Con đường học hành, sự nghiệp đang thênh thang thì “hắn” từ bỏ tất cả để đi theo tiếng gọi của rượu.

Câu chuyện với chuyên gia nếm rượu vang hàng đầu Việt Nam Tô Việt bắt đầu bên ly vang Pháp đã mười mấy năm tuổi, nhưng đối với một kẻ “ngoại đạo” như tôi chỉ thấy chua và chát.

Hiện anh nổi danh như một chuyên gia hàng đầu về rượu vang của Việt Nam?

Chẳng ai tự nhận hay tự phong danh hiệu cho mình. Như thế thật lố.

Nhưng nếu nói về chuyên gia thử rượu vang ở trong nước thì tôi vẫn thường được mọi người nhắc đến với tư cách chuyên gia hàng đầu. Nhưng tôi thích được mọi người gọi là “đệ tử Lưu Linh” hơn.

Anh luyện mình trong rượu như thế nào để đạt được “thành quả” như hôm nay?

Tôi đã uống khoảng 6.000 loại rượu vang khác nhau. Nếu tính số lần say chỉ vì rượu vang thì ít nhưng tính cả rượu mạnh thì cũng khá nhiều. Luyện nghề ở nước ngoài nhưng tôi say tại ngoại quốc chỉ đôi lần còn lại chủ yếu say trong nước.

Ngay từ bé anh đã thấy mình sinh ra để dành cho rượu hay đó chỉ là một cuộc chơi tình cờ?

Tôi sinh năm 1958. Trước khi xuất ngoại sang Pháp, năm 1984, chưa bao giờ tôi có ý tưởng về rượu vang, làm nghề về rượu. Ngày nhỏ thi thoảng có uống rượu cuốc lủi.

Ngay sau khi xuất ngoại đi học được một thời gian ngắn thì tôi bị hút hồn bởi văn hóa rượu vang.

Trong lớp có một bạn học là con của một điền chủ trong vùng với một trang trại trồng nho rộng 18ha. Cả lớp được mời đến thăm trang trại vào dịp Noel năm đó. Nằm sâu dưới lòng đất giữa trang trại là một hầm rượu vang với khoảng hơn 8.000 chai. Tôi thực sự choáng ngợp khi lần đầu đặt chân vào hầm rượu đó và đã nung nấu ý định tìm hiểu về văn hóa rượu vang.

Vậy anh đã uống rượu vang lần đầu như thế nào?

Cũng chính trong lần đầu vào hầm rượu vang đó, người bạn học đã lấy ra một chai rượu vang 1981.

Chai rượu chẳng may bị va vào bàn đá và vỡ. Một cô bạn gái người Pháp đã lè lưỡi ra liếm rượu đang chảy trên bàn. Cô này giải thích rằng nó rất quý và đáng trân trọng nên uống được tí nào hay tí đó. Ngay trong ngày hôm đó tôi đã lần đầu uống rượu vang và đã uống say.

Ngay lần đầu uống anh thấy có ngon không?

Nói thực là lần đầu thì tôi chẳng thấy ngon. Chỉ thấy chua chát và uống được nhiều. Thường thì uống rượu vang không say hay nói chính xác hơn là say chậm và chỉ say khi uống quá nhiều hoặc uống pha với rượu mạnh. Việc mình bị ấn tượng và muốn tìm hiểu là bởi văn hóa rượu vang chứ không phải vì ngay từ đầu thấy rượu vang ngon.

Một người chưa biết gì về rượu vang phải làm gì để chọn được chai vang ngon?

Tôi quan niệm chọn rượu vang như chọn vợ. Muốn chọn được vợ tốt thì ngoài việc nhìn, cảm nhận, yêu thì còn phải “sống thử”. Đó có thể không phải văn hóa Việt Nam nhưng việc chọn rượu vang bắt buộc phải uống thử.

Anh có thể nói rõ hơn không?

Muốn chọn được chai vang ngon bạn cần phải nhìn từ trong chai. Dốc ngược chai rượu lên rồi nhìn qua ánh sáng nếu thấy lào phào thì loại ngay vòng đầu. Nút thiếc của chai rượu phải hơi lỏng chứ không phải chặt cứng như mọi người vẫn lầm tưởng. Sau khi nhìn xong thì rót ra cốc quan sát. Màu rượu tốt phải đậm đặc.

Khi cầm ly rượu lắc lên rượu bám vào thành cốc phải xuống chậm. Nói như dân chuyên nghiệp thì rượu vang phải có nước mắt. Loại rượu mà khi lắc lên rượu không bám vào thành hay chẩy xuống quá nhanh là loại không có nước mắt thì sẽ không ngon.

Đưa rượu vào miệng phải để rượu tráng quanh thành miệng rồi cảm nhận vị chát, ngọt. Nếu vị rượu chua, gắt hay pha các mùi tạp chất như mùi nút chai thì bỏ qua.