Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TP.HCM tại hội thảo lấy ý kiến các chuyên gia trong ngành tài chính thuộc các viện, trường, ngân hàng, các quỹ tài chính trong nước và quốc tế về xây dựng Đề án Chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối trên địa bàn TP.HCM chiều 22/5. Hội thảo do Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM phối hợp Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TP.HCM tổ chức. 

TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI, CẢI THIỆN MÔI TRƯỜNG ĐẦU TƯ

Tại hội thảo, Phó Vụ trưởng Vụ Quan hệ kinh tế và Khoa học công nghệ Ủy ban Nhà nước về Người Việt Nam ở nước ngoài Nguyễn Hoài Anh nhìn nhận, nguồn lực kiều hối đã và đang trở thành một nguồn lực có vị trí rất quan trọng trong tổng thể các nguồn lực từ bên ngoài. Thống kê cho thấy, nguồn kiều hối thường xuyên đạt trên 10 tỉ USD/năm, lên tới 17 tỉ USD/năm 2019. Ngay sau đại dịch Covid-19, dòng kiều hối đã nhanh chóng tăng trở lại, năm 2022 đạt 18 tỉ USD.

Theo ông Nguyễn Hoài Anh, cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài đang tiếp tục phát triển về quy mô; vị thế chính trị, kinh tế, xã hội. Nguồn lực kiều bào còn tiềm năng lớn chưa được khai thác. Cùng với sự phát triển của quan hệ giữa Việt Nam và các nước, nhiều người thuộc thế hệ trẻ mong muốn gắn bó với cội nguồn, tìm kiếm cơ hội làm việc, kinh doanh tại Việt Nam. 

Ngoài ra, trong thời gian tới, cần quán triệt sâu sắc quan điểm của Đại hội XIII của Đảng về phát huy mạnh mẽ mọi nguồn lực, mọi tiềm năng sáng tạo của nhân dân để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; trong đó xác định kiều bào là một nguồn lực có ý nghĩa quan trọng trong tổng thể các nguồn lực từ bên ngoài cần được tranh thủ.

“Nhiệm vụ đặt ra thời gian tới là cần đồng bộ hóa, triển khai toàn diện, nhất quán, thông suốt, có hệ thống các chủ trương, chính sách, biện pháp về tranh thủ nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài từ Trung ương đến địa phương; tạo động lực, cải thiện môi trường kinh doanh, đầu tư, tạo lập hạ tầng tài chính vững mạnh, giải quyết những vướng mắc trong các lĩnh vực liên quan đến quyền và lợi ích chính đáng, thiết thân của người Việt Nam ở nước ngoài”, Nguyễn Hoài Anh khẳng định.

Đối với TP.HCM, 5 năm trở lại đây, nguồn kiều hối chuyển về luôn chiếm tỷ trọng cao so với cả nước. Năm 2018, kiều hối chuyển về TP.HCM là 4,7 tỷ USD; năm 2019 là 5,5 tỷ USD; năm 2020 là 6,1 tỷ USD. Riêng năm 2021 đạt mức cao nhất, lên đến 7,1 tỷ USD (tăng 16%). Sang năm 2022, TP.HCM vẫn là địa phương dẫn đầu cả nước về lượng kiều hối với 6,6 tỷ USD và trong quý I năm 2023 lượng kiều hối về thành phố tiếp tục tăng trưởng tích cực với gần 2,2 tỷ USD, tăng 19,41% so với cùng kỳ năm 2022.

