Bộ Công Thương: Hồ thủy điện miền Trung dung tích nhỏ, đập tràn tự do

Đây khẳng định của lãnh đạo Bộ Công Thương trong buổi họp báo chiều ngày 16/10.

Bộ Công Thương cho hay, trong đợt mưa những ngày qua, từ ngày 5-12/10, tổng lượng mưa Hà Tĩnh, Bình Định trên 500 mm, Quảng Trị có nơi 1.800 mm, Quảng Nam 1400 mm. Đặc biệt Thừa Thiên Huế có nơi đạt trên 2.000mm. Chỉ trong hơn 1 tuần, lượng mưa ở Huế xấp xỉ bằng cả mùa mưa ở đây, gây ngập lụt nhiều vùng, thiệt hại nặng về tài sản, người.

Khu vực miền Trung có địa hình dốc, mỏng. Trong khi đó đa số là các hồ nhỏ, đập tràn tự do và không có dung tích phòng lũ. Còn các hồ lớn như: Sông Tranh, Quảng Trị, A Vương, A Lưới… đều có dung tích phòng lũ từ 30-150 triệu m3; được quy định mức đón lũ. Các hồ này hiện đều duy trì mức đón lũ để làm chậm, giảm lũ hạ du.

Theo ông Tô Xuân Bảo, Phó Cục trưởng Cục Kỹ thuật An toàn và Môi trường công nghiệp – Bộ Công Thương, thời gian tới, Bộ sẽ rà soát, chỉ đạo các địa phương, ứng phó thiên tai để đảm bảo chủ động, lường được các tình huống có thể xảy ra. Bộ tiếp tục hoàn thiện cơ sở dữ liệu quốc gia về hồ chứa để giám sát vận hành các hồ chứa thủy điện. 

Về các dự án thủy điện, ông Đỗ Đức Quân, Phó Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho hay, liên quan đến lũ lụt do thủy điện vừa qua, về quy hoạch, phía Bộ đã rà soát và xuống các tỉnh, địa phương rà soát, loại bỏ các dự án ảnh hưởng môi trường, chiếm đất rừng… 

Đặc biệt từ 2016 đến nay, tất cả các dự án thủy điện nhỏ, liên quan đến rừng tự nhiên, không có dự án nào được bổ sung quy hoạch. Các dự án được bổ sung quy hoạch đều được kiểm soát rất kỹ về đất, rừng.

Các diện tích chiếm đất trước đây từ 4-5ha/MW thì hiện chỉ còn bình quân 1-2ha/MW, các tỉnh, địa phương cũng đã nhận thức rất tốt vấn đề này. Theo thống kê từ 2017, diện tích chiếm đất chưa đến 2ha cho 1 MW.

"Chúng tôi đã có các chỉ thị thực hiện nghiêm túc, không có dự án nào được quy hoạch chiếm đất rừng tự nhiên; không bổ sung các dự án dưới 3 MW vào quy hoạch nữa. Ngoài ra, cảnh báo của Bộ Tài nguyên Môi trường với các dự án thủy điện liên quan đến bồi lắng, dòng chảy… thì đều được Bộ Công Thương lưu ý khi xem xét quy hoạch", ông Quân nói. 

Về nguyên tắc xả lũ, ông Tô Xuân Bảo cho hay, tại khu vực miền Trung nhiều hồ thủy điện có dung tích nhỏ, không có khả năng phòng lũ. Khi nước về qua các tổ máy phát điện sẽ trực tiếp tràn xuống hạ du. Còn các hồ có dung tích lớn, có khả năng nước cắt lũ, xả lũ, việc chỉ đạo điều hành nằm trong điều hành liên hồ. Các hồ có dung tích phòng lũ thì nguyên tắc trong mùa lũ phải đưa lượng nước về mức đảm bảo phòng lũ, báo cho Ban phòng chống thiên tai tỉnh để duy trì mực nước đón lũ, làm chậm, giảm lũ về hạ du. Đó là nguyên tắc vận hành.

Trong các mùa lũ, Bộ đều có các văn bản chỉ đạo điều hành vận hành các hồ đúng quy định, thông báo tới hạ du, phối hợp với chính quyền địa phương để giảm thiểu tác động tới hạ du. Bộ Công Thương cũng liên tục theo dõi mực nước, lưu lượng nước về hồ để có báo cáo với Ban chỉ đạo phòng chống thiên tai về điều hành các hồ chứa.

Những ngày qua, mưa lũ lớn ở miền Trung đã và đang gây thiệt hại rất lớn về người và tài sản. Tính đến 16/10, lực lượng cứu hộ vẫn tiếp tục tìm kiếm 16 công nhân mất tích ở thuỷ điện Rào Trăng 3. 

Trước đó, lực lượng chức năng đã tìm thấy 13 thi thể thành viên của Đoàn công tác gặp nạn tại trạm bảo vệ rừng 67. Tất cả các thi thể đã được đưa về Bệnh viện Quân y 268 ở thành phố Huế và đã xác định được danh tính.