Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung sẽ ra sao sau bầu cử Quốc hội Mỹ?
Các chiến lược gia nói rằng khó có chuyện chủ trương “nước Mỹ trên hết” của ông Trump đi trệch hướng sau bầu cử
Kết quả cuộc bầu cử Quốc hội giữa nhiệm kỳ của Mỹ có thể ảnh hưởng nhiều đến các mục tiêu chính sách đối nội và đối ngoại của Tổng thống Donald Trump, nhưng có khả năng sẽ không tác động lớn đến chính sách thương mại của ông chủ Nhà Trắng.
Hãng tin CNBC dẫn lời các chiến lược gia nói rằng khó có chuyện chủ trương "nước Mỹ trên hết" của ông Trump đi trệch hướng sau bầu cử, dù Đảng Cộng hòa của ông để mất quyền kiểm soát Hạ viện vào tay Đảng Dân chủ và chỉ giữ được quyền kiểm soát Thượng viện.
Kết quả cuộc bầu cử, dù không nằm ngoài dự báo, được nhận định là sẽ đặt ra thách thức đối với ông Trump trong một số vấn đề như chi tiêu quân sự, quản lý người nhập cư, giảm thuế… Mặc dù vậy, về chính sách thương mại - một vấn đề mà cộng đồng quốc tế đang quan tâm nhiều nhất, ông Trump có thẩm quyền đủ lớn để đưa ra các quyết sách cho dù Quốc hội Mỹ có bị chia rẽ hay đồng lòng.
Đó là bởi "Quốc hội Mỹ không có nhiều khả năng trong việc kiểm soát chính sách thương mại", các chuyên gia phân tích thuộc RBC Capital Markets nhấn mạnh trong một báo cáo. Thay vào đó, "Phòng Bầu dục có thẩm quyền rộng lớn để đơn phương hành động" về thương mại, tức là Tổng thống có thể "tiếp tục thúc đẩy chương trình nghị sự của ông".
"Về thương mại, tình hình giữa Mỹ với Trung Quốc sẽ không có gì thay đổi, thậm chí có thể còn tệ hơn", cố vấn cấp cao Steven Okun thuộc McLarty Associates phát biểu.
Ngoài ra, giới phân tích cho rằng cả Đảng Dân chủ và Cộng hòa đều ủng hộ lập trường cứng rắn với Trung Quốc về thương mại và quyền sở hữu trí tuệ. Vì thế, ông Trump có thể nhận được sự ủng hộ lưỡng đảng trong quá trình gây sức ép đòi Bắc Kinh giảm thặng dư thương mại Trung-Mỹ.
"Đảng Dân chủ vốn là đảng có tính bảo hộ cao hơn, còn Đảng Cộng hòa cực kỳ cứng rắn trong những vấn đề liên quan đến Trung Quốc", ông David Adelman, một cựu đại sứ Mỹ ở Singapore, phát biểu.
Bởi thế, theo ông Adelman, kết quả bầu cử giữa nhiệm kỳ sẽ không ảnh hưởng đến chính sách bảo hộ mậu dịch của ông Trump, trừ trường hợp kinh tế Mỹ chịu ảnh hưởng mạnh bởi chiến tranh thương mại, khiến Quốc hội Mỹ gây sức ép buộc Nhà Trắng phải thay đổi chính sách.
Tuy nhiên, nếu ông Trump định áp thêm thuế lên hàng hóa từ Liên minh châu Âu (EU) hay rút Mỹ khỏi Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), thì Đảng Dân chủ chắc chắn sẽ tìm cách can thiệp.
"Thương mại không hẳn là một vấn đề quan trọng đối với Đảng Dân chủ, nhưng chưa chắc họ sẽ ủng hộ một cuộc chiến thương mại giữa Mỹ với các đồng minh truyền thống như EU", các chuyên gia kinh tế thuộc ngân hàng ING nhận định.
"Rút Mỹ khỏi WTO cũng khó nhận được sự ủng hộ của Đảng Dân chủ. Vì vậy, nói chung, Quốc hội Mỹ sắp tới có thể có sự phản kháng lớn hơn so với trước đây đối với chính sách thương mại của ông Trump", theo ING.