nguồn nước theo Luật Thủy lợi, cũng như thực hiện nạo vét, khơi thông dòng chảy và thu gom rác thải tồn đọng.

Việc thúc đẩy tiến độ xây dựng hệ thống xử lý nước thải tập trung cho sinh hoạt, làng nghề và cụm công nghiệp cũng được nhấn mạnh nhằm từng bước giảm ô nhiễm hệ thống Bắc Hưng Hải và các nhánh sông liên quan.

Bắc Ninh cũng đề nghị Hưng Yên rà soát và đảm bảo hoạt động của các trạm quan trắc môi trường theo yêu cầu của Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tại Công văn số 377/MT-MTMB ngày 8/4/2025, đáp ứng quy định tại Thông tư 10/2021/TT-BTNMT về kỹ thuật quan trắc và quản lý dữ liệu môi trường.

Bắc Ninh bày tỏ mong muốn Hưng Yên quan tâm và phối hợp chặt chẽ để triển khai các biện pháp trên, góp phần cải thiện chất lượng môi trường hệ thống thủy lợi Bắc Hưng Hải, mang lại lợi ích chung cho cả hai tỉnh.