Theo ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TP.HCM, lượng kiều hối chuyển về thành phố cao so với cả nước, ngoài yếu tố cơ chế, chính sách thu hút kiều hối của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, thì vai trò, vị trí thành phố là trung tâm kinh tế lớn của cả nước có tác động quan trọng, thu hút nguồn kiều hối chuyển về trong suốt thời gian qua. Do đó, cần tiếp tục củng cố và phát huy. Đồng thời, cần tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, thu hút các nguồn vốn đầu tư, thu hút nguồn kiều hối chuyển về để đầu tư phát triển sản xuất kinh doanh nhất là các lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa, lĩnh vực công nghệ; phát triển kinh tế xanh…;

Thời gian tới, Ngân hàng Nhà nước - chi nhánh TP.HCM tiếp tục phát huy lợi thế của thành phố là trung tâm kinh tế của cả nước, tạo điều kiện thuận lợi, cải thiện môi trường đầu tư để thu hút kiều hối, góp phần phát triển TP.HCM trở thành thành phố văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Đồng thời, cần phải tiếp tục khơi dậy lòng yêu nước, khuyến khích kiều bào, người Việt Nam ở nước ngoài, để thu hút nguồn kiều hối về TP.HCM.

CHÍNH SÁCH THU HÚT, PHÁT HUY NGUỒN LỰC KIỀU HỐI

Kiều hối là nguồn lực vàng cho tăng trưởng và phát triển kinh tế đất nước. Đây là nguồn ngoại tệ, với bản chất là nguồn tiền thu nhập, tích lũy, tiết kiệm của kiều bào, người lao động Việt Nam ở nước ngoài gửi về cho, tặng thân nhân. Vì vậy lợi ích trong sử dụng, chi tiêu, đầu tư, kinh doanh mang lại hiệu quả và sự khác biệt rất lớn so với các nguồn vốn ngoại tệ khác.

Ông Trần Đức Hiển, Phó Chủ nhiệm phụ trách Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM khẳng định, thành phố đã có nhiều chính sách phù hợp hơn đối với người Việt Nam ở nước ngoài và người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng lao động để thu hút nhiều hơn nữa nguồn kiều hối. Đây được xem là nguồn vốn đóng góp rất lớn cho phát triển kinh tế - xã hội của thành phố. Thời gian tới, Ủy ban về người Việt Nam ở nước ngoài TP.HCM sẽ tiếp thu ý kiến đóng góp từ cơ quan quản lý, người trực tiếp gửi kiều hối, trình lãnh đạo thành phố, phê duyệt đề án chính sách thu hút và phát huy nguồn lực kiều hối trên địa bàn TP.HCM.

Tại hội thảo, các chuyên gia tài chính kinh tế, ngân hàng, các quỹ tài chính trong nước và quốc tế đã có những góp ý nhằm tạo được sự phối hợp hiệu quả trong các cơ quan, bộ, ngành, địa phương, các ngân hàng thương mại về việc thu hút, phát huy và sử dụng hiệu quả nguồn lực kiều hối.

GS Nguyễn Đình Phú, Chủ tịch Hội Doanh nhân người Việt tại Mỹ dự báo, thời gian tới, kiều hối gửi về giúp người thân sẽ có xu hướng giảm. Thay vào đó, kiều bào chuyển kiều hối về Việt Nam để làm ăn, đầu tư bất động sản... Hiện nhiều kiều bào mong muốn Nhà nước tạo điều kiện để có thể sở hữu nhà tại Việt Nam với quyền lợi như người Việt trong nước. Đồng thời, cần đẩy mạnh một số hoạt động khác, như thúc đẩy kiều hối ở hoạt động thiện nguyện, du lịch. Đây sẽ là các lĩnh vực có xu hướng sẽ tăng trong việc thu hút kiều hối, mang lại nguồn kiều hối bền vững trong tương lai.

Ông Bùi Việt, Tham tán khoa học công nghệ, Đại sứ quán Việt Nam tại Australia cho biết, quốc gia này có 350.000 người Australia gốc Việt, phần lớn kiều bào đều có trình độ, thu nhập tương đối cao so với mặt bằng chung. Do đó, việc thu hút kiều hối ở các nước phát triển, trong đó có Australia là hết sức quan trọng. Kiều bào mong muốn nguồn tài chính nhàn rỗi được đầu tư và có hiệu quả cao nhất; có thể mua nhà tại Việt Nam thuận lợi; đầu tư vào các dự án sản xuất, kinh doanh trong nước.