Những bất định xoay quanh cuộc bầu cử đang khiến nỗi lo trong giới doanh nghiệp Mỹ, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ, lên cao nhất từ trước tới nay, kể từ khi Liên đoàn doanh nghiệp độc lập quốc gia Mỹ (NFIB) bắt đầu tiến hành khảo sát về tâm lý doanh nghiệp gần 40 năm trước.

Theo khảo sát, doanh nghiệp Mỹ thuộc mọi quy mô đã quyết định hoãn lại các kế hoạch kinh doanh để chờ kết quả bầu cử. Điều này được cho là có thể gây tác động tiêu cực tới lợi nhuận của các doanh nghiệp nói riêng và cả nền kinh tế Mỹ.

DOANH NGHIỆP TRONG TÂM THẾ CHỜ ĐỢI

Một cuộc khảo sát gần đây của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cũng cho thấy gần 1/3 những người tham gia – là người giữ vai trò quyết định tài chính tại doanh nghiệp – cho biết đã “tạm hoãn”, “giảm quy mô”, “tạm dừng vô thời hạn” hoặc “hủy vĩnh viễn” các kế hoạch đầu tư ngắn và dài hạn do những yếu tố bất định liên quan tới cuộc bầu cử tổng thống năm nay.

Hầu hết giám đốc tài chính (CFO) của doanh nghiệp Mỹ dự báo doanh thu và tăng trưởng việc làm của công ty mình năm nay sẽ thấp hơn so với kịch bản mà kế hoạch đầu tư không bị ảnh hưởng bởi cuộc bầu cử. Đây là kết quả cuộc khảo sát với các CFO mới nhất của Ngân hàng Dự trữ Liên bang chi nhánh Atlanta và Richmond hợp tác với Trường Kinh doanh Fuqua của Đại học Duke. Cuộc khảo sát được tiến hành với lãnh đạo doanh nghiệp thuộc mọi quy mô trong tất cả lĩnh vực lớn trên toàn nước Mỹ.

“Mức độ ảnh hưởng của cuộc bầu cử năm nay tới kế hoạch đầu tư của các doanh nghiệp là tương đối nghiêm trọng so với các cuộc bầu cử trước đây”, ông Daniel Weitz, giám đốc bộ phận khảo sát tại Fed Atlanta, nhận xét. “Điều này có thể tác động mạnh tới quỹ đạo của nền kinh tế nói chung, dù có thể chỉ diễn ra tạm thời”.

Theo Beige Book, tài liệu tổng hợp kết quả các cuộc khảo sát doanh nghiệp được thu thập từ 12 chi nhánh Fed công bố ngày 23/10, các doanh nghiệp thuộc mọi quy mô và lĩnh vực tại Mỹ đang bị ảnh hưởng bởi những bất ổn liên quan tới cuộc bầu cử.

Ví dụ, các doanh nghiệp sản xuất mà Fed Cleveland khảo sát cho biết nhiều khách hàng đang hoãn đặt đơn hàng mới. Nhiều doanh nghiệp cũng cho biết sẽ chờ tới sau cuộc bầu cử mới triển khai các dự án xây dựng.

Còn theo khảo sát của Fed Richmond, một số nhà sản xuất dệt may được khảo sát “dự báo nhu cầu suy yếu do khách hàng đang hành động thận trọng trước thềm bầu cử”.

Thậm chí, hoạt động của các tổ chức phi lợi nhuận cũng bị ảnh hưởng bởi “những bất định liên quan tới cuộc bầu cử khiến một số nhà tài trợ do dự trong việc ra quyết định quyên góp”, theo khảo sát của Fed Dallas.

BA BIẾN SỐ LỚN

“Trước thềm các cuộc bầu cử tổng thống trước đây, doanh nghiệp thường ít chịu những tác động liên quan tới kết quả bất định của bầu cử như thế này”, ông Brent Meyer, nhà kinh tế tại Fed Atlanta, nhận xét. “Điểm khác biệt của cuộc bầu cử năm nay là việc bà Kamala Harris tham gia cuộc đua muộn và tỷ lệ ủng hộ sít sao của hai ứng viên trong các cuộc thăm dò”.

Tuy nhiên, theo ông Meyer, những tác động này sẽ lắng xuống một khi lập trường chính sách của chính phủ trở nên rõ ràng hơn, khi đó hoạt động tuyển dụng và đầu tư vốn của doanh nghiệp sẽ phục hồi trở lại.

Vị chuyên gia khuyến nghị các chủ doanh nghiệp nên thận trọng để không “diễn giải quá mức” những điểm yếu trong nền kinh tế ở thời điểm hiện tại và điểm mạnh của nền kinh tế vào năm sau.

Bên cạnh những bất định xoay quanh cuộc bầu cử, doanh nghiệp Mỹ cũng đang đối mặt nhiều yếu tố bất định khác bao gồm lộ trình hạ lãi suất khó đoán của Fed hay các điều khoản lớn trong Đạo luật Cắt giảm thuế và Việc làm (TCJA) năm 2017 có được gia hạn sau năm 2025 hay không.

“Tổng hòa của 3 biến số lớn này đang khiến các chủ doanh nghiệp nhỏ có cái nhìn lo lắng về triển vọng tương lai”, bà Holly Wade, giám đốc trung tâm nghiên cứu của NFIB, nhận xét. “Nhiều doanh nghiệp nhỏ nói với chúng tôi rằng áp lực lãi suất vẫn chưa được giải tỏa như họ ky vọng. Đó là lý do các chủ doanh doanh nghiệp nhỏ đang giảm đầu tư và giảm hàng tồn kho”.

Theo bà Wade, nếu Fed tiếp tục hạ lãi suất trong các cuộc họp chính sách sắp tới, thì chi phí đi vay của doanh nghiệp sẽ giảm và có thể thúc đẩy doanh nghiệp khởi động lại kế hoạch đầu tư, bất kể đảng nào dành chiến thắng trong cuộc bầu cử ngày 5/11.