Ngày 10/5/2025 (giờ Việt Nam), tại thủ đô Matxcơva, dưới sự chứng kiến của Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng Bí thư Việt Nam Tô Lâm, Công ty Cổ phần vắc xin Việt Nam (VNVC) và Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF) đã ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine và thuốc sinh học.

Theo nội dung ký kết, hai bên sẽ hợp tác trong các lĩnh vực y sinh học công nghệ cao, bao gồm nghiên cứu, đầu tư, chuyển giao công nghệ và thương mại hóa các loại vaccine và thuốc sinh học, đặc biệt là các sản phẩm sử dụng công nghệ mRNA - một nghiên cứu của Nga trong điều trị ung thư.

Ngoài RDIF, VNVC còn ký kết các thỏa thuận riêng biệt với Trung tâm Nghiên cứu quốc gia về dịch tễ học và vi sinh vật học Gamaleya, cũng như Tập đoàn dược phẩm Binnopharm – một trong những nhà sản xuất dược phẩm lớn tại Nga.

Các hợp tác này bao gồm: phát triển công nghệ sinh học, trao đổi chuyên môn, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine, tiến tới xây dựng mô hình sản xuất khép kín tại Việt Nam. Theo kế hoạch, các chương trình nghiên cứu và thử nghiệm lâm sàng sẽ được triển khai ngay trong năm nay.

Đáng chú ý, thỏa thuận hợp tác mở ra cơ hội để Việt Nam tiếp cận với vắc xin điều trị ung thư phổi đang được phía Nga nghiên cứu phát triển bằng công nghệ mRNA. Loại vaccine này đã được Trung tâm Nghiên cứu Y học Quốc gia về X-quang (Nga) công bố vào cuối năm 2024.

Phía Nga cũng đánh giá cao tiềm năng hợp tác với Việt Nam trong lĩnh vực y tế. Ông Kirill Dmitriev, Tổng Giám đốc RDIF, cho rằng việc hai nước tăng cường phối hợp sẽ giúp thúc đẩy quá trình đổi mới và tiếp cận thị trường nhanh chóng cho các sản phẩm y sinh học.

"Việt Nam từng là một trong những nước đầu tiên phê duyệt sử dụng vắc xin Sputnik V trong đại dịch Covid-19. Những thành quả trước đây là cơ sở để hai bên tiếp tục hợp tác sâu rộng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe," ông Dmitriev phát biểu.

Các thỏa thuận được ký kết lần này cũng được xem là bước cụ thể hóa định hướng của Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Theo các chuyên gia, việc tiếp nhận và sản xuất vaccine công nghệ cao tại Việt Nam có thể giúp giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu, tăng cường khả năng tự chủ trong lĩnh vực dược phẩm, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu đang đẩy mạnh chuyển giao công nghệ và nội địa hóa chuỗi cung ứng y tế.

Theo ông Ngô Chí Dũng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc VNVC, việc thử nghiệm và chuyển giao công nghệ tại Việt Nam không chỉ rút ngắn thời gian cấp phép, mà còn tạo điều kiện để người bệnh tiếp cận sớm hơn với các phương pháp điều trị tiên tiến, chi phí hợp lý hơn.

"Trong bối cảnh mỗi năm Việt Nam ghi nhận hàng trăm nghìn ca mắc và tử vong vì ung thư, hợp tác này sẽ góp phần quan trọng vào việc phát triển các liệu pháp điều trị hiệu quả hơn trong nước", ông Dũng nhấn mạnh.

VNVC cho biết sẽ tiếp tục mở rộng các hợp tác quốc tế, đồng thời đẩy mạnh đầu tư vào nhà máy sản xuất vaccine tại Long An để tiếp nhận công nghệ mới và tiến tới sản xuất các sản phẩm điều trị ung thư ngay tại Việt Nam.