22:00 14/05/2018

Bạo lực bùng phát ở dải Gaza khi Mỹ khai trương đại sứ quán ở Jerusalem

An Huy

Lực lượng Israel đã giết ít nhất 41 người Palestine tại biên giới trên dải Gaza vào ngày 14/5

Người Palestine biểu tình tại biên giới dải Gaza với Israel ngày 14/5 - Ảnh: Reuters.
Người Palestine biểu tình tại biên giới dải Gaza với Israel ngày 14/5 - Ảnh: Reuters.

Lực lượng Israel đã giết ít nhất 28 người Palestine tại biên giới dải Gaza vào ngày 14/5, khi một số lượng lớn người biểu tình đổ tới khu vực này vào ngày Mỹ khai trương đại sứ quán ở Jerusalem.

Hãng tin Reuters cho biết, đây là ngày chứng kiến số người Palestine thiệt mạng nhiều nhất kể từ cuộc chiến tranh Gaza 2014. Thông tin từ cơ quan y tế cho biết, ngoài số người thiệt mạng trên, còn có 900 người Palestine bị thương, khoảng một nửa trong số đó do trúng đạn.

Hàng chục nghìn người Palestine đã tập trung ở biên giới dải Gaza vào ngày thứ Hai, trong đó có nhiều người lại gần hàng rào biên giới - một ranh giới mà Israel thề là người Palestine không được phép phá vỡ. Khói đen từ những chiếc lốp xe bị người biểu tình đốt cháy bốc cao.

"Ngày hôm nay là một ngày quan trọng, vì chúng tôi sẽ vượt qua hàng rào vào nói với Israel và thế giới rằng chúng tôi sẽ không chấp nhận bị chiếm đóng mãi mãi", Ali - một giáo viên dạy môn khoa học trên dải Gaza - tuyên bố. "Nhiều người có thể trở thành tử sỹ ngày hôm nay, nhưng thế giới sẽ nghe thấy thông điệp của chúng tôi. Sự chiếm đóng phải được chấm dứt".

Buổi sáng ngày thứ Hai theo giờ địa phương, các nhà lãnh đạo Israel cùng với một đoàn đại biểu Mỹ, gồm Bộ trưởng Bộ Tài chính Steven Mnuchin, con gái và con rể Tổng thống Mỹ Donald Trump là Ivanka Trump và Jared Kushner, đã dự lễ khai trương của đại sứ quán Mỹ chuyển từ Tel Aviv về Jerusalem.

"Ngày hôm nay chúng tôi khai trương đại sứ quán Mỹ tại Jerusalem, Israel", đại sứ Mỹ tại Israel David Friedman tuyên bố.

"Một ngày tuyệt vời cho Israel", ông Trump viết trên mạng xã hội Twitter. Tháng 12 năm ngoái, ông Trump đã thổi bùng sự giận dữ của thế giới Arab khi công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và tuyên bố sẽ chuyển đại sứ quán Mỹ tới thành phố này.

Thủ tướng Israel Benjamin Netayahu bày tỏ sự đồng tình với nhà lãnh đạo Mỹ. "Thật là một ngày xúc động đối với nhân dân và nhà nước Israel", ông Netanyahu viết trên Twitter.

Bạo lực bùng phát ở dải Gaza khi Mỹ khai trương đại sứ quán ở Jerusalem - Ảnh 1.

Một phụ nữ Palestine trong cuộc biểu tình ngày 14/5 - Ảnh: Reuters.

Địa vị của Jerusalem - nơi có những địa điểm là thánh địa của người Hồi giáo, Do Thái và Thiên chúa giáo - vốn là một trong những trở ngại lớn nhất đối với nỗ lực nhằm đạt một thỏa thuận hòa bình giữa Israel và Palestine.

Israel coi Jerusalem là thủ đô vĩnh cửu và không thể chia cắt của nước này và muốn tất cả các đại sứ quán nước ngoài tại Israel phải được đặt ở đó. Về phần mình, người Palestine muốn thủ đô nhà nước độc lập của họ phải được đặt ở khu vực phía Đông của Jerusalem, khu vực bị Israel chiếm giữ vào năm 1967 trong cuộc chiến tranh Trung Đông và sáp nhập vào Israel - một hành động chưa bao giờ được cộng đồng quốc tế công nhận.

Vòng đàm phán hòa bình gần đây nhất về một nhà nước Palestine ở Bờ Tây sông Jordan và dải Gaza đã sụp đổ vào năm 2014.

Con số thương vong mới nhất nâng tổng số người Palestine thiệt mạng lên 73 kể từ khi phong trào biểu tình hàng ngày mang tên "Great March of Return" (tạm dịch: Cuộc tuần hành trở lại vĩ đại) bắt đầu cách đây 6 tuần. Trong khi đó, phía Israel không có người thương vong.

"Quân đội Israel sẽ hành động mạnh mẽ chống lại bất kỳ hoạt động khủng bố nào và sẽ hoạt động để ngăn những cuộc tấn công chống lại người Israel", quân đội Israel nói trong một tuyên bố.

Bạo lực bùng phát ở dải Gaza khi Mỹ khai trương đại sứ quán ở Jerusalem - Ảnh 2.

Một người biểu tình Palestine kéo chiếc lốp xe đốt cháy trong cuộc biểu tình ngày 14/5 - Ảnh: Reuters.

Việc Israel giết người Palestin đã vấp phải sự chỉ trích của cộng đồng quốc tế, nhưng Mỹ đồng quan điểm với Israel trong việc cáo buộc phong trào Hamas của dải Gaza kích động lực - một cáo buộc mà Palestine phủ nhận.

Hầu hết các quốc gia trên thế giới nói rằng địa vị của Jerusalem nên được quyết định bằng một thỏa thuận hòa bình, và việc chuyển các đại sứ quán đến đó sẽ không tạo điều kiện cho một thỏa thuận như vậy.

Tuy nhiên, sau Mỹ, Guatemala sẽ mở đại sứ quán ở Jerusalem vào ngày thứ Tư tuần này. Paraguay cũng sẽ khai trương đại sứ quán ở Jerusalem vào cuối tháng.

Tại London, Chính phủ Anh tuyên bố không có kế hoạch chuyển đại sứ quán từ Tel Aviv tới Jerusalem và nói không đồng tình với quyết định của Mỹ.

Tại Moscow, Chính phủ Nga nói nước này lo ngại rằng việc Mỹ chuyển đại sứ quán đến Jerusalem sẽ làm gia tăng căng thẳng ở khu vực Trung Đông.