Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình cho biết, chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông ở cương vị Chủ tịch nước tới Nga đã thành công vượt dự kiến. Ông Tập cũng đánh giá cao mối quan hệ đối tác khăng khít Trung-Nga sau khi hai bên ký kết một loạt thỏa thuận năng lượng trong chuyến thăm này.

“Tôi có thể nói rằng, theo quan điểm của tôi, chuyến thăm đã đạt được mục tiêu và kết quả của chuyến thăm là vượt kỳ vọng của tôi”, lời ông Tập nói với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev được dịch sang tiếng Nga và đăng trên website Chính phủ Nga.

Hãng thông tấn AFP cho biết, tân Chủ tịch Trung Quốc đã có cuộc gặp với người đứng đầu Chính phủ Nga tại dinh thự của ông Medvedev ở vùng ngoại ô Moscow vào hôm thứ Bảy vừa rồi. Trước đó một ngày, ông Tập Cận Bình đã hội đàm với người đồng cấp Nga Vladimir Putin và chứng kiến lễ ký kết một loạt thỏa thuận trong lĩnh vực năng lượng. Chuyến thăm Nga kéo dài 3 ngày của ông Tập đã kết thúc vào buổi sáng ngày Chủ Nhật theo giờ Moscow.

Đây là chuyến thăm diễn ra sau khi Trung Quốc hoàn thành cuộc chuyển giao quyền lực 10 năm mới có một lần, trong đó các cương vị Tổng bí thư, Chủ tịch nước và Chủ tịch Quân ủy Trung ương được trao cho ông Tập Cận Bình.

Đeo một chiếc cà vạt màu đỏ tươi và nở nụ cười rạng rỡ, ông Tập nói với ông Medvedev rằng, ông “rất mãn nguyện” với kết quả chuyến thăm. Ông Tập cũng nói rằng, việc ông chọn Nga làm điểm đến đầu tiên trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị Chủ tịch nước là để thể hiện tầm quan trọng của mối quan hệ giữa hai nước. Sau chuyến thăm Nga, ông Tập cùng đệ nhất phu nhân Bành Lệ Viên sẽ công du châu Phi.

Thỏa thuận đáng chú ý nhất được ký kết trong chuyến thăm Moscow lần này của ông Tập là thỏa thuận giữa công ty dầu lửa Rosneft của Nga và tập đoàn năng lượng quốc doanh CNPC của Trung Quốc. Theo đó, Nga, nước sản xuất năng lượng lớn nhất thế giới sẽ gia tăng lượng dầu lửa cung cấp cho phía Trung Quốc, nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất thế giới.

Sau khi cùng ông Tập chứng kiến ký kết thỏa thuận, Tổng thống Putin phát biểu: “Đây là một chuyến thăm lịch sử với những kết quả tích cực”.

Theo ông Igor Sechin, Giám đốc điều hành Rosneft, theo thỏa thuận, Nga sẽ tăng dần lượng dầu cung cấp cho Trung Quốc trong vòng 25 năm tới từ mức hiện tại 15 triệu tấn/năm hiện nay. Khi đạt đỉnh, mức cung cấp này sẽ đạt mức 31 triệu tấn/năm. Nội dung của thỏa thuận cũng quy định, Rosneft sẽ nhận được một khoản vay 2 tỷ USD từ Trung Quốc.

Song song với thỏa thuận Rosneft-CNPC, tập đoàn khí đốt khổng lồ Gazprom của Nga cũng ký một thỏa thuận sơ bộ mở đường cho hợp đồng giao sau kỳ hạn 30 năm trong đó Nga sẽ cung cấp khí đốt cho Trung Quốc từ năm 2018. Giám đốc điều hành Gazprom, ông Alexei Miller nói rằng, một tài liệu ràng buộc pháp lý giữa hai bên sẽ được ký vào tháng 6 năm nay và hợp đồng cuối cùng có thể được ký vào cuối năm.

Cũng trong ngày thứ Sáu, Phó thủ tướng Nga Dmitry Rogozin và người đồng cấp Trung Quốc Uông Dương đã chứng kiến lễ ký các thỏa thuận khác, bao gồm một thỏa thuận trị giá 2 tỷ USD khai thác nguồn tài nguyên than của Nga ở Viễn Đông.

Hôm thứ Bảy, Thủ tướng Medvedev cho biết, hai bên đã ký kết hơn 30 văn kiện, coi đây là “một đóng góp rất quan trọng vào sự phát triển quan hệ giữa hai nước”.

Trong một bài phát biểu được truyền hình trực tiếp vào hôm thứ Bảy tại Học viện Quan hệ quốc tế Moscow, ông Tập Cận Bình xem mối quan hệ khăng khí Nga-Trung là một sự đảm bảo cho hòa bình quốc tế.

“Quan hệ giữa Trung Quốc và Nga là một trong những mối quan hệ song phương quan trọng nhất trên thế giới. Đây là mối quan hệ tốt đẹp nhất trong số các mối quan hệ song phương giữa các cường quốc. Chúng ta cần luôn luôn là láng giềng tốt, những người bạn tốt và đối tác đáng tin cậy của nhau”, ông Tập phát biểu.

Theo hãng tin AFP, trong những năm gần đây, Moscow và Bắc Kinh đã tăng cường hợp tác song phương để tạo ra sự cân bằng với quyền lực toàn cầu của nước Mỹ. Tại Hội đồng Bảo an Liên hiệp quốc, Trung Quốc và Nga đã cùng bỏ phiếu phủ quyết áp đặt lệnh trừng phạt đối với chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad của Syria, nơi diễn ra cuộc xung đột đẫm máu đã kéo dài hai năm giữa phe Chính phủ và lực lượng nổi dậy.

Trong chuyến công du châu Phi diễn ra sau chuyến thăm Nga, ông Tập Cận Bình sẽ tới thăm Tanzania, Nam Phi và Congo-Brazzaville. Theo đánh giá của giới chuyên môn, đây sẽ là chuyến thăm nhằm tăng cường ảnh hưởng của Trung Quốc đối với châu lục giàu tài nguyên thiên nhiên này.

Trong tuần này, Nga và Trung Quốc cùng với 3 quốc gia còn lại trong nhóm 5 nền kinh tế đang phát triển lớn nhất thế giới (BRIC) là Brazil, Ấn Độ và Nam Phi sẽ có hội nghị thượng đỉnh tại Nam Phi. Cả ông Tập Cận Bình và ông Putin sẽ cùng có mặt tại sự kiện này.