Cử tri đề nghị cơ quan quản lý xem xét giảm, bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng dầu trong bối cảnh tình hình thế giới đang khó khăn và Việt Nam đối mặt với nguy cơ lạm phát cao; từ đó, góp phần hạn chế thấp nhất ảnh hưởng suy thoái kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô.

GIÁ DẦU THÔ CÓ XU HƯỚNG GIẢM, CHƯA CẦN THIẾT GIẢM THUẾ

Trong văn bản trả lời kiến nghị cử tri về đề nghị giảm, bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt và ổn định nguồn cung xăng dầu để phục vụ đời sống người dân, Bộ Tài chính cho biết theo quy định của Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, chỉ thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng các loại, không thu thuế đối với dầu.

Cụ thể, mức thuế suất thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng là 10%, xăng E5 là 8% và xăng E10 là 7%.

Cùng với đó, Luật thuế tiêu thụ đặc biệt cũng không quy định giảm thuế, miễn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế. Do đó, việc điều chỉnh mức thuế này thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính cho biết đã trình Quốc hội phương án giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng đối với xăng dầu. Tuy nhiên, trong báo cáo giải trình tiếp thu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2022, dự toán ngân sách nhà nước năm 2023 đã nêu rõ dự báo xu hướng giá dầu thô thế giới năm 2023 là thấp hơn so với năm trước.

Chưa kể, vẫn còn dư địa sử dụng công cụ thuế bảo vệ môi trường nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xin phép Quốc hội cho phép không bổ sung nội dung này.

Trên cơ sở trả lời của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng cho phép dừng xây dựng dự án nghị quyết của Quốc hội về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng với xăng dầu.

GÓP PHẦN GIẢM PHÁT THẢI

Nêu quan điểm về việc kiến nghị bỏ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, Bộ Tài chính cho rằng đây là loại thuế được thu vào các hàng hóa, dịch vụ mà Nhà nước không khuyến khích tiêu dùng, hoặc cần tiêu dùng tiết kiệm, điều tiết thu nhập.

Trong khi đó, xăng là nhiên liệu gốc hóa thạch, không tái tạo, cần phải sử dụng tiết kiệm nên hầu hết các nước đều thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng. Vì vậy, Bộ Tài chính cho rằng quy định này là phù hợp với mục tiêu của thuế tiêu thụ đặc biệt, phù hợp với thông lệ quốc tế.

Chẳng hạn, Pháp thu thuế tiêu thụ đặc biệt 0,6629 EUR/lít với xăng E10 và 0,6829 EUR/lít với xăng khoáng; Đức thu 0,6545 - 0,6698 EUR/lít xăng tùy theo hàm lượng sunfua; Hà Lan áp thuế tiêu thụ đặc biệt 0,81314 EUR/lít xăng...

Tại các nước châu Á, nhiều nước cũng áp dụng thu thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng, như Hàn Quốc có mức thu 311 won/lít thuế tuyệt đối và thuế tỷ lệ 15%; Trung Quốc thu 1,52 nhân dân tệ/lít và Úc quy định 0,442 AUD/lít...

Đặc biệt trong bối cảnh ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu đang là vấn đề toàn cầu, cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26 về đạt mức phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, cùng với các giải pháp khác thì việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng như hiện nay theo Bộ Tài chính vẫn là phù hợp, góp phần giảm phát thải.

Cuối năm ngoái, Bộ Tài chính từng đưa ra dự thảo Nghị quyết về giảm thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng và thuế giá trị gia tăng với xăng dầu. Góp ý ở thời điểm đó, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) từng đề xuất Bộ Tài chính đánh giá tác động để giảm toàn bộ thuế tiêu thụ đặc biệt với xăng.

Nhiều quan điểm khác cũng cho rằng xăng dầu là mặt hàng thiết yếu phục vụ đời sống người dân và hoạt động sản xuất kinh doanh nhưng hiện nay xăng phải chịu 10% thuế tiêu thụ đặc biệt như thuốc lá, rượu bia là quá phi lý.

Đầu năm nay, để giảm thiểu tác động tiêu cực từ giá xăng dầu tăng cao, Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết về mức thuế bảo vệ môi trường với xăng, dầu, mỡ nhờn cho năm 2023 đối với xăng (trừ ethanol) là 2.000 đồng/lít, nhiên liệu bay và dầu diesel là 1.000 đồng/lít.

Nghị quyết mới áp dụng năm 2023 về mức thuế bảo vệ môi trường ở mức giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường, áp dụng đối với xăng (trừ etanol), dầu diesel, dầu mazut, dầu nhờn, mỡ nhờn. Cùng với đó, giảm 70% mức thuế bảo vệ môi trường đối với dầu hỏa so với mức trần biểu khung thuế.

Đối với người dân, việc giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn sẽ giảm trực tiếp chi phí của người dân trong việc tiêu thụ xăng, dầu, mỡ nhờn; đồng thời, giảm các chi phí gián tiếp từ các sản phẩm tiêu dùng khác. Nhờ đó, hộ gia đình sẽ có thêm một phần chi tiêu, qua đó làm tăng tổng cầu của nền kinh tế.

Còn các ngành sản xuất, đặc biệt là các doanh nghiệp có sử dụng xăng dầu là đầu vào của hoạt động sản xuất như giao thông vận tải, vận chuyển, đánh bắt thủy sản, dịch vụ khí đốt, sản xuất hóa chất... sẽ được hưởng lợi nhiều hơn khi chính sách được ban hành.