15:55 14/06/2022

Bất thường trong vay, mượn hơn 1.000 tỷ đồng kit test Covid-19

Phan Linh

Trong báo cáo kiểm toán chuyên đề huy động nguồn lực phòng chống Covid - 19 hai năm qua, Kiểm toán Nhà nước chỉ ra một loạt bất thường liên quan hàng hóa vay mượn theo hợp đồng có tổng giá trị trên 1.000 tỷ đồng...

Theo báo cáo này, Kiểm toán Nhà nước phát hiện một số đơn vị, địa phương ghi nhận việc mượn, mua vật tư, kit test, sinh phẩm xét nghiệm từ các nhà cung cấp với nhiều hình thức khác nhau như có hoặc không có văn bản thỏa thuận, có hoặc không có hợp đồng, đơn giá, phương án hoàn trả…, hoặc thiếu thông tin chi tiết (chủ yếu chỉ có biên bản bàn giao) với tổng giá trị hàng hóa mượn theo hợp đồng, thỏa thuận là 1.061 tỷ đồng.

CHUYỂN DANH SÁCH SANG THANH TRA CHÍNH PHỦ 

Những địa phương có bất thường trong vay, mượn kit test có thể kể tới như Đà Nẵng (Khoa Xét nghiệm - CDC); Bình Dương (CDC; Trung tâm y tế thành phố Thuận An; Trung tâm y tế huyện Dầu Tiếng; Trung tâm y tế  huyện Bến Cát; Trung tâm y tế huyện Phú Giáo); Cần Thơ (CDC, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ Khoa học Công nghệ)…

Bởi vậy, ngày 08/4/2022 và ngày 27/4/2022 Kiểm toán Nhà nước đã chuyển danh sách các đơn vị, địa phương vay, mượn kit test có dấu hiệu bất thường sang Thanh tra Chính phủ để biết và lưu ý khi thực hiện thanh tra theo chuyên đề tại các bộ, ngành, địa phương.

Bên cạnh tồn tại nêu trên, Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra việc quản lý, sử dụng sinh phẩm, kit test còn một số hạn chế như việc xây dựng kế hoạch xét nghiệm, phê duyệt, phân bổ kit test chưa kịp thời phục vụ công tác xét nghiệm; việc quản lý, giám sát chưa chặt chẽ, chưa theo dõi được số lượng thực dùng…

Có lô kit test PCR tài trợ qua lấy mẫu thử nghiệm chưa bảo đảm chất lượng sử dụng như tại Đà Nẵng, lô 4.000 kit của Tập đoàn Vingroup tài trợ chưa được Bộ Y tế thực hiện thử nghiệm chất lượng, song kết quả thử nghiệm của Viện Pasteur Nha Trang cho thấy bộ kit không có giá trị sử dụng do kết quả độ nhạy bằng 0%.

Tại Hậu Giang (TP Vị Thanh); Kiên Giang (CDC, TP Rạch Giá); Phú Thọ (Bệnh viện đa khoa tỉnh); Vĩnh Phúc (CDC, Bệnh viện đa khoa tỉnh)…việc hạch toán, lập, quản lý, lưu giữ hồ sơ, tài liệu liên quan như chứng từ phân bổ, kế hoạch xét nghiệm, phiếu nhập, xuất, danh sách cấp phát… chưa đầy đủ.

Tại Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM hủy 12.016 kit; BV Nhi TW hủy 1.920 kit test viện trợ do khi tiếp nhận còn hạn sử dụng ngắn.

Một số đơn vị chưa kiểm tra, giám sát chặt chẽ việc quản lý, sử dụng kit test, hóa chất, sinh phẩm xét nghiệm như: chưa thống kê, kiểm kê, theo dõi đầy đủ, chính xác số lượng nhập, xuất, tồn, còn chênh lệch số liệu giữa các bên liên quan; các đơn vị theo dõi chủ yếu tại khoa cấp phát, chưa theo dõi được theo từng nguồn và số lượng thực dùng tại đơn vị sử dụng; một số hàng hóa chỉ theo dõi về số lượng nhập xuất tồn, chưa có đầy đủ hồ sơ theo dõi về giá trị; điều chuyển kit test cho đơn vị khác chưa có Quyết định của Bộ Y tế.

MUA SINH PHẨM, KIT TEST CỦA VIỆT Á TRÊN 2.161 TỶ ĐỒNG

Theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương được kiểm toán trong giai đoạn 2020-2021 các đơn vị đã thực hiện mua sắm sinh phẩm, hóa chất và 58.716.805 kit test, sinh phẩm xét nghiệm PCR, với tổng giá trị 7.973 tỷ đồng, với các mức giá khác nhau, tùy thuộc vào chủng loại, xuất xứ, hãng sản xuất.

Trong đó, có một số đơn vị mua sắm kit test từ Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á giá trị 2.161,6 tỷ đồng (trực tiếp hoặc qua đơn vị trung gian phân phối). Cụ thể là các đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng; Bộ Công an; Bộ Y tế, Hà Nội, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc; Hà Tĩnh, Đà Nẵng; Quảng Nam, TP Hồ Chí Minh, Hải Dương, Đồng tháp; Tiền Giang.

Bộ Y tế và các đơn vị trực thuộc mua sắm sinh phẩm, kit test nhanh, PCR trị giá 617,297 tỷ đồng, trong đó có 1.269.404 kit test nhanh; 237.452 bộ kit test PCR với nhiều mức giá khác nhau, (giá mua kit test nhanh từ 47.000đ - 220.500đ/test; bộ kit test xét nghiệm PCR từ 126.042 đồng - 653.571 đồng/bộ).

Mức giá ghi nhận của một số đơn vị tại các địa phương như Hà Nội giá test nhanh từ 48.500 đồng đến 242.000 đồng/test; giá kit Test Realtime RT-PCR từ 48.500 đồng đến 210.000 đồng/test; Quảng Nam giá kit test nhanh từ 48.500đ/test đến 198.000 đồng/test; giá kit test PCR từ 200.000 đồng/test đến 300.000 đồng/test; Hải Dương kit xét nghiệm nhanh, đơn giá từ 63.000 đồng- 198.000đồng/kit; kit xét nghiệm RT-PCR, đơn giá từ 84.000 đồng -181.000đồng/kit tách chiết, từ 305.000đồng-509.000đồng/bộ kit định tính SARS-CoV-2…

Các đơn vị đã xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch xét nghiệm đột xuất, định kỳ, xét nghiệm cộng đồng, xét nghiệm tại khu cách ly, phong tỏa… Bên cạnh đó, còn tổ chức các dịch vụ xét nghiệm theo nhu cầu của người dân.