Báo chí quốc tế: Việt - Mỹ và “cuộc gặp lịch sử”

Mấy ngày gần đây, các tờ báo lớn của thế giới đã đưa ra nhiều nhận định đáng chú ý về chuyến thăm chính thức nước Mỹ của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng.

Bài viết có tựa đề “Vietnam and US inching closer together” (tạm dịch: “Việt Nam và Mỹ xích lại gần hơn”), tờ báo Deutsche Welle của Đức nhận định chuyến thăm Mỹ từ 6 - 10/7 của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là một nỗ lực nhằm tăng cường quan hệ song phương Việt - Mỹ, trong bối cảnh Trung Quốc có ảnh hưởng ngày càng lớn trong khu vực.

“Hợp tác kinh tế giữa hai nước và các vấn đề an ninh khu vực được dự kiến sẽ chiếm vị trí cao nhất trong chương trình nghị sự của chuyến thăm. Cả hai nước đều nằm trong 12 quốc gia đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP)”, bài báo viết.

Bài báo dẫn một báo cáo của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS) có trụ sở ở Mỹ nói: “Việt Nam sẽ là một trong những nước được hưởng lợi nhiều nhất từ TPP”.

Ông Erwin Schewisshem thuộc tổ chức phi chính phủ của Đức Friedrich Ebert Foundation ở Hà Nội thì nói rằng: “Điều quan trọng là Việt Nam trở thành một phần trong một hệ thống thương mại do Mỹ thiết lập quy tắc, thay vì Trung Quốc”.

Tờ The Diplomat thì gọi chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng là “A tipping-point in the US-China-Vietnam triangle”, tạm dịch: “Một bước ngoặt của tam giác Mỹ-Trung-Việt”.

Tạp chí này viết: “Khi Tổng thống Barack Obama hội kiến Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Nhà Trắng vào ngày 7/7, hai nhà lãnh đạo sẽ có một bước tiến lớn tới sự dịch chuyển, tuy im ắng nhưng sâu sắc. Sự chuyển này sẽ thay đổi cuộc chơi trong tam giác Mỹ-Trung-Việt”.

Theo The Diplomat, chuyến thăm phản ánh “sự tin tưởng lẫn nhau giữa Việt Nam và Mỹ đã lên cao”, và “đối với Mỹ, chuyến thăm này đồng nghĩa với những lợi ích chiến lược từ mối quan hệ gần gũi hơn với Việt Nam đã vượt lên trên những tổn thất chiến lược từ việc khiến Trung Quốc khó chịu”.

Một bài viết khác của The Diplomat nói, cuộc hội kiến giữa Tổng thống Obama và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có ý nghĩa lớn, bởi hai nhà lãnh đạo đều sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào năm tới. Những gì mà hai bên đạt được trong cuộc gặp này sẽ đặt nền tảng cho mối quan hệ Việt-Mỹ khi chuyển giao quyền lực diễn ra ở hai nước.

Các tờ báo lớn của Mỹ đồng loạt nhấn mạnh đây là chuyến thăm đầu tiên của một vị Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam tới Mỹ và ý nghĩa lịch sử của chuyến thăm.

“Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ gặp Tổng thống Obama vào ngày thứ Ba trong một cuộc gặp lịch sử, nhằm tăng cường quan hệ giữa hai dân tộc”, trang NPR viết.

Còn theo tờ Washington Post, mong muốn tăng cường quan hệ với Việt Nam “là một phần trong chiến lược của chính quyền Obama nhằm dịch chuyển trọng tâm chính sách đối ngoại khỏi những khu vực điểm nóng’ truyền thống ở Trung Đông và châu Âu để ứng phó với sự nổi lên của Trung Quốc ở châu Á”.

Chiến lược này đã nhận được một “cú huých” lớn khi Quốc hội Mỹ phê chuẩn đề nghị của ông Obama về trao thẩm quyền đàm phán nhanh các hiệp định thương mại vào tháng trước. Đây là đạo luật sẽ thúc đẩy việc đàm phán TPP”.

Ngay sau khi đặt chân đến Mỹ ngày 6/7, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã tham dự lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa hãng hàng không quốc gia Vietnam Airlines và tập đoàn sản xuất máy bay Boeing.

Trong buổi lễ có sự tham dự của 200 đại biểu, bộ trưởng và đại sứ Việt Nam và Mỹ, chiếc máy bay Boeing 787 Dreamliner đầu tiên mà Boeing sản xuất theo đơn đặt hàng của Vietnam Airlines cũng xuất hiện. Dự kiến, chiếc máy bay sẽ được Boeing giao cho Việt Nam trong tháng này.

“Ngày hôm nay chúng tôi tiếp tục phát triển mối quan hệ đối tác đã kéo dài hai thập niên với Vietnam Airlines. Boeing vinh dự được đón tiếp ngài Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong chuyến thăm chính thức đầu tiên mang ý nghĩa lịch sử của ông tới Mỹ”, Giám đốc điều hành (CEO) phụ trách mảng máy bay thương mại của Boeing, ông Ray Conner, phát biểu tại buổi lễ.

Thông cáo báo chí đăng tải trên website của Nhà Trắng thì nêu rõ: “Vào ngày 7/7/2015, Tổng thống Obama sẽ chào mừng Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng tới Nhà Trắng. Tổng thống mong muốn sẽ thảo luận với Tổng bí thư về việc tăng cường hơn nữa quan hệ đối tác toàn diện Mỹ-Việt, phản ánh những thành tựu của 20 năm kể từ khi bình thường hóa quan hệ ngoại giao song phương. Tổng thống cũng chào đón cơ hội được thảo luận các vấn đề khác, bao gồm TPP, nhân quyền, và hợp tác quốc phòng song phương”.