Cải cách chính sách, hướng tới bảo hiểm xã hội toàn dân
Trong thời gian qua, việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội vẫn còn một số khó khăn, hạn chế
Nhấn mạnh tại Tọa đàm "Cải cách chính sách bảo hiểm xã hội - Hướng tới bảo hiểm xã hội toàn dân" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, bà Nguyễn Thị Minh, Tổng giám đốc Bảo hiểm Xã hội Việt Nam cho rằng, việc mở rộng đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội không phải của riêng ngành bảo hiểm xã hội, mà của cả hệ thống chính trị…
Trong thời gian qua, việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật về bảo hiểm xã hội vẫn còn một số khó khăn, hạn chế như: độ bao phủ tăng chậm, chưa hướng đến bảo hiểm xã hội toàn dân, sự kết nối giữa chính sách bảo hiểm xã hội và các chính sách xã hội khác chưa đồng bộ, chặt chẽ; Bảo hiểm xã hội bắt buộc còn bỏ sót một số nhóm đối tượng có nhu cầu và có khả năng tham gia;...
Để khắc phục tình trạng trên, từng bước mở rộng vững chắc diện bao phủ, hướng tới mục tiêu bảo hiểm xã hội toàn dân, Nghị quyết số 28-NQ/TW Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội đã ra đời. Việc Đảng, Nhà nước cải cách, mở rộng chính sách bảo hiểm xã hội chính là mở ra thêm cơ hội cho toàn dân tiếp cận với hệ thống an sinh xã hội và "Hướng tới bảo hiểm xã hội toàn dân". Tuy nhiên, đi cùng với đó là rất nhiều khó khăn, thách thức được đặt ra.
Theo bà Nguyễn Thị Minh, khi ban hành Nghị quyết 28, Trung ương cũng đã xác định trách nhiệm thực hiện của tất cả các cấp, các ngành. Tuy nhiên, với trách nhiệm là cơ quan thực hiện, dù công việc phải đảm đương rất lớn, nhưng ngành bảo hiểm xã hội vẫn quyết tâm thực hiện tốt nhất nhiệm vụ này.
Hiện nay, tỉ lệ người dân tham gia bảo hiểm xã hội còn thấp do nhiều nguyên nhân (cả chủ quan và khách quan). Bất kỳ quốc gia nào, khi phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội phải căn cứ vào tình hình kinh tế- xã hội và nguồn lực Nhà nước.
Trong điều kiện nhất định, Nghị quyết 28 đã điều chỉnh lộ trình thực hiện phù hợp; do đó làm sao để mỗi người dân nhận thức rõ về tính ưu việt, quyền lợi chế độ của chính sách này, thì việc thực hiện mới thành công.
"Với lộ trình như vậy cũng như sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, người dân sẽ hiểu chính sách này. Mặc dù rất khó khăn, nhưng chúng tôi cũng xác định cố gắng rất nhiều mới có thể phục vụ được, góp phần đạt được mục tiêu mà Nghị quyết đã đề ra" bà Minh khẳng định.
Đồng tình với nhận định trên, ông Bùi Sỹ Lợi, Phó chủ nhiệm Uỷ ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội cho biết thêm, Nghị quyết Trung ương lần này đã nhấn mạnh đến vai trò của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị- xã hội và chính quyền các cấp. Qua giám sát cho thấy, Luật bảo hiểm xã hội đã quy định, hàng năm Hội đồng Nhân dân các cấp phải ghi chỉ tiêu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, giải quyết việc làm trong chỉ tiêu kinh tế - xã hội của tỉnh.
Tuy nhiên, nhiều địa phương không giao chỉ tiêu này, không đôn đốc, thậm chí chính quyền địa phương không vào cuộc, thì mỗi mình ngành bảo hiểm xã hội không thể làm chuyển biến nhận thức của người dân được. Việc này đòi hỏi cả hệ thống chính trị vào cuộc.
"Nghị quyết 28 lần này sẽ phải triển khai đúng tinh thần của nó, đến từng cấp ủy Đảng, chính quyền, đến tận các chi bộ để thực hiện. Chúng ta phải làm chuyển biến nhận thức của người dân, để họ thực sự thấy được tính ưu việt của Đảng và Nhà nước về an sinh xã hội. Chúng ta phải hiểu rằng, người dân tham gia vào hệ thống an sinh xã hội không chỉ là quyền, mà còn là trách nhiệm đối với xã hội", ông Lợi nói.
Theo ông Bùi Sỹ Lợi, việc Trung ương ban hành Nghị quyết 28-NQ/TW vừa là cơ hội, vừa là thách thức cho các bộ, ngành và cấp ủy, chính quyền nói chung và bảo hiểm xã hội Việt Nam nói riêng trong việc hoạch định, xây dựng chính sách, pháp luật hướng tới thực hiện mục tiêu bảo hiểm xã hội toàn dân.
Thách thức chính là Việt Nam trải qua nhiều giai đoạn thực hiện chính sách bảo hiểm xã hội và cũng đã nỗ lực rất nhiều, nhưng tại sao xu hướng người dân tham gia bảo hiểm xã hội với tốc độ chậm. Còn về cơ hội, Nghị quyết 28-NQ/TW đã mở ra thời kỳ mới để mọi người đều được tham gia vào hệ thống bảo hiểm xã hội. Mô hình bảo hiểm xã hội mới, từ đơn tầng sang đa tầng.
"Đây là sự linh hoạt kết nối hệ thống, để chúng ta đảm bảo bảo hiểm xã hội cho toàn dân. Đây là quan điểm, mục tiêu và định hướng của Đảng và Nhà nước ta...", ông Lợi nhấn mạnh.
Đồng quan điểm, bà Nguyễn Thị Minh cũng nhận định, cải cách bao giờ cũng là sự thay đổi sâu rộng. Song, việc này cũng tạo ra nhiều thách thức, nhất là với các cơ quan liên quan trong việc thực hiện chính sách. Qua Nghị quyết 28 cho thấy, khối lượng công việc của ngành bảo hiểm xã hội sẽ lớn hơn, đòi hỏi tinh thần thái độ phục vụ tốt hơn và quy trình nghiệp vụ hướng đến người dân phải thuận lợi hơn.
Đặc biệt, dù đặt ra những thách thức, nhưng việc cải cách cũng tạo ra cơ hội để các ngành, các cấp thực hiện tốt hơn công việc của mình.