Chiều 12/8/2024, tại Hà Nội, đã diễn ra lễ chuyển giao Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) - nay là Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về Bộ Công Thương.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Đặng Hoàng An - Chủ tịch HĐTV EVN, sự kiện này đánh dấu một cột mốc quan trọng trong quá trình tái cấu trúc và phát triển của A0, đồng thời cũng là bước ngoặt đối với hoạt động của EVN cũng như tiến trình cải cách và phát triển của ngành điện lực Việt Nam.

“Việc tách A0 thành NSMO và chuyển về Bộ Công Thương không chỉ thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với ngành điện, mà còn là quá trình tất yếu phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước”, ông Đặng Hoàng An nhấn mạnh, và cho biết EVN cam kết sẽ phối hợp và hỗ trợ NSMO để tuyệt đối đảm bảo vận hành hệ thống điện an toàn, ổn định, tin cậy; đồng thời, tiếp tục nghiên cứu, kiến nghị với các cấp có thẩm quyền để triển khai các giải pháp khả thi, theo quy định của pháp luật, để hỗ trợ NSMO hoạt động ổn định, liên tục sau khi được thành lập.

Về phía Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Chủ tịch Nguyễn Hoàng Anh cũng khẳng định, việc tách A0 và thành lập NSMO trực thuộc Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp và chuyển giao về Bộ Công Thương không chỉ là một sự thay đổi về mặt cơ cấu tổ chức, mà còn là một bước tiến lớn, khẳng định sự phát triển và trưởng thành của ngành điện lực Việt Nam trong thời kỳ mới.

Là cơ quan tiếp nhận A0 (nay là NSMO), Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết việc điều độ, vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia an toàn, ổn định và tin cậy là công việc rất hệ trọng, thuộc chức năng thẩm quyền của Cơ quan quản lý Nhà nước nhằm bảo đảm khách quan, công tâm, công bằng giữa các đối tượng chịu sự tác động.

Chính vì vậy, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có chủ trương tách A0 từ EVN và thành lập Công ty TNHH Một thành viên Vận hành hệ thống điện và thị trường điện Quốc gia (NSMO) 100% vốn Nhà nước để hoạt động độc lập với EVN; đồng thời, chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại NSMO từ Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp về Bộ Công Thương quản lý, bởi Bộ Công Thương có đầy đủ bộ máy và nhân lực chuyên môn để thực thi hiệu quả lĩnh vực này.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh: “Đây cũng là đòi hỏi khách quan, tất yếu của quá trình vận hành hệ thống điện quốc gia và thị trường điện cạnh tranh theo cơ chế thị trường đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo trong Đề án số 168/2017 về tái cơ cấu EVN, bảo đảm an ninh năng lượng, phục vụ phát triển kinh tế xã hội và đời sống dân sinh”.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, NSMO tuy đã được tách ra độc lập với EVN nhưng cả hai đều là doanh nghiệp nhà nước, được Chính phủ giao nhiệm vụ bảo đảm an ninh năng lượng điện Quốc gia dưới sự quản lý nhà nước của Bộ Công Thương và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Vì vậy, để bảo đảm cho NSMO tiếp tục vận hành ổn định, liên tục, hiệu quả sau chuyển giao, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị EVN, NSMO và các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp tập trung thực hiện có hiệu quả các nội dung sau:

Thứ nhất, trong giai đoạn chuyển tiếp: Trước mắt yêu cầu NSMO khẩn trương phối hợp chặt chẽ với EVN hoàn thành dự thảo Quy chế phối hợp hoạt động, vận hành giữa 2 bên theo mô hình mới; trình Bộ Công Thương và UBQLVNN trước ngày 15/8/2024 để xem xét phê duyệt, đưa vào thực thi nhằm bảo đảm việc vận hành, cung ứng điện an toàn, liên tục, ổn định, tin cậy, phục vụ tốt nhu cầu sử dụng điện cho phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của người dân.

Đối với các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương theo chức năng, nhiệm vụ được giao khẩn trương nghiên cứu, tham mưu cho Lãnh đạo Bộ quyết định sửa đổi, bổ sung và ban hành mới hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách cần thiết để phục vụ cho quá trình hoạt động của NSMO, bảo đảm NSMO hoạt động ổn định, liên tục, hiệu quả với tinh thần chung là mọi hoạt động và các chế độ chính sách, phương tiện, điều kiện bảo đảm trong giai đoạn đầu có thể chưa hơn, nhưng không thể kém hơn so với thời điểm A0 còn trực thuộc EVN.

Bộ trưởng đề nghị Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo các đơn vị chức năng của Ủy ban tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng có liên quan của Bộ Công Thương đôn đốc, chỉ đạo EVN trong việc bàn giao, tiếp tục hỗ trợ, bảo đảm các điều kiện cần thiết để NSMO hoạt động bình thường, ổn định cho đến khi có đầy đủ các điều kiện, cơ chế pháp lý và các quy định hướng dẫn cụ thể thực hiện nhiệm vụ của mình theo quy định tại Quyết định 752/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt là về hạ tầng phục vụ công tác điều độ, vận hành bảo đảm cung ứng điện ngay cho giai đoạn 2025-2026 khi đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) đến Phố Nối (Hưng Yên) được đưa vào vận hành trong tháng 9/2024 với yêu cầu tăng cao hơn công suất truyền tải, bảo đảm ổn định, an toàn hệ thống.

Thứ hai, trong dài hạn: Đề nghị Ban soạn thảo, Tổ Biên tập Luật Điện lực (sửa đổi) khẩn trương nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến của các Bộ, ngành, địa phương về các nội dung liên quan đến điều kiện, cơ chế hoạt động của EVN và NSMO, cũng như những vấn đề liên quan khác để cập nhật, bổ sung vào Dự thảo sửa đổi Luật Điện lực, trình Quốc hội ban hành vào Kỳ họp cuối năm 2024.

Đối với Công ty TNHH Một thành viên NSMO, sau khi có đầy đủ các điều kiện, cơ chế pháp lý cho hoạt động sản xuất, Công ty cần chủ động tham mưu, đề xuất mô hình hoạt động và các giải pháp cụ thể, khả thi để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc phát sinh (nếu có), bảo đảm công tác vận hành hệ thống điện quốc gia an toàn, ổn định, tin cậy và vận hành thị trường điện công bằng, công tâm, minh bạch, góp phần cùng với EVN và các đơn vị có liên quan bảo đảm cung ứng điện cho nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội đất nước và phục vụ đời sống dân sinh.

Đối với các Bộ, ngành có liên quan, Bộ trưởng đề nghị quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao tại các Quyết định số 752/QĐ-TTg và Quyết định 753/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, nhất là các nội dung về bổ sung vốn điều lệ, đầu tư cơ sở vật chất, cơ chế bảo đảm vốn lưu động cho NSMO trong quá trình hoạt động và các vấn đề về tiền lượng, chế độ chính sách đối với người lao động của Công ty; đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Bộ Công Thương trong chỉ đạo, quản lý hoạt động của NSMO bảo đảm chặt chẽ, hiệu quả, đúng quy định.