Chủ tịch Ngân hàng Thế giới (WB), ông Robert Zoellick vừa cho biết sẽ từ chức vào tháng 6 năm nay. Mỹ tuyên bố sẽ tìm ra ứng cử viên để thay thế cho ông Zoellick ở cương vị này trong vài tuần tới.

Ông Zoellick đảm nhiệm chức Chủ tịch WB từ năm 2007 sau sự ra đi của người tiền nhiệm Paul Wolfowitz. Trả lời phỏng vấn hãng tin Reuters, ông Zoellick cho biết, việc ông rời vị trí dẫn đầu WB vào ngày 30/6 tới đây sau nhiệm kỳ kéo dài 5 năm hoàn toàn là quyết định của cá nhân ông và không chịu bất kỳ một áp lực nào từ phía Washington.

Trước khi làm việc tại WB, ông Zoellick đã có thời gian giữ vai trò trưởng đoàn đàm phán thương mại Mỹ và Thứ trưởng Bộ Ngoại giao của nước này. Đã xuất hiện một số tin đồn về việc ông Zoellick sẽ tham gia chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm nay với tư cách một ứng cử viên của đảng Cộng hòa, nhưng ông đã phủ nhận những tin đồn này.

Trong thời gian lãnh đạo WB, ông Zoellick đã tập trung vào nhiệm vụ hỗ trợ các quốc gia nghèo nhất tập trung ở các khu vực châu Á, châu Phi, Mỹ Latin và Trung Đông. Lượng vốn vay được WB cấp trong tài khóa 2010 đã tăng mạnh lên mức 44 tỷ USD từ mức 13,5 tỷ USD vào năm 2008.

Bên cạnh đó, ông Zoellick đã giành được sự phê chuẩn gia tăng nguồn quỹ của WB thêm 86,2 tỷ USD, đánh dấu lần đầu tiên nguồn quỹ của định chế này gia tăng trong hơn 20 năm. Ngoài ra, bất chấp những khó khăn về ngân sách ở các nước phát triển, ông cũng đã vận động được các nước này cam kết chi tổng số tiền hơn 90 tỷ USD để thành lập một quỹ riêng hỗ trợ các nước nghèo nhất. Thành tích của ông còn là giúp các nền kinh tế mới nổi như Trung Quốc, Brazil… có tiếng nói lớn hơn trong WB.

Về vấn đề tìm người thay thế ông Zoellick, chính quyền Tổng thống Barack Obama tuyên bố sẽ mở một cuộc chạy đua cho các ứng viên từ mọi quốc gia. Đây là lần đầu tiên Mỹ cho thấy thái độ sẵn sàng nới rộng sự kiểm soát đối WB.

Trong mấy năm gần đây, các nền kinh tế mới nổi hàng đầu liên tục gây sức ép với phương Tây đòi Mỹ nhường ghế Chủ tịch WB và và châu Âu thôi thống trị ghế Tổng giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Trong ngày 15/2, quan chức của các nền kinh tế mới nổi lớn như Brazil lên tiếng kêu gọi quá trình tìm kiếm người kế nhiệm ông Zoellick nên dựa trên năng lực thay vì quốc tịch.

Tuy nhiên, các quan chức này cũng thừa nhận rằng, với áp lực từ phía Quốc hội Mỹ trong vấn đề ngân sách của WB, vị trí Chủ tịch định chế này chắc vẫn sẽ thuộc về người Mỹ.

Những gương mặt chính khách Mỹ có khả năng sẽ trở thành ứng cử viên thay thế ông Zoellick được nhận định là Ngoại trưởng Hillary Clinton và cựu cố vấn kinh tế Nhà Trắng Lawrence Summers. Tuy nhiên, phát ngôn viên của bà Clinton đã lên tiếng cho biết, bà sẽ không chạy đua vào ghế Chủ tịch WB.