“Chốt” di dời ga Hà Nội, ga Giáp Bát để làm metro Yên Viên - Ngọc Hồi

Bộ Giao thông vận tải vừa có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri TP. Hà Nội liên quan đến việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư xây dựng Tổ hợp ga Ngọc Hồi trên địa bàn huyện Thanh Trì.

Bộ Giao thông vận tải cho biết, thực hiện nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ giao, ngày 22/3 vừa qua, Bộ Giao thông vận tải và UBND TP. Hà Nội họp để phân định rõ trách nhiệm làm cơ quan chủ quản đầu tư các hạng mục thuộc Tổ hợp ga Ngọc Hồi.

Để đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị đầu tư các hạng mục thuộc đường sắt quốc gia trong Tổ hợp ga Ngọc Hồi, Bộ Giao thông vận tải chỉ đạo Ban Quản lý dự án đường sắt bàn giao hồ sơ, tài liệu liên quan của dự án đường sắt đô thị Hà Nội Yên Viên - Ngọc Hồi, để thành phố chủ động hoàn thiện các thủ tục đầu tư theo thẩm quyền.

“Trong thời gian tới, Bộ Giao thông vận tải sẽ phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp chỉ đạo Tổng công ty Đường sắt Việt Nam và các đơn vị liên quan chuyển đổi cơ sở hạ tầng đường sắt quốc gia như ga Hà Nội, ga Giáp Bát để bàn giao mặt bằng cho UBND TP. Hà Nội triển khai thực hiện dự án đường sắt đô thị Yên Viên - Ngọc Hồi”, Bộ Giao thông vận tải thông tin.

Trước đó, trong tháng 2/2022, cử tri TP. Hà Nội từng có công văn đề nghị Bộ Giao thông vận tải sớm triển khai quy hoạch chi tiết Khu tổ hợp Ngọc Hồi đã được UBND TP. Hà Nội phê duyệt tỷ lệ 1/500 và thực hiện quy hoạch chi tiết khu depot để nhân dân trong vùng quy hoạch dự án yên tâm sinh sống, sản xuất.

Được biết, theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, đường sắt quốc gia tiếp tục đi xuyên tâm (qua ga Hà Nội, có điều tiết) và đi theo tuyến Bắc Hồng - Văn Điển hiện có. 

Trong đó, Tổ hợp ga Ngọc Hồi là điểm đầu của tuyến đường sắt quốc gia Hà Nội - TP. Hồ Chí Minh có chức năng ga lập tàu của đường sắt quốc gia, đường sắt đô thị và khu depot của đường sắt đô thị. Đoạn tuyến đường sắt phía Tây (mới) Ngọc Hồi - Thạch Lỗi dự kiến bố trí ga Tây Hà Nội để kết nối đường sắt liên vùng.

Cùng với đó, đường sắt đô thị Yên Viên - Ngọc Hồi là tuyến đường sắt đô thị xuyên tâm thành phố Hà Nội được Thủ tướng Chính phủ thông qua chủ trương đầu tư từ năm 2004.

Tuy nhiên, do dự án có quy mô lớn, kỹ thuật - công nghệ mới, quá trình triển khai đã gặp phải nhiều khó khăn, vướng mắc như: vị trí, phương án kiến trúc cầu đường sắt mới vượt sông Hồng; điều chỉnh hướng tuyến đoạn Gia Lâm đến ga Nam Long Biên để phù hợp với vị trí cầu mới; vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng, di dời hạ tầng kỹ thuật, vướng mắc về cơ chế tài chính...

Được biết, cách đây gần 20 năm, vào năm 2004, Chính phủ phê duyệt chủ trương đầu tư dự án đường sắt đô thị Hà Nội tuyến số 1 Yên Viên - Ngọc Hồi, dài 28,7 km, là đường đôi khổ lồng 1.000 mm và 1.435 mm. Trên tuyến sẽ xây dựng hai cầu đường sắt mới qua sông Hồng và sông Đuống để thay thế cầu Long Biên và cầu Đuống hiện tại.

Năm 2007, Bộ Giao thông vận tải điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án, tách ra làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1, sẽ xây dựng tổ hợp Ngọc Hồi và đoạn Gia Lâm - Giáp Bát với tổng mức đầu tư 19.460 tỷ đồng, trong đó vốn vay ODA của Nhật Bản hơn 13.970 tỷ đồng, vốn đối ứng của Việt Nam là 5.480 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào năm 2017.

Giai đoạn 2, gồm xây dựng đoạn Giáp Bát - Ngọc Hồi và đoạn Yên Viên - Gia Lâm. Trong đó, giai đoạn 2A cho đoạn Giáp Bát đến Ngọc Hồi dài 5,6 km, với tổng mức đầu tư 24.825 tỷ đồng; trong đó, vốn vay ODA của Nhật Bản là hơn 20.340 tỷ đồng, vốn đối ứng 4.470 tỷ đồng

Năm 2019, Bộ Giao thông vận tải tính toán lại tổng mức đầu tư, dự kiến toàn tuyến đường sắt đô thị số 1 Yên Viên - Ngọc Hồi cần khoảng 81.530 tỷ đồng mới đảm bảo triển khai.

Dự án vẫn chỉ tập trung vào giải phóng mặt bằng, thiết kế, lựa chọn nhà thầu cho các gói thầu chính, chưa triển khai được gói thầu thi công, xây lắp nào.