Trước đây, người nông dân Bến Tre thường phải đối mặt với hai khó khăn lớn nhất, đó là sự bấp bênh, khó kiểm soát của giá cả thị trường và đất trồng bạc màu, hạn mặn xâm lược khiến năng suất giảm mạnh. Đến nay, dự án phát triển những vườn dừa organic của Betrimex đã trở thành nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của cộng đồng địa phương.

Bà Đặng Huỳnh Ức My, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Bến Tre (Betrimex) chia sẻ từ góc nhìn của doanh nghiệp

Thành công với ngành đường, cơ duyên nào đưa chị tới với cây dừa Bến Tre?

Từ năm 2010, chúng tôi đã rất trăn trở khi Betrimex suốt nhiều năm qua chỉ xuất khẩu các sản phẩm dừa ở dạng nguyên liệu thô và chưa tự sản xuất được sản phẩm hoàn thiện đến tận tay người tiêu dùng.

Sau một thời gian khảo sát, tôi phát hiện ra rằng, nước dừa là thức uống rất tốt cho sức khỏe, tuy rất phổ biến ở vùng nhiệt đới nhưng tại các nước phương Tây loại quả này rất hiếm và được bán với giá khá cao.

Việt Nam đứng vị trí thứ sáu trên thế giới về sản lượng dừa đạt 1,3 triệu tấn/năm, diện tích cây trồng tập trung tại các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long và duyên hải miền Trung. Và Bến Tre là thủ phủ dừa của Việt Nam với diện tích trồng dừa lớn nhất cả nước, gần 74.000 ha. Sản lượng đạt trên 600 triệu trái/năm.

Theo đánh giá của ICC(*), trái dừa Việt Nam có năng suất và chất lượng cao nhất trên thế giới. Vỏ dừa dày nhiều chất hữu cơ, cơm dừa có độ béo cao và nước dừa có vị thơm và ngọt hơn các sản phẩm tại các vùng miền khác.

Những năm 2015-2016, nước dừa trở thành xu hướng tiêu dùng nước giải khát tại Việt Nam và thế giới vì có nguồn gốc từ thiên nhiên và hương vị ngọt mát. Nhưng không phải vùng đất nào cũng có khả năng trồng trọt, khai thác dừa lấy nước.

Vì vậy, chúng tôi đã suy nghĩ đến một hướng đi mới cho Betrimex, cho cây dừa của vùng đất Bến Tre.

Betrimex định hướng phát triển sản phẩm từ trái dừa như thế nào?

Để mang nước dừa đi xa hơn, tiếp cận với đông đảo người tiêu dùng hơn, Betrimex cần phải “gỡ rối" những nhu cầu phức tạp như sản phẩm có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên, giữ được hương vị thơm ngon, đảm bảo an toàn thực phẩm và phù hợp với lối sống bận rộn, cần đến sự tiện lợi.

Và câu trả lời chính là đưa nước dừa tươi vào các hộp đóng sẵn mang nhãn hiệu Cocoxim.

Betrimex quyết định đầu tư công nghệ tiệt trùng UHT (Ultra-high temperature processing) và “ép lạnh”, cho phép giữ nguyên hương vị tươi ngon của nước dừa mà không cần đến sự can thiệp của chất bảo quản hay chất tạo màu. Vỏ hộp được kết cấu từ 6 lớp vật liệu, có thể tái chế, kết hợp với nắp vặn thông minh “Dream Cap" tiện dụng mọi lúc mọi nơi.

Cocoxim trở thành dòng sản phẩm đột phá, là thức uống hằng ngày, đặc biệt vào những ngày hè nóng bức. Hơn nữa, Cocoxim còn thay đổi quan điểm của người tiêu dùng cho rằng nước dừa đóng hộp thì không ngon bằng nước dừa tươi lấy trực tiếp từ quả.

Đây là bước đi đầu tiên nhằm hiện thực hóa mục tiêu tạo ra giá trị gia tăng từ cây dừa và nâng tầm giá trị nông sản Việt.

Đến năm 2017, sản phẩm nước dừa Cocoxim đã xuất khẩu và bắt đầu được khách hàng quốc tế tại những thị trường khó tính như châu Âu, Nhật, Mỹ… chấp nhận.

Năm 2018, với nguồn lực sẵn có từ dự án “10.000ha vườn dừa organic cho nông dân”, Betrimex tiếp tục ra mắt dòng sản phẩm Nước dừa nguyên chất organic theo tiêu chuẩn quốc tế, đầu tư dây chuyền sản xuất dầu dừa và nước cốt để đa dạng hóa sản phẩm Cocoxim.

Ngày nay, Cocoxim không chỉ phủ sóng toàn quốc mà còn có mặt tại hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có các thị trường lớn như Mỹ, Anh, Đức, New Zealand, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Đông…

Tiêu chuẩn organic của nước ngoài mà chị đề cập đến được biết là rất khắt khe và nhiều tiêu chí. Vậy khi tham gia vào Dự án vườn dừa organic của Betrimex, người nông dân được lợi gì?

Tôn chỉ của chúng tôi là “Kinh doanh phải tồn tại hài hòa với môi trường tự nhiên và trở thành một doanh nghiệp tốt”. Chúng tôi phát triển Betrimex với sứ mệnh tạo ra mối quan hệ hài hòa, bền vững giữa doanh nghiệp và người nông dân, luôn thấu hiểu và đồng hành, giúp họ gắn bó cùng cây dừa và vùng đất.

Với Betrimex, nông dân được bao tiêu, thu mua sản phẩm với mức giá tốt nhất. Điều này vừa tạo sự ổn định về vùng nguyên liệu và khía cạnh đời sống của người nông dân cũng được bảo đảm, từ đó họ sẽ yên tâm sản xuất.

Cán bộ kỹ thuật của chúng tôi cũng thường xuyên trao đổi và hướng dẫn để người nông dân thực hiện các phương pháp canh tác hữu cơ theo các tiêu chuẩn quốc tế. Lối canh tác thể hiện sự tôn trọng, yêu mến đất mẹ và cũng là cách duy nhất để phát triển bền vững.

Các sản phẩm hữu cơ luôn được thị trường quốc tế đánh giá cao, mang lại giá trị gia tăng và lợi nhuận hấp dẫn giúp người nông dân an tâm phát triển cây dừa một cách lâu dài. Đến nay, vườn dừa organic của Betrimex đã phát triển được 7.000 ha và hướng tới mục tiêu 10.000 ha trong năm 2025.

Bên cạnh đó, Betrimex là đơn vị đầu tiên tổ chức thực hiện đánh giá giấy chứng nhận Fairtrade cho người nông dân trồng dừa. Với chứng nhận này, nông dân trong hệ thống sẽ được nhận một mức giá hợp lý để bù đắp các khoản chi phí sản xuất. Các nhà sản xuất có thể trích một phần lợi nhuận để đầu tư trở lại vào những dự án cộng đồng, đẩy mạnh sự phát triển kinh tế xã hội và môi trường.

Với vùng nguyên liệu rộng lớn và quy mô các đơn vị, nhà máy sản xuất như vậy thì công ty đã quản lý như thế nào để đảm bảo hiệu quả?

Bên cạnh quy mô vốn, đội ngũ lãnh đạo trẻ năng động, việc hoàn thiện mô hình vận hành và hệ thống quản lý, đi cùng với việc đưa công nghệ thông tin vào mọi hoạt động điều hành luôn là mối quan tâm hàng đầu của chúng tôi. Betrimex áp dụng ERP vào quản trị, Farmer Relationship Management (FRM) và công nghệ truy xuất nguồn gốc.

Năm 2019, Betrimex đã đầu tư và đưa vào sử dụng hệ thống ERP - SAP S4/HANA được triển khai và cung cấp bởi đối tác SAP và Deloitte với sự tham gia của các chuyên gia và nhân sự toàn cầu của họ. Ngày 06/8/2020, Dự án SAP Utilize đã được khởi động.

Mục tiêu Betrimex hướng tới là phát triển thêm nhiều sản phẩm về dừa trong tương lai và nâng tầm thương hiệu dừa Việt Nam trên thế giới. Hiện tại, Betrimex tiếp tục nghiên cứu các dòng sản phẩm khác từ cây dừa. Loại cây này cung cấp rất nhiều giá trị, ngoài các sản phẩm ẩm thực ra, hầu như tất cả các bộ phận của cây đều làm ra được những đồ dùng hữu ích đối với đời sống con người.

Xin trân trọng cảm ơn!

(*) ICC: International Coconut Community - Cộng đồng Dừa Quốc tế