Cử tri nêu khó khăn khi lựa chọn, sử dụng sách giáo khoa
Cử tri tỉnh An Giang đã có kiến nghị gửi Bộ Giáo dục và Đào tạo liên quan đến việc lựa chọn, sử dụng sách giáo khoa trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018...
Theo đó, cử tri tỉnh An Giang đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo có giải pháp đồng bộ trong thực hiện Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26/12/2018 về ban hành chương trình giáo dục phổ thông theo lộ trình trước thực tế khó khăn trong công tác dạy và học do thiếu sách giáo khoa, đặc biệt là sách giáo khoa lớp 8.
Mặt khác, cử tri còn cho rằng hiện nay, từng trường học được chọn sách giáo khoa đã gây bất cập, trở ngại cho học sinh và phụ huynh, vì tìm mua sách giáo khoa gặp không ít khó khăn hoặc khi chuyển trường phải mua sách mới theo trường đã đến. Vì vậy, cử tri An Giang đề nghị Bộ tiếp tục nghiên cứu có sự thống nhất và giải pháp tích cực hơn để học sinh yên tâm học tập.
Theo Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, "để chuẩn bị triển khai Chương trình, sách giáo khoa mới theo lộ trình quy định tại Nghị quyết số 51/2017/QH14 của Quốc hội, Bộ đã thẩm định, phê duyệt sách giáo khoa kịp thời cho các địa phương lựa chọn và sử dụng (theoThông tư số 01/2020/TT-BGDĐT và Thông tư số 25/2020/TT-BGDĐT hướng dẫn lựa chọn sách giáo khoa trong các cơ sở giáo dục phổ thông). Mặc dù vẫn kịp thời để địa phương lựa chọn, các nhà xuất bản tổ chức xuất bản, phát hành, nhưng do sách giáo khoa được biên soạn bằng hình thức xã hội hóa, làm cuốn chiếu, nên việc biên soạn của các tổ chức, cá nhân còn chậm; việc thẩm định cũng bị chậm so với kế hoạch do ảnh hưởng bởi dịch COVID-19.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo quyết liệt trong việc phê duyệt danh mục sách giáo khoa để các địa phương, cơ sở giáo dục lựa chọn và các nhà xuất bản phát hành sách giáo khoa. Đối với sách giáo khoa của lớp 1, 2, 3, 6, 7, 10 học theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ GD&ĐT chỉ đạo các địa phương chủ động phối hợp với các nhà xuất bản để nắm bắt nhu cầu số lượng mỗi đầu sách giáo khoa, lên phương án in ấn, phát hành, cung ứng sách giáo khoa đảm bảo phục vụ dạy và học trước thềm năm học mới, việc cung ứng phát hành sách giáo khoa đã được tổ chức bài bản, khoa học, trách nhiệm, không để xảy ra hiện tượng khan hiếm, thiếu sách giáo khoa và đảm bảo cho học sinh, nhà trường có đủ sách giáo khoa trước khi khai giảng năm học mới.
Đối với sách giáo khoa lớp 8, lớp 11 để tổ chức dạy, học từ năm học 2023-2024, hiện nay, Bộ đã phê duyệt để các địa phương lựa chọn. Như vậy, đối với lớp 8 và lớp 11 đã phê duyệt sách giáo khoa sớm hơn 1 tháng so với lớp 7 năm học trước.
Để bảo đảm cung cấp đầy đủ sách giáo khoa của những lớp tiếp theo được biên soạn theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, Bộ đã có văn bản chỉ đạo các nhà xuất bản căn cứ vào số lượng đăng ký của các địa phương tổ chức in và phát hành đủ theo nhu cầu cụ thể của địa phương.
Bộ cũng đã yêu cầu các địa phương đánh giá tình hình và rà soát thực trạng, nhu cầu đầu tư cơ sở vật chất của từng địa phương1; chủ động phối hợp với các bộ, ngành liên quan để tham mưu Chính phủ cân đối, bố trí các nguồn vốn để hỗ trợ các địa phương có điều kiện khó khăn thực hiện đầu tư cơ sở vật chất.
Đồng thời, Bộ cũng ban hành Công văn hướng dẫn triển khai Chương trình giáo dục phổ thông, ngoài các nhiệm vụ chuyên môn triển khai Thông tư số 32/2018/TT-BGDDT, Bộ yêu cầu các Sở giáo dục thực hiện việc đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội về chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Cùng với các văn bản ban hành, Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện công tác thanh, kiểm tra việc thực hiện của các địa phương làm cơ sở, căn cứ để đánh giá tình hình, kết quả thực hiện tại các địa phương cũng như các đơn vị của Bộ được phân công triển khai nhiệm vụ.
Trước ý kiến về việc từng trường học được chọn sách giáo khoa đã gây bất cập, trở ngại cho học sinh và phụ huynh, Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết: Nghị quyết số 88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông đã quy định: "Sách giáo khoa cụ thể hóa các yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông về nội dung giáo dục, yêu cầu về phẩm chất và năng lực học sinh; định hướng về phương pháp giáo dục và cách thức kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục. Thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa; có một số sách giáo khoa cho mỗi môn học".
Luật Giáo dục 2019 quy định: "Sách giáo khoa triển khai chương trình giáo dục phổ thông, cụ thể hóa yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông về mục tiêu, nội dung giáo dục, yêu cầu về phẩm chất, năng lực của học sinh; định hướng về phương pháp giảng dạy, cách thứcl kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục; nội dung, hình thức sách giáo khoa không mang định kiến dân tộc, tôn giáo, nghề nghiệp, giới, lứa tuổi và địa vị xã hội".
Như vậy, vai trò của sách giáo khoa theo Chương trình giáo dục phổ thông mới đã khác so với sách giáo khoa hiện hành. Các sách giáo khoa khác nhau được biên soạn với ngữ liệu, hình ảnh, cấu trúc khác nhau nhưng đều có chung mục tiêu là cụ thể hóa chương trình, nhằm đáp ứng yêu cầu cần đạt đối với từng nội dung giáo dục được quy định trong chương trình.
Sách giáo khoa được ban hành đưa vào sử dụng đều phải được biên soạn, thẩm định theo quy định tại Thông tư số 33/2017/TT-BGDĐT ngày 22/12/2017, Thông tư số 23/2020/TT-BGDĐT, Thông tư số 05/2022/TT-BGDĐT sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 33.
Thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội và Luật Giáo dục 2019, Chương trình giáo dục phổ thông là căn cứ pháp lý để sử dụng thống nhất trong tất cả các cơ sở giáo dục phổ thông trên toàn quốc; tại mỗi tỉnh, thành phố sẽ sử dụng ổn định sách giáo khoa do UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn.
Học sinh thuộc tỉnh, thành phố nào, sẽ sử dụng sách giáo khoa theo danh mục sách giáo khoa do Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố đó ban hành. Chỉ có rất ít học sinh do chuyển từ địa phương này sang địa phương khác có thể phải mua sách giáo khoa khác cho phù hợp khi đến địa phương mới.