Tối 22/7, Bộ Tài chính thông tin tới báo chí về một số vấn đề được dư luận, xã hội, báo chí quan tâm liên quan đến Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế).

Theo đó, một điểm đáng chú ý là đề xuất thay đổi cách tính thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế). Theo phương án mới, thuế sẽ được tính trên phần thu nhập thực nhận, thay vì tính theo giá trị chuyển nhượng như hiện nay.

Theo quy định hiện hành, cá nhân chuyển nhượng bất động sản phải nộp 2% thuế thu nhập cá nhân tính trên tổng giá bán từng lần.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho biết thời gian qua nhiều ý kiến cho rằng phương pháp này chưa phản ánh đúng bản chất giao dịch, đặc biệt khi giá bán không cao hơn giá mua, hoặc giao dịch không phát sinh lợi nhuận. 

Từ đó, Bộ Tài chính đưa ra phương án bổ sung: tính thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ 20% trên phần chênh lệch giữa giá bán và giá mua bất động sản, sau khi trừ đi các chi phí hợp lệ. Mục tiêu là đảm bảo công bằng hơn giữa các đối tượng nộp thuế và sát thực tế thu nhập phát sinh.

Theo tính toán sơ bộ, mức thuế phải nộp theo phương án mới về tổng thể sẽ không chênh lệch nhiều so với phương pháp hiện hành.

"Qua tính toán, so với mức thuế 2% trên giá chuyển nhượng đang áp dụng hiện nay, việc thu thuế 20% trên thu nhập tính thuế sẽ điều tiết thuế đảm bảo ở mức tương đương. Trong một số trường hợp (chênh lệch giữa giá bán và giá mua ít hơn, không phát sinh thu nhập hoặc bị lỗ), việc thu 20% trên thu nhập sẽ có lợi hơn cho cá nhân, điều tiết việc thu thuế đúng theo thu nhập thực tế của hoạt động giao dịch bất động sản", Bộ Tài chính giải thích. 

Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp cụ thể, như khi giá bán gần bằng hoặc thấp hơn giá mua, cá nhân có thể được giảm nghĩa vụ thuế. Việc này cũng góp phần điều tiết thu ngân sách một cách hợp lý và minh bạch hơn.

Dù vậy, Bộ Tài chính khẳng định phương pháp tính mới cần được triển khai theo lộ trình phù hợp, đồng bộ với việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu về đất đai, giao dịch bất động sản và hệ thống công nghệ thông tin phục vụ công tác quản lý thuế. Điều này nhằm bảo đảm cơ quan thuế có đầy đủ thông tin để xác định đúng thu nhập và số thuế phải nộp.

Cùng với đề xuất trên, Dự thảo cũng đưa ra phương án áp dụng thuế thu nhập cá nhân theo thời gian nắm giữ bất động sản. Cụ thể, những bất động sản chuyển nhượng trong thời gian ngắn có thể bị đánh thuế cao hơn so với tài sản giữ lâu dài. Đây là biện pháp nhằm hạn chế đầu cơ, lướt sóng – những yếu tố được cho là gây bất ổn thị trường thời gian qua.

Bộ Tài chính cho biết chính sách này tham khảo kinh nghiệm từ nhiều quốc gia, nơi thuế thu nhập cá nhân được sử dụng như công cụ điều tiết hành vi đầu tư ngắn hạn và khuyến khích giao dịch bền vững. Tuy nhiên, việc áp dụng tại Việt Nam sẽ tiếp tục được nghiên cứu để phù hợp với điều kiện thực tiễn.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân thay thế lần này cải cách tổng thể 6 nhóm chính sách, bao gồm:  điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từng phần, tăng mức giảm trừ gia cảnh, sửa đổi các khoản miễn giảm thuế, và hoàn thiện các quy định về thời điểm xác định thu nhập chịu thuế. Theo Bộ Tài chính, đây là bước cải cách toàn diện nhằm cập nhật chính sách theo bối cảnh kinh tế - xã hội hiện nay và những năm tới.

Bộ Tài chính đang tiếp tục lấy ý kiến từ các bộ, ngành, địa phương, tổ chức và người dân. Sau khi tổng hợp đầy đủ, cơ quan này sẽ trình phương án hoàn thiện lên các cấp có thẩm quyền để xem xét, quyết định.