Ngày 23/5, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước những tháng đầu năm 2024; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023 và kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023.

ĐƠN HÀNG GIẢM, DOANH NGHIỆP RỜI BỎ THỊ TRƯỜNG TĂNG CAO

Qua báo cáo của Chính phủ tại kỳ họp, các đại biểu phấn khởi khi thấy những tháng đầu năm 2024 trên cơ sở kế thừa kết quả năm 2023, kinh tế vĩ mô ổn định, đặc biệt là lạm phát tiếp tục được kiểm soát, ổn định, đời sống của người dân tại địa phương với nhiều chỉ tiêu, chỉ số tăng hơn so với cùng kỳ.

Tuy nhiên, qua ý kiến, kiến nghị cử tri, theo dõi qua quá trình thực hiện nghị quyết của Quốc hội thấy cũng còn những hạn chế, tồn tại, mà Chính phủ tiếp tục cần có biện pháp, có chính sách để tháo gỡ để có thể đạt được kết quả mục tiêu đề ra.

Theo đại biểu Nguyễn Như So, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh, khép lại năm 2023 kinh tế nước ta tiếp tục ghi dấu ấn với tốc độ tăng trưởng GDP, với mức cao so với các quốc gia trên thế giới và trong khu vực. Đây là nét khác biệt đáng tự hào về kết quả vượt khó của người dân, doanh nghiệp, sự điều hành, phối hợp linh hoạt, hiệu quả trách nhiệm của Chính phủ, Quốc hội.

Dù vậy, kinh tế nước ta vẫn phải đối mặt với những thách thức, khó khăn do nền kinh tế có độ mở lớn. Đại biểu Nguyễn Như So chỉ rõ các hệ quả như: tổng cầu tiêu dùng phục hồi chậm, đan xen thách thức mang yếu tố chủ quan từ nội tại của nền kinh tế khu vực. Doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với những khó khăn về thị trường đầu ra, thiếu đơn hàng, thiếu vốn, thiếu lao động có kỹ năng. Đại biểu cho rằng với tình hình này, việc thực hiện mục tiêu tốc độ tăng trưởng GDP 6% - 6,5 % là vô cùng thách thức.

Dẫn chứng số liệu về doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động, đại biểu Nguyễn Như So cho rằng các doanh nghiệp đang dần cạn kiệt.

Do đó, Chính phủ cần tập trung, quyết liệt giải quyết bài toán thiếu vốn và làm lành mạnh hóa môi trường kinh doanh cho doanh nghiệp.

Cùng vấn đề quan tâm, đại biểu Nguyễn Thị Thu Nguyệt, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk, cho biết thực tiễn hiện nay, nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, các cá nhân, các cơ sở kinh doanh khó khăn trong tiếp cận các nguồn vốn.

Mặc dù nhiều chính sách của Chính phủ đề ra để tháo gỡ vấn đề này nhưng tăng trưởng vẫn còn thấp. Như vậy, cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa có điều kiện trong việc tiếp cận được các nguồn lực cũng như tiếp cận nguồn vốn để thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Cùng với đó, hiện nay số công nhân ở một số công ty, doanh nghiệp không có việc làm, tạm ngừng lao động, do doanh nghiệp bị cắt giảm các đơn hàng. Nhiều doanh nghiệp phải ngừng sản xuất, không hoạt động. Công nhân trở về địa phương không có việc, loay hoay với việc làm việc gì để đảm bảo được đời sống.

Đại biểu Trần Anh Tuấn, đoàn đại biểu quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh, cũng cho rằng trong khi cơ cấu đầu tư tư nhân đóng vai trò quyết định trong tổng cầu tăng trưởng kinh tế thì việc đầu tư còn yếu; đầu tư công vẫn chưa thu hút đầu tư tư nhân. Ngoài ra, các doanh nghiệp hiện nay thành lập mới tăng nhưng giải thể, phá sản, ngưng hoạt động cũng tăng cao. Cùng với đó, số vốn thành lập trên một doanh nghiệp thấp đi.

HỖ TRỢ THỰC CHẤT, TIẾP SỨC CHO DOANH NGHIỆP

Trước lo ngại về sức khoẻ của doanh nghiệp tư nhân, Đại biểu Nguyễn Như So, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh cho rằng cần tiếp tục linh hoạt chính sách tài khóa, tiền tệ, lấy doanh nghiệp và người dân làm trung tâm hỗ trợ một cách thực chất, tiếp sức cho doanh nghiệp.

Đại biểu lưu ý trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, áp lực cả hai chính sách tiền tệ và tài khóa, áp lực tỷ giá và giá vàng trong nước đang ở mức cao.

Mặt bằng lãi suất thấp duy trì trong thời gian, hiện các ngân hàng rục rịch tăng lãi suất để tạo hấp dẫn cho người gửi tiền. Do vậy, cần tập trung khai thác triệt để tiềm năng của chính sách tài khóa, giúp cho doanh nghiệp tiếp cận một cách nhanh chóng, kịp thời và có sức lan tỏa.

Đại biểu chia sẻ những năm qua các doanh nghiệp không đủ sức khỏe đã bị loại khỏi thị trường. Chỉ có những doanh nghiệp đủ tiềm năng về mặt tài chính lẫn sức mạnh về khoa học công nghệ mới chống chọi được.

"Do vậy, phải coi đối tượng này là những viên gạch đặt nền móng cho hạ tầng kinh tế vĩ mô và cần dùng những chính sách hỗ trợ để bảo vệ, duy trì nhằm tạo ra những sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ xã hội, vừa giúp nâng cao hiệu quả dòng tiền của nền kinh tế", ông So lưu ý.

Bên cạnh đó, đại biểu cũng đề nghị cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư minh bạch, tạo niềm tin cho doanh nghiệp. Các giải pháp về vốn, thuế, phí mang tính thời điểm về dài hạn, giải pháp căn cơ, then chốt vẫn phải tạo ra môi trường kinh doanh lành mạnh, khơi thông nguồn lực cho doanh nghiệp, yên tâm đầu tư, hỗ trợ ít tốn kém nhất có tác động lan tỏa.

Cũng theo đại biểu Nguyễn Như So, cần xây dựng chính sách, chương trình đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn lực và yêu cầu cấp thiết. Đồng thời, xây dựng cơ chế trọng dụng các nhà khoa học và thí điểm chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp có tổ chức đào tạo lao động và sử dụng 50% lao động có trình độ cao đẳng, đại học trở lên.

Cùng với đó, ưu tiên tập trung nguồn lực quốc gia cho phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; áp dụng cơ chế, chính sách ưu đãi, đặc biệt là phát triển đào tạo và thu hút, sử dụng hiệu quả nhân lực khoa học công nghệ.

Bên cạnh đó, đại biểu Nguyễn Như So cũng đề xuất tiếp tục kiểm soát lạm phát, đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô, tập trung thúc đẩy kích cầu tổng cầu mạnh mẽ, quyết liệt; đa dạng hóa như thị trường xuất khẩu. Cùng với đó, tập trung giải ngân vốn đầu tư công cho các dự án trọng điểm…

Để nền kinh tế trong nước tiếp tục tăng trưởng bền vững và phát triển hơn nữa trong thời gian tới, đại biểu Trần Anh Tuấn cho rằng chính sách tài khóa của nước ta còn dư địa nên có thể sử dụng các nguồn lực tài khóa, gói hỗ trợ thông qua các khoản thuế, phí như giảm thuế giá trị gia tăng để hỗ trợ nền kinh tế. Bởi các chính sách giảm thuế giá trị gia tăng đang phát huy hiệu quả, kích thích sản xuất, hỗ trợ nền kinh tế.

Thời gian tới, phải tiếp tục đơn giản hóa thủ tục hành chính, khuyến khích doanh nghiệp thành lập, lôi kéo nguồn lực xã hội cho đầu tư. Bên cạnh đó, cần rất nhiều điều phải nghiên cứu, sửa đổi khi nhắc đến thủ tục đầu tư, cơ chế chưa đồng bộ khi sử dụng nguồn lực chi thường xuyên, chi đầu tư, chi từng nguồn vốn sự nghiệp.