Là nhà điều hành của hãng sản xuất ô tô đắt giá nhất thế giới, Musk không nhận lương hay thưởng bằng tiền mặt. Thay vào đó, ông được trả bằng quyền chọn cổ phiếu. Theo một gói thù lao mà Hội đồng Quản trị Tesla đưa ra cho Musk vào năm 2018, ông được trả thưởng theo các mốc vốn hoá, doanh thu và lợi nhuận của công ty.

Đến nay, Musk đã nhận được số thưởng 93,9 triệu cổ phiếu từ gói thưởng này, trị giá 86,6 tỷ USD nếu tính theo giá đóng cửa của cổ phiếu Tesla trong phiên giao dịch ngày thứ Sáu vừa rồi. Trong đó, 25,3 triệu quyền chọn đã được trao cho Musk trong tuần trước nhờ lợi nhuận quý 1 đạt kỷ lục mà Tesla công bố hôm thứ Tư.

Nếu dựa trên dự báo về kết quả kinh doanh quý 2 của Tesla mà giới phân tích ở Phố Wall đưa ra, vị tỷ phú sắp nhận được thêm 8,4 triệu quyền chọn cổ phiếu nữa. Tuy nhiên, số quyền chọn thực tế mà Musk nhận được có thể lên tới hàng chục triệu quyền chọn, nếu doanh thu và lợi nhuận của Tesla vượt dự báo. Sau đó, gói thưởng 2018 sẽ kết thúc.

Nhà sáng lập Jeff Bezos của Amazon, người giàu thứ nhì thế giới, và nhà sáng lập Mark Zuckerberg của Facebook đều không nhận thưởng là quyền chọn cổ phiếu kể từ hai công ty này lên sàn chứng khoán tương ứng vào năm 1997 và 2012. Họ cũng không được trả lương cao. Ông Bezos ăn lương 81.000 USD mỗi năm, trong khi Zuckerberg nhận lương 1 USD mỗi năm trong phần lớn thời gian của thập kỷ qua. Thay vào đó, các tỷ phú này hưởng lợi từ gia tăng giá trị cổ phần mà họ nắm giữ trong công ty khi giá cổ phiếu tăng.

Phần lớn tài sản của ông Musk đến từ sự tăng giá của cổ phiếu Tesla, nhưng ông cũng nhận quyền chọn cổ phiếu từ năm 2009 - một năm trước khi hãng phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).

Gói thù lao mà Tesla dành cho Musk từ năm 2018 sắp hết, nhưng giới phân tích cho rằng hãng này đang chuẩn bị dành cho vị CEO này một gói quyền chọn khác. Năm 2018, 81% cổ đông Tesla ủng hộ việc cấp cho Musk gói thưởng quyền chọn đó.

“Hội đồng Quản trị Tesla rốt cục sẽ triển khai một gói thưởng khác cho ông Musk. Đó sẽ là một gói lớn, tương tự như gói sắp kết thúc”, nhà quản lý quỹ Gene Munsger của Loup Ventures phát biểu. “Musk là người nghĩ lớn và ông ấy có một thị trường lớn và mới để chinh phục, để xây dựng nên một doanh nghiệp khổng lồ bao gồm cả các lĩnh vực xe tự lái và robot”.

Một số chuyên gia lo ngại về những bất lợi trong vấn đề quan hệ công chúng (PR) khi người giàu nhất thế giới lại nhận thêm một gói thưởng có thể trị giá hàng chục, hoặc hàng trăm tỷ USD.

“Musk là người giàu nhất thế giới, và ông ấy có sức hút lớn đối với những người làm việc chăm chỉ. Những người đó sẽ đồng tình với việc dành cho ông ấy một gói thưởng lớn tiếp theo”, ông Munsger nói.

Một gói thưởng mới cho Musk có thể trấn an những nhà đầu tư đang lo ngại về việc vị CEO này có thể mất tập trung vào Tesla vì ông còn là CEO của công ty khai phá vũ trụ SpaceX và đang muốn mua đứt mạng xã hội Twitter.

“Nhà đầu tư Tesla yên tâm hơn nếu Musk có thêm một gói thủ lao 5-10 năm”, nhà phân tích Dan Ives của Wedbush Securities phát biểu.

Có lẽ, một người giàu như Musk và đam mê Tesla như Musk không phải là người dựa vào việc được trả thù lao bao nhiêu để quyết định dành thời gian bao nhiêu cho công ty. Và nếu tiền là động lực, thì trị giá của 265,5 triệu cổ phiếu và quyền chọn cổ phiếu Tesla mà ông đang sở hữu cũng đã mang đến đủ động lực để Musk tập trung điều hành Tesla.

Và không ai khác, cổ đông Tesla sẽ là những người quyết định có cấp cho Musk gói thù lao mới hay không.

“Musk vừa là người hùng đối với nhiều người, vừa là kẻ tội đồ đối với nhiều người khác” ông Ives nói. “Một gói thưởng mới cho ông ấy sẽ khiến nhiều người ghét ông ấy hơn, nhưng cũng khiến nhiều người yên tâm hơn”.