"Trên thực tế, rất nhiều người nói hệ thống thông tin của chúng ta không an toàn vì có nhiều thông tin độc hại, thì phải thanh lọc nó chúng ta mới khỏe mạnh được. Đấy là mục tiêu chúng tôi xây dựng luật".

Thượng tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an trao đổi về quan điểm tiếp cận của cơ quan soạn thảo khi xây dựng  dự án Luật An ninh mạng tại buổi thảo luận tổ chiều 13/11 của Quốc hội.

Vấn đề rất khó

Nhấn mạnh an ninh mạng là vấn đề rất khó, Bộ trưởng nêu rõ đây là vấn đề an ninh phi truyền thống, đang là sự quan tâm chung của quốc tế, của tất cả các diễn đàn song phương, đa phương. Liên Hợp Quốc cũng cho rằng đây là vấn đề rất lớn của cộng đồng quốc gia. Diễn đàn liên minh Nghị viện Thế giới cũng đã có tới mấy chuyên đề bàn về an ninh mạng mà Quốc hội Việt Nam cũng đã tham gia. Các tổ chức quốc tế, khu vực như: APEC, ASEM, ASEAN cũng đã bàn về vấn đề này...

An ninh mạng là vấn đề không một Quốc gia nào trên thế giới không phải xử lý, và không một quốc gia đơn lẻ nào có giải quyết được. Nó đòi hỏi phải có sự đoàn kết, thống nhất của các Quốc gia mới xử lý được vấn đề này, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng thì kể cả những nước hùng mạnh về kỹ thuật, công nghệ, tài chính như Mỹ cũng phải khởi động hợp tác để giải quyết vấn đề an ninh mạng.

Ghi nhận ở một số tổ thảo luận cho thấy đại biểu cho rằng cần phân chia rạch ròi các lĩnh vực, và Luật An ninh mạng chỉ điều chỉnh những vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia. Liên quan đến vấn đề này, ông Tô Lâm trao đổi, internet, công nghệ thông tin đã đi vào mọi mặt của đời sống xã hội, không còn lĩnh vực gì tách riêng ra được.

Chúng ta có chia ra một số lĩnh vực trọng tâm - như một số đại biểu đề cập: quốc phòng, an ninh, điện lực, hàng không, ngân hàng... Đó là những vấn đề có thể nhìn thấy được, nhưng cơ quan soạn thảo thấy rằng an ninh mạng đã đi vào tất cả ngõ ngách của đời sống xã hội và luật phải phúc đáp được yêu cầu điều chỉnh đó, Bộ trưởng nói.

Không thể cản trở

Thượng tướng Tô Lâm khẳng định: "mạng đã làm biến đổi nhiều mặt quan hệ xã hội, tác động vào sản xuất, đời sống, giúp năng suất lao động tăng cao, đẩy mạnh giao lưu văn hóa - xã hội. Không thể ngăn chặn, cản trở được sự phát triển của thông tin mạng, internet vì bất kể lý do gì. Nếu vì đảm bảo an ninh mạng mà chúng ta không sử dụng mạng, không ứng dụng tiến bộ mạng thì rõ ràng rất lạc hậu, không thể chơi được với ai, không thể hội nhập với thế giới. Nhu cầu ứng dụng tiến bộ của công nghệ là một xu thế không thể cưỡng lại".

Bộ trưởng so sánh, dòng chảy của thông tin mạng giống như hệ tuần hoàn của cơ thể con người. Mạch máu đó, hệ tuần hoàn càng lưu thông được, càng phát triển tốt thì cơ thể càng khỏe mạnh. Chúng ta không thể ngăn được dòng tuần hoàn đó, nó phải phát triển lên vì nó nuôi sống con người, cung cấp thông tin để chúng ta tiến bộ. Vấn đề an ninh, an toàn ở đây là làm sao để hệ tuần hoàn đó không bị nghẽn mạch, không bị đột quỵ. Dòng máu đó làm sao phải nhiều ô xy, nhiều chất dinh dưỡng thì mới nuôi được cơ thể; chứ máu đỏ thì ít, máu đen thì nhiều, oxy ít, cacbonic nhiều thì hệ thần kinh bị ảnh hưởng ngay, cơ thể sinh bệnh ngay. Nôm na là đảm bảo an ninh mạng là làm sao chúng ta giữ được hệ tuần hoàn thông suốt, Bộ trưởng diễn giải.

Vẫn liên quan đến sự cần thiết ban hành luật, Bộ trưởng nói: "chúng tôi quan niệm rõ ràng là chúng ta cần ứng dụng công nghệ và phải phát triển hơn nữa. Chúng ta còn rất nhiều tiềm năng. Chính phủ đang phát triển Chính phủ điện tử; cách mạng công nghệ 4.0 là ứng dụng tiến bộ về công nghệ thông tin, internet vào đời sống... Tuy nhiên, cuộc chơi chung đó cũng bộc lộ rất nhiều nguy cơ về mất an ninh nếu chúng ta không làm chủ được. Chúng ta chưa phát triển được bao nhiêu cả mà còn đang rất băn khoăn, lo lắng về an ninh. Phát triển đến đâu, an ninh an toàn phải đi theo đến đấy, phải song hành được với nhau. Chúng tôi xây dựng luật này nhằm đảm bảo chúng ta ứng dụng được những tiến bộ mới một cách an toàn nhất".

Đảm bảo an toàn cho từng cá nhân

Phiên thảo luận tổ chiều 13/11 ngoài dự án Luật An ninh mạng còn có Luật Bảo vệ bí mật nhà nước.

Thượng tướng Tô Lâm phân tích, an ninh mạng khác với bí mật Nhà nước, có phạm vi rộng hơn nhiều.

Chúng ta phải đảm bảo kể cả bí mật đời tư của người dân, hoạt động của từng cá nhân tham gia vào không gian mạng đều phải được đảm bảo an ninh, an toàn, chứ không phải chỉ là vấn đề an ninh chung của quốc gia, ông Lâm phát biểu.

Bộ trưởng cũng bày tỏ rõ quan niệm, đảm bảo an ninh mạng không một cơ quan nào có thể đứng ra tự đảm nhiệm, mà phải toàn xã hội đóng góp vào.

Luật này ra đời để huy động được toàn bộ xã hội, để mọi người hiểu được thế nào là An ninh mạng, hiểu được thế nào là nguy cơ và hiểu được trách nhiệm của mình làm gì để đảm bảo an ninh mạng. Luật phải đạt được yêu cầu đó, ông Lâm nhấn mạnh.