13:08 13/02/2023

Bình Thuận quyết di dời hoặc thu hồi dự án thủy điện La Ngâu

Châu Anh

Bình Thuận là một trong những tỉnh thường xuyên bị khô hạn. Chính vì thế, công trình thủy lợi hồ chứa nước La Ngà 3 rất quan trọng, cần thiết và được ưu tiên hàng đầu…

Lãnh đạo tỉnh Bình Thuận kiểm tra dự án hồ La Ngà 3
Lãnh đạo tỉnh Bình Thuận kiểm tra dự án hồ La Ngà 3

Vừa qua, lãnh đạo UBND tỉnh Bình Thuận và một số đại diện sở, ban ngành của địa phương này đã có buổi khảo sát thực tế và nghe báo cáo dự án hồ La Ngà 3 tại xã La Ngâu, huyện Tánh Linh. 

Theo ông Phan Văn Đăng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Thuận, dự án hồ La Ngà 3 là công trình trọng điểm của địa phương này, có ý nghĩa quan trọng để thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Bình Thuận, do đó yêu cầu đặt ra là phải kiên quyết di dời hoặc thu hồi dự án thủy điện La Ngâu do chồng lấn với dự án hồ La Ngà 3.

Để thực hiện được điều này, lãnh đạo UBND tỉnh Bình Thuận yêu cầu Sở Công Thương Bình Thuận chủ trì, phối hợp với Tổ công tác tư vấn nghiên cứu, tham mưu UBND tỉnh giải quyết dứt điểm các vấn đề còn vướng mắc liên quan đến dự án thủy điện La Ngâu để dự án hồ La Ngà 3 sớm được triển khai thực hiện.

Sở Nội vụ chủ trì phối hợp với UBND huyện Tánh Linh và UBND huyện Hàm Thuận Bắc tiến hành rà soát để có kế hoạch cụ thể bổ sung, chỉnh sửa về địa giới hành chính các khu vực bị ảnh hưởng bởi dự án hồ La Ngà 3; đồng thời lên phương án di dời, tái định cư các hộ dân dân bị ảnh hưởng bởi dự án.

Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 7 và Tổ tư vấn nghiên cứu phối hợp tốt với tỉnh Bình Thuận trong việc xúc tiến, hoàn chỉnh các hồ sơ, thủ tục cần thiết liên quan đến dự án hồ La Ngà 3 để trình các cấp có thẩm quyền.

Sở Tài Nguyên và Môi trường triển khai hoàn thiện kế hoạch sử dụng đất 2023; dự án khu tái định cự phục vụ hồ La Ngà 3; chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng phục vụ dự án hồ La Ngà 3.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp với các Sở, ngành chức năng có liên quan hoàn chỉnh nội dung báo cáo việc đầu tư dự án hồ La Ngà 3 để tham mưu UBND tỉnh báo cáo Ban Thường vụ Tỉnh ủy.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bình Thuận, dự án hồ La Ngà 3 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong Chiến lược thủy lợi Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 tại Quyết định số 33/QĐ-TTg ngày 07/01/2020 và trong các quy hoạch đã được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND tỉnh Bình Thuận phê duyệt.

Hồ La Ngà 3 có dung tích toàn bộ khoảng 470 triệu m3 nước, với nhiệm vụ đảm bảo cấp 1.011 triệu m3 nước tưới cho 77.615 ha thuộc tỉnh Bình Thuận và Đồng Nai; cấp 300.000 m3/ngày nước sinh hoạt, công nghiệp, du lịch và dịch vụ cho tỉnh Bình Thuận; cấp 300.000 m3/ngày nước sinh hoạt cho tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu; phát điện (sau hồ) với công suất lắp máy 34MW (dự kiến cung cấp điện lượng khoảng 152,2 triệu KWh/năm).

Trên cơ sở đó, ngày 26 tháng 8 năm 2020, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Quyết định số 3386/QĐ-BNN-KH giao Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 7 (thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT) thực hiện nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư Dự án hồ La Ngà 3, tỉnh Bình Thuận.

Tổng diện tích đất thu hồi để xây dựng công trình là 2.128,2 ha. Thống kê sơ bộ cho thấy, hồ chứa sẽ làm ngập tất cả các hộ hiện đang sinh sống tại các bản 1, 2 của xã La Ngâu; hầu hết các hộ của bản 3 xã La Ngâu. Dân số bị ảnh hưởng bởi dự án tại thời điểm tháng 5 năm 2021 theo phương án kiến nghị là 588 hộ/2.140 nhân khẩu. Dự báo đến năm 2025 là 647 hộ/2.388 khẩu. Ngoài ra, một số cơ quan, đơn vị Nhà nước, cơ sở giáo dục, trạm y tế... cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi dự án.

Có 2 phương án tái định cư, phương án 1 sẽ thu hồi khoảng 600 ha tại khu vực Đan Lâm (xã La Dạ, huyện Hàm Thuận Bắc), hiện đang sản xuất cây công nghiệp lâu năm và đã được giao sản xuất ổn định lâu dài của 510 hộ dân sở tại thuộc thôn 2 với 180 hộ và thôn 3 với 330 hộ để xây dựng khu tái định cư tập trung. Đồng thời, đầu tư đồng bộ các điểm dân cư nông thôn và khu trung tâm xã theo tiêu chuẩn xã nông thôn mới. 

Phương án 2 sẽ thu hồi khoảng 941 ha tại khu vực Đan Quách (xã La Dạ, huyện Hàm Thuận Bắc) hiện đang là rừng tự nhiên sản xuất, thuộc lâm phần của Ban Quản lý rừng phòng hộ Hàm Thuận - Đa Mi để xây dựng khu tái định cư, định canh tập trung. Đầu tư đồng bộ các điểm dân cư nông thôn và khu trung tâm xã theo tiêu chuẩn xã nông thôn mới.

Đến nay, Báo cáo nghiên cứu tiền khả thị dự án hồ La Ngà 3 đã được Ban Quản lý Đầu tư và Xây dựng thủy lợi 7 hoàn chỉnh và trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tại Tờ trình số 1515/TTr-BQL-BT ngày 30/11/2021. Tuy nhiên, do vướng mắc liên quan đến dự án Thủy điện La Ngâu nên đến nay, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chưa xem xét, thẩm định Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án.

Khu nhà điều hành dự án Thủy điện La Ngâu bỏ hoang từ năm 2010 
Khu nhà điều hành dự án Thủy điện La Ngâu bỏ hoang từ năm 2010 

Được biết, dự án Thủy điện La Ngâu (công suất 46MW, nằm trong lòng hồ La Ngà 3) do Công ty cổ phần Thủy điện La Ngâu làm chủ đầu tư chưa được đưa ra khỏi Quy hoạch điện lực quốc gia. Thực tế, dự án Thủy điện La Ngâu sau khi triển khai một số hạng mục phụ đã ngưng hoàn toàn từ năm 2010; nhà điều hành dự án cũng đã bỏ hoang, xuống cấp nghiêm trọng. 

Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Thuận, UBND tỉnh Đồng Nai đã nhiều lần kiến nghị Thủ tướng đưa Thủy điện La Ngâu ra khỏi Quy hoạch điện lực quốc gia để Bộ NN-PTNT và tỉnh xây dựng Hồ chứa nước La Ngà 3.

Tuy nhiên, trong dự thảo Quy hoạch điện VIII trình Thủ tướng phê duyệt, Bộ Công thương vẫn giữ nguyên Quy hoạch thủy điện La Ngâu nằm trong lòng hồ La Ngà 3. Nếu Quy hoạch điện VIII được phê duyệt, hồ chứa nước La Ngà 3 sẽ không thể xây dựng được.

Bên cạnh đó, Bình Thuận cũng cần chuyển đổi 686,6ha rừng, trong đó đa phần là rừng tự nhiên và rừng đặc dụng, để thực hiện dự án Hồ chứa nước La Ngà 3 và đang chờ Quốc hội quyết định chủ trương. Tương tự, việc chuyển đổi 122,2ha lúa nằm trong dự án còn phải chờ Thủ tướng chấp thuận